به گزارش فارس، سردار حمید ملکی، رئیس گروه آموزشی مواد مخدر دانشگاه علوم انتظامی با تشریح تحقیق خود با عنوان بررسی وضعیت کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان و برآورد میزان ورود و مصرف آن در ایران گفت: این تحقیق در سال 2006 میلادی و با بررسی و پرسش از کشاورزان افغانی و مسئولان افغانستان تا حد وزیر کشور و وزیر مبارزه با مواد مخدر این کشور و کارشناسان سفارت ایران و نمایندگی سازمان ملل متحد انجام شده است.
وی گفت: در این سال تولید تریاک افغانستان 6100 تن بود، این میزان در سال 2007 میلادی به 8200 تن افزایش یافت و در سال 2008 نیز توافق شده است که اعلام شود تولید تریاک افغانستان به 7 هزار تن کاهش می‌یابد. در این تحقیق کشور افغانستان به 5 منطقه جنوب، شمال، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد.
وی افزود: نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میزان کشت خشخاش و تولید تریاک در استان‌های جنوبی و بعد غربی این کشور است اما تریاک شرق افغانستان خلوص و کیفیت بیشتری دارد و بیشتر از آن برای تولید مرفین استفاده می‌شود، بنابراین تریاک کمتر مرغوب جنوب و غرب افغانستان با خلوص پایین‌تر به سمت بازار ایران می‌آید.
وی گفت: تریاک شرق افغانستان 40 تا 50 درصد گرانتر از تریاک غرب و جنوب این کشور است.
وی ادامه داد: این تحقیق نشان داد که حدود 5 میلیون نفر در افغانستان درگیر کشت، توزیع و قاچاق مواد مخدر هستند، 5/3 میلیون نفر یعنی 6/12 درصد جمعیت این کشور از کشت خشخاش ارتزاق می‌کنند، متوسط درآمد ماهانه آنها 800 تا 1200 دلار است در حالی که متوسط درآمد مردم افغانستان 2 دلار در روز یعنی 60 دلار در ماه است که اصلاً قابل مقایسه با درآمد تولید تریاک نیست.
ملکی ادامه داد: حدود 178 هزار هکتار از اراضی این کشور زیر کشت خشخاش بوده است که در سال 2006 این میزان به 165 هزار هکتار کاهش پیدا کرد، بیشترین میزان تولید تریاک در استان هلمند افغانستان در جنوب این کشور است که تحت سلطه طالبان است، از نظر قومیت 56 درصد فعالان عرصه مواد مخدر پشتون هستند، 21 درصد تاجیک و 9 درصد ازبک هستند.
وی گفت: نتایج این تحقیق نشان داد که در سال 2006 میلادی 1057 تن از مواد مخدر و تریاک تولید افغانستان وارد بازار مصرف ایران شده است و 1200 تن از این مواد نیز از ایران به عنوان نزدیک راه به کشورهای بالکان ترانزیت شده است.
وی افزود: از نظر آماری هم گر چه آمارهای مختلفی از تعداد معتادان کشور اعلام شده و از 700 هزار نفر تا 3 یا 4 میلیون نفر هم آمار داشته ایم اما اگر آمار رسمی 2 میلیون نفر را بپذیریم که یک میلیون و 200هزار نفر آن دائمی و 800 هزار نفر آن تفننی است با در نظر گرفتن مصرف 5/1 گرم تریاک روزانه برای