استاد سلمانی سر مرا نتراش!

همشهری آنلاین_بهاره خسروی:این بیماری هرچند در میان همه اقشار جامعه، چه ثروتمند چه تنگدست، رواج داشت، اما مسلماً به دلیل پیوند مستقیم آن با حفظ بهداشت و استحمام پیاپی، در میان قشرهای ضعیف و فرودست جامعه، بسیار همه‌گیر بود، زیرا سطح بهداشت و تکرار استحمام در این طبقه، در روزگار یادشده نامناسب بود. 
«مهدی یساولی»، پژوهشگر تاریخ، با بیان این مطلب به کتاب «سلامت مردم در دوره قاجار» نوشته «‌ویلم فلور» اشاره می‌کند: «بیماری‌های قارچی سر، به دلیل سطح پایین بهداشت، پخش گسترده‌ای داشت و از طریق حمام‌های عمومی انتشار می‌یافت.»
 این نویسنده در بخش دیگر کتابش تأکید می‌کند: «به علت شرایط نامناسب بهداشتی اکثر حمام‌ها، برخی بیماری‌ها نظیر بیماری‌های تنفسی، پوستی، تراخم و عفونت‌های قارچی و روده‌ای نیز از طریق آب خزینه که به‌صورت مشترک مورد استفاده قرار می‌گرفت، شیوع می‌یافت. آب خزینه سه بار در سال تعویض می‌شد.»
 همچنین باورهای شگفت زنان که سر نوزاد را هنگام تولد با موادی عجیب آغشته، تا دو هفته نگه می‌داشتند بی‌آن که آن را شست‌وشو دهند یا شرایط سلمانی‌ها این بیماری را گسترش می‌داد. 
این پژوهشگر به نظرهای دیگر جهانگردان از جمله سفرنامه تاورنیه، جهانگرد پرآوازه، که این بیماری را یکی از بیماری‌های اصلی در میان کودکان عنوان کرده‌ است، اشاره می‌کند: «نخستین بیماری که دامنگیر کودکان می‌شود کچلی است که تا دوازده‌سالگی از آن مصونیت ندارند، و شاید مهم‌ترین عامل سرایت این مرض این است که مردم بنا به عادت، سر بچه‌های خود را از کودکی می‌تراشند، و چون دلاک سر بچه‌ها را که پوست آنها لطیف و نازک است با همان تیغ که برای تراشیدن سر همه به کار می‌برد می‌تراشد و نمی‌تواند تمیز باشد، لاجرم بچه‌ها به بیماری کچلی گرفتار می‌شوند. اما بچه‌های ارامنه که سرشان با قیچی اصلاح می‌شود، نه با تیغ‌های همگانی، از این بیماری در امانند.»