همشهری آنلاین _ مریم قاسمی: گلچینی از یادداشت‌های نوحه و مرثیه امام حسین(ع) را می‌توان لابه‌لای کتاب‌ها و داخل قفسه‌ها دید. حاج «سید حسین سجادی» خادم اهل‌بیت(ع) و پیرغلام حسینی ۸۰ سال دارد. با اینکه ماه محرم از راه رسیده، ولی او مثل سابق توان همراه شدن با دسته‌های حسینی را ندارد و همچنین به دلیل شرایط کرونایی ترجیح می‌دهد کمتر در محافل و مجالس حاضر شود. او تعریف می‌کند که در این ایام هنگامی که در کنج خانه و یا مغازه شروع به مداحی و مرثیه‌سرایی می‌کند از خدا می‌خواهد که هرچه زودتر شر ویروس منحوس کرونا از سر شهروندان کم شود.
- از گریه دامن تر کنید
صدای عبور و مرور خودروها و موتورسیکلت‌ها در خیابان شریعتی نرسیده به بلوار شهیدان بهرامی مدام آواز صدای او را می‌شکند. پیرغلام حسینی بعد از منظم کردن قفسه کتاب‌هایش دفترچه یادداشتش را برمی‌دارد و از لابه‌لای متن‌ها و نوشته‌هایش یکی را که حال و هوای محرم دارد با صدای بغض‌آلود می‌خواند: «مردم سیه بر تن کنید/ شال عزا گردن کنید/ از گریه‌تر دامن کنید/ آمد حسین(ع) در کربلا»
حاج حسین سجادی در کنار خادمی و پیرغلامی مکتب حسینی، برای اهل‌بیت(ع) قلم می‌زند و می‌نویسد. او خودش را نویسنده و شاعر نمی‌داند. می‌گوید این کار را برای دل خودش و آرامش قلبی و روحی‌اش انجام می‌دهد. هر وقت دلش می‌گیرد قلم و کاغذ برداشته و در مظلومیت امام حسین(ع) و یاران باوفایش می‌سراید.
مداح و مرثیه‌سرای هم‌محله‌ای در کتابخانه شخصی‌اش بیش از ۳۰۰ جلد کتاب با عناوین مختلف دارد که بیشتر آن به زندگی امامان و اهل‌بیت(ع) و همچنین نوحه‌ها و سروده‌های عاشورایی اختصاص دارد که هر روز سراغ‌شان را می‌گیرد و چند صفحه‌ای را می‌خواند. او عقیده دارد که در مراسم حسینی و عزاداری‌ها شاید خواندن برخی قصیده‌های طولانی روا نباشد، اما در مصیبت‌خوانی می‌توان به راحتی پیشامدها و وقایع ایام شهادت امام حسین(ع) و یاران شهیدش را روایت کرد.»
- از کودکی نوحه می‌خواندم
خادم اهل‌بیت(ع) درباره علاقه‌اش به نوحه‌خوانی می‌گوید: «از همان دوران کودکی در مناسبت‌های مختلف نوحه و مرثیه می‌خواندم. در ایام محرم به همراه بچه‌های قد و نیم قد روستا هیأت مذهبی راه می‌انداختیم. البته در دوران نوجوانی نمی‌دانستم خواندن تصنیف با نوحه‌خوانی متفاوت است، اما چون سوز وگذار داشت همان تصنیف‌ها را می‌خواندم. مادرم روزی به من گفت که حلالت نمی‌کنم مگر اینکه حنجره و صدای تو وقف هیأت امام حسین(ع) و مجالس روضه‌خوانی اهل‌بیت(ع) باشد که چنین کردم. یادم هست معمولاً در مناسبت‌های ماه محرم مداحان سنتی می‌خواندند و ما بچه‌ها یاد می‌گرفتیم. آن زمان شنیدن نوحه‌ها به زبان عربی درباره حضرت علی اکبر(ع) و امام حسین(ع) برای ما بسیار زیبا و گوش‌نواز بود و برای همین نوحه‌خوانی را یاد گرفتم.»
