همشهری محله _ رضا نیکنام: دیوارهایی که تا چند وقت پیش جز فرسودگی و آلودگی بصری چیز دیگری نداشتند، اکنون چنان چشمنواز و زیبا شده‌اند که هر رهگذری از دیدن‌شان به وجد می‌آید.
عمو اکبردرکوچه بهمنیار زندگی می‌کند. او با غلتک نقاشی دیوار سیمانی خانه‌اش را رنگ سبز می‌زند. درعمق نگاهش رضایت دیده می‌شود و ابایی هم ندارد که حس درونی‌اش را به دیگران ابراز کند. می‌گوید که شهرداری با هزینه خودش این تعداد رنگ و قلم‌مو را بین اهالی پخش کرده تا در و دیوار خانه‌های‌شان را رنگ‌آمیزی‌کنند. شاید اگر این اتفاق نمی‌افتاد کسی سال‌ها برای رنگ‌آمیزی دیوارها قدم برنمی داشت و محله‌مان هر روز فرسوده‌تر و نازیباتر می‌شد.
طرح «کوچه رنگی» را شهرداری منطقه ۱۶ در محله‌ها آغار کرده و برای نخستین بار در محله خزانه بخارایی اجرا شده است. با «هادی ملازاده» شهردار ناحیه ۳ همراه شدیم تا از نزدیک شاهد اجرای این طرح رنگی در این نقطه از شهر باشیم.
هر چند هوا سرد شده وبارندگی رنگ‌آمیزی در و دیوارها را کمی به تعویق انداخته است، اما به لطف اهالی این کار متوقف نشده و هر روزبه تعداد کسانی که متقاضی اجرای طرح «کوچه رنگی» در محل سکونت‌شان می‌شوند، اضافه می‌شود. این طرح در کوچه شهید بهمنیار آغاز شده و اکنون به کوچه شهید دهقانپور رسیده است. به گفته شهردار ناحیه ۳، در صورت مساعد بودن هوا در سایر کوچه‌های غبار گرفته و فرسوده محله نیز اجرا می‌شود.
- اهالی، پیشقدم در اجرای یک طرح نتیجه‌بخش
«بهرام ایرانی» ساکن یکی از خانه‌های کوچه بهمنیار است. او از ۲ هفته قبل که داربست‌ها را در کوچه‌شان نصب کرده‌اند، تا اکنون پای کار بوده تا به همه ثابت کند که زیبایی محله‌اش برای او اهمیت داردو هرکاری از دستش برآید انجام می‌دهد. ایرانی، قسمت‌هایی از دیوار خانه‌اش را که به تازگی مرمت شده، نشان‌مان می‌دهد و می‌گوید: «این دیوار فرسوده سیمانی از چند قسمت ریزش کرده بود و فرورفتگی داشت، به همین دلیل قبل از هرکاری باید بازسازی می‌شد تا بتوان آن را رنگ‌آمیزی کرد.وضعیت دیوار خانه همسایه‌مان هم تعریفی نداشت و کارگران شهرداری چند روز زحمت کشیدند تا دیوارهای ساختمان را با ملات سیمان و ماسه صاف و یکدست کنند.»
«سکینه زواره» با چادر گلدار و عصای چوبی‌اش از در یکی از خانه‌ها بیرون می‌آید و بعد از حال و احوال کردن با همسایه‌ها به آرامی سمت ما می‌آید. این بانوی سالخورده از اینکه محل زندگی‌اش خوش آب و رنگ شده ابراز شادمانی می‌کند و رو به شهردار می‌گوید: «من هر روز سر نماز برای شما دعا می‌کنم که عاقبت به خیر باشید. بچه‌های شهرداری برای زیبایی کوچه‌مان زحمت زیادی کشیدند و نشان دادند که به فکر مردم هستند.»
