به گزارش همشهری آنلاین، ترلکوفسکی، شخصیت اصلی رمان «مستاجر» اثر رولان توپور (۱۹۹۷-۱۹۳۸)، نویسنده و نقاش فرانسوی، کارمند درماندهای در جستوجوی خانهای اجارهای در پاریس است. او در این جستوجو به آپارتمان کوچک مبلهای برمیخورد که مستاجر قبلیش، در حادثهای تلخ از پنجره بیرون پریده و اکنون در آستانه مرگ است. اگر مادمازل شول، مستاجر قبلی، از این خودکشی جان به در نبرد، خانه به ترلکوفسکی میرسد.
مرد جوان با احساس گناه زیادی، آرزو میکند که مستاجر قبلی بمیرد، اما به خاطر تسکین وجدان خود برای عیادت از او به بیمارستان میرود. آنجا با هیبت هولآور سیمون شول که از سر تا پا باندپیچی شده مواجه میشود. از میان باندها تنها چشمهای هراسناک مادمازل شول دیده میشود که با اضطراب زیاد در چشمخانه ثابت مانده و به نقطهای خیره شده و دهان او که چون حفرهای تاریک، برای به زبان آوردن حرفی باز مانده که هرگز قادر به گفتن آن نیست. ترلکوفسکی، متوجه جای خالی یک دندان پیش در لثه بالایی مادمازل شول میشود، چیزی که بعدها نقطه آغاز آشفتگیهای او است.
خواسته بیرحمانه ترلکوفسکی برآورده میشود. مادمازل شول میمیرد و آپارتمان به او میرسد؛ اما اتفاقی غریب در حال رخ دادن است. سلسله رویدادهایی در شرف وقوع است که ترلکوفسکی را رفتهرفته دچار مسخ و دگرگونی میکند. او ابتدا پشت یکی از کمدها، سوراخی پیدا میکند که دندان پیش انسانی در آن مخفی شده است. فضای خانه عجیب و وهمآلود میشود. روشن نیست که همسایههای ترلکوفسکی حقیقتا مردمانی شرورند و قصد آزار و دیوانه کردن او را دارند، یا همه رویدادهای عجیب، ناشی از پارانویای مستاجر جدید است. ترس و وهم پیرامون مستاجر را فرا میگیرد و آپارتمان به دشمن او بدل میشود. دشمنی که میخواهد او را به جنون برساند و بعد زندگیش را ببلعد.
ترلکوفسکی، در عین ناباوری متوجه میشود که در حال تبدیل شدن به مادمازل شول است. لباسهای او را میپوشد، با وسایل او آرایش میکند و رفتهرفته هویت خود را از یاد میبرد. گویی ترلکوفسکی و خانهاش به تسخیر خاطره دردناک سیمون شول درآمدهاند و بنا است او نیز به سرنوشت غریب مستاجر قبلی دچار شود؛ چرخهای که ظاهرا هرگز پایان نمیپذیرد.
رومن پولانسکی، کارگردان لهستانی-فرانسوی با اقتباس از این رمان، سومین فیلم از سهگانه معروف آپارتمان خود را ساخت. او در این فیلم، خود در نقش ترلکوفسکی ظاهر میشود. پولانسکی نیز مانند قهرمان داستان و البته نویسنده رمان، متولد فرانسه اما با اصلیتی لهستانی است. او در ۸ سالگی، پنهان شده در شکاف دیوار، شاهد دستگیری پدر و مادرش برای فرستادن به اردوگاههای مرگ بود و خود از نزدیک خیانت «خانه»، غربت و بیهویتی را تجربه کرده بود.
رمان مستاجر اثر توپور را کورش سلیمزاده ترجمه و نشر چشمه منتشر کرده است. به تازگی چاپ نهم این کتاب روانه کتابفروشیها شده است.
نظر شما