اکنون سجادی به اندازه چند جلد کتاب نوشته‌ها و یادداشت‌هایی از نوحه‌های گلچین شده مداحان قدیمی دارد که در دفترچه‌اش با خط بسیار زیبا نوشته است. او می‌گوید که جمع‌آوری کامل این نوحه‌ها و مرثیه‌ها حوصله زیادی می‌خواهد. خادم اهل‌بیت(ع) می‌گوید: «گاهی اهالی و بچه‌های محله کتاب‌های نوحه چاپ شده برایم هدیه می‌آورند که برایشان بخوانم که اگر وقت و حوصله داشته باشم این کار را می‌کنم. من با خواندن نوحه‌ها ذوق بیشتری برای نوشتن پیدا می‌کنم. معمولاً در محل کار یا موقع استراحت، یا درخانه اگر متن و شعر و تصنیفی به ذهنم برسد معطل نمی‌شوم و آن را روی کاغذ می‌نویسم تا شاید در مداحی و مرثیه‌سرایی از آن استفاده کنم.» کنار دست سجادی همیشه چند کاغذ و قلم دیده می‌شود. او عقیده دارد جرقه شعر عاشورایی وقتی به ذهنش زده می‌شود باید سریع آن را منتقل کند تا از یاد نرود.
- نباید برای مداحی مزد تعیین کرد
حاج سید حسین سجادی از روزگار کرونایی و دردسرهایش شاکی است. روزگار طوری رقم خورده که او دیگر فرصت رفتن از این تکیه به آن هیأت را ندارد و درد پاهایش نیز براین سختی‌ها افزوده است. زمانی او به همراه مداحان سنتی کوی و برزن را زیر پا می‌گذاشتند تا در دسته‌های عزاداری حسینی نوحه‌خوانی کنند. سجادی درباره سبک‌های جدید نوحه‌خوانی و مداحی و پاکت گرفتن ازمتولیان حسینیه‌ها می‌گوید: «در منطقه ما هیأت‌ها بیشتر دوست دارند از مداحان جوان استفاده کنند، البته وقتی من به‌عنوان مداح مهمان به سبک قدیم نوحه، قصیده و مرثیه می‌خوانم خیلی مورد استقبال قرار می‌گیرد و بارها خواسته‌اند که این نوع مداحی را به آنها یاد بدهم. من در طول عمرم هیچ‌وقت با هیأتی درباره مزد مداحی حرفی نزده‌ام. دستگاه امام حسین(ع) حرمت دارد. نباید برای مداحی و مدیحه‌سرایی وقایع کربلا مزد تعیین کرد.»
احمد توکلی /کاسب هم‌محله‌ای:
- صدای جانسوزی دارد
«در ایام محرم اگر با حاج آقا سجادی در مغازه‌اش دیدار کنید می‌بینید که چه اندازه شور و شوق برای شرکت در تکایا و هیأت‌های عزاداری دارد.» احمد توکلی که سال‌هاست مداح و نوحه‌خوان هم‌محله‌ای را می‌شناسد می‌گوید: «او دفتری دارد که پر است از اشعار و نوحه‌های عاشورایی. وقتی از آقاسید بخواهید که با خواندن این سروده‌ها حال و هوای‌تان را عوض کند بی‌معطلی این کار را می‌کند. سجادی صدای گرم و جانسوزی دارد و سبک و سیاق خاص خودش را در مداحی دنبال می‌کند.»
ناصر باباخانی/ از اهالی قدیمی:
- حرف دل و زبانش یکی است
برای شهروندانی که سال‌ها در همسایگی خانواده سجادی زندگی می‌کنند وجود مداح و خادم اهل‌بیت(ع) در این محله مایه برکت است. «ناصر باباخانی» از اهالی قدیمی می‌گوید: «پیشکسوتان و بزرگان چشم و چراغ محله‌اند. افرادی مثل آقاسید در اخلاق و مردمداری زبانزد خاص و عام هستند و بین مردم اعتبار و جایگاه والایی دارند. یکی از ویژگی‌های او این است که صادق است و برای همین وقتی با سوز و گداز از مظلومیت امام حسین(ع) می‌خواند همه با او همراه می‌شوند و با تمام وجود این حس و حال را درک می‌کنند.»
نظر شما