«هادی ملازاده» که بین اهالی شناخته شده است، انجام این امور را وظیفه شهرداری می‌داند و می‌گوید: «تا آنجا که به خاطر دارم در روزهای اول اجرای طرح کوچه رنگی، تعدادی از اهالی مخالف بودند و فکر می‌کردند با نصب این داربست‌ها و شروع کار به دردسرمی‌افتند، اما زمانی که متوجه شدند این کار به نفع همه ساکنان است و هر روز تغییرات خوب را در محل زندگی‌شان می‌دیدند، برای رنگ‌آمیزی در و دیوارها پیشقدم شدند و با شهرداری همکاری کردند.»
شهردار ناحیه ۳ منطقه ۱۶ برای‌مان تعریف می‌کند که در تدارک اجرای طرح کوچه رنگی بسیاری از مشکلات عمرانی و خدماتی کوچه‌ها نیز برطرف شده، از لکه‌گیری و پر کردن و آسفالت چاله‌چوله‌ها تا رفع ترکیدگی لوله فاضلاب که باعث انتشار بوی نامطبوع و آلودگی می‌شد.
- همراه همیشگی شهروندان
اغلب خانه‌های کوچه رنگی محله خزانه بخارایی کوچک و یک‌طبقه‌اند و به‌ندرت ساختمان‌های ۵۰ متری و بزرگ‌تر در آن پیدا می‌شود، حتی در یکی از کوچه‌ها خانه نقلی ۳۵ متری وجود دارد که ۴ خانواده با فرزندان‌شان آنجا زندگی می‌کنند.
«بی‌بی زهرا» بانوی هم‌محله‌ای پیش اهالی احترام زیادی دارد و از ساکنان قدیمی محله است. این بانوی سالخورده از رنگ‌آمیزی در و دیوار کوچه‌ای که در آن زندگی می‌کند، ابراز رضایت می‌کند و می‌گوید: «وقتی ازدواج کردیم، همسرم در اینجا خانه‌ای اجاره کرد تا با هم زندگی‌مان را آغاز کنیم. پس از چند سال با پس‌اندازی که جمع کردیم، توانستیم همان خانه را بخریم.
همه چیز به خوبی پیش رفت تا اینکه آقا جلال، همسرم، در یک تصادف رانندگی به رحمت خدا رفت و ما تنها ماندیم و ناچار شدم با نظافت خانه مردم و شستن لباس‌های‌شان بچه‌ها را بزرگ کنم و سرو سامان دهم. خدا را شکر که زندگی آبرومندانه‌ای داشتم.»
بی‌بی زهرامی گوید: «حدود ۳۰ سال پیش نخستین بار آقا جلال با رنگ سبزدرودیوار این خانه را رنگ‌آمیزی کرده که البته به مرور زمان از بین رفته است.» این بانوی هم‌محله‌ای که به کمک همسایه‌ها دیوار خانه‌اش را با رنگ سبز زیبا کرده، می‌گوید که با این کار یاد و خاطره همسرش برایش زنده شده است.
«هادی ملازاده» می‌گوید: «اغلب ساکنان محله، به‌ویژه ساکنان کوچه‌های فرسوده و قدیمی جزو اقشار ضعیف و کم درآمدهستند که زندگی آبرومندی دارند. آنها مهمان‌نواز و خونگرمند. وقتی کارگران حوزه عمران و خدمات شهری مشغول سیمان‌کاری و زیرسازی دیوارها بودند، خانواده‌ها با سینی چای از آنها پذیرایی می‌کردند. شاید بعضی خانواده‌ها فقط چند عدد میوه در خانه داشتند، اما همان را برای کارگران می‌آوردند. دیدن این صحنه‌ها باعث می‌شود که نسبت به مردم احساس تکلیف و مسئولیت بیشتری کنیم.»
شهردار ناحیه ۳ عقیده دارد که شهرداری با اجرای چنین طرح‌هایی که با مشارکت مردم انجام می‌شود ارتباط و تعامل بهتری با ساکنان برقرار می‌کند و مردم، شهرداری را همراه و در کنار خود می‌بینند نه مقابل خود.
- پلاک به پلاک رنگ‌آمیزی با مشارکت اهالی
در اجرای کوچه رنگی شهروندان از رنگ‌های گرم و شاد برای رنگ‌آمیزی در منازل ودیوارساختمان‌ها استفاده می‌کنند و در انتخاب رنگ‌ها اختیار کامل دارند. یکی ازساکنان کوچه رنگی شهید دهقانپور می‌گوید: «اگر وسایل کار مثل رنگ وقلم‌مو آماده‌باشد و زیرسازی ساختمان‌های فرسوده به دلیل شرایط جوی و بارش باران و برف به تعویق نیفتد، رنگ‌آمیزی در و دیوار ساختمان‌های هر کوچه بین ۲ هفته تا ۲۰ روزطول می‌کشد.»
ملازاده در این‌باره می‌گوید: «برای تسهیل دراجرای طرح و کاهش دردسر اهالی، برای زیرسازی و رنگ‌آمیزی هر ساختمان زمانی را تعیین می‌کنیم و پلاک به پلاک پیش می‌رویم. این مسئله باعث می‌شود که رنگ‌آمیزی در و دیوارهای فرسوده اصولی‌تر انجام شود.»
«شاهین مطلبی» از جوانان شاغل در بازار بلورفروشان اتفاقی متوجه‌مان می‌شود. او جلو می‌آید و با ابراز رضایت از اقدامات صورت گرفته در محل زندگی‌اش می‌گوید: «از وقتی که این کوچه‌ها رنگ‌آمیزی شده، حس مسئولیت‌پذیری خانواده‌ها نسبت به محل زندگی‌شان بیشتر شده و حسابی مراقبند تا محله‌شان همیشه تمیز و زیبا باقی بماند.»
این جوان هم‌محله‌ای درباره برخی رفتارهای اشتباه هم که با اجرای این طرح اصلاح شده، صحبت می‌کند و می‌گوید: «متأسفانه بعضی از همسایه‌ها زباله خانگی خود را سر کوچه رها می‌کردند و این مسئله باعث رنجش و آزار و اذیت خانواده‌ها بود، اما از زمانی که اینجا نونوارو زیبا شده دیگر کسی زباله سرکوچه نمی‌گذارد. انگار این افراد متوجه رفتار اشتباه خود شده‌اند و می‌خواهند هم خودشان و دیگران از زیبایی محله‌شان لذت ببرند.»
یکی از بانوان محله که مشغول آبیاری گلدان‌های مقابل خانه‌اش است، در ادامه صحبت‌های همسایه خود می‌گوید: «اگر چند ماه قبل به اینجا می‌آمدید با چشمان خودتان می‌دیدید که برخی، پشت‌بام و بالکن خانه‌شان را به انباری تبدیل کرده و به جز این با قرار دادن انواع ضایعات از در و دیوار ساختمان باعث زشتی محله شده بودند، اما در چند روز اخیر که کوچه‌ها رنگ و لعاب خوبی گرفته دیگر خبری از این مسائل نیست و همه خانواده‌ها پشت‌بام و بالکن خانه‌شان را تمیز و مرتب کرده‌اند و وسایل غیرقابل مصرف را دور ریخته‌اند.»
۵۰۰ کیلوگرم رنگ در اجرای طرح کوچه رنگی ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۱۶ مصرف شده است.
۳ کوچه فرسوده و قدیمی در محدوده خیابان پرستویی شامل شهید دهقانپور، بهمنیار و اللهیاری در طرح کوچه رنگی شاد و زیباتر شده‌اند.
۱۸ نفر ازساکنان محله خزانه بخارایی در رنگ‌آمیزی در و دیوارهای فرسوده با شهرداری همکاری کردند.
نظر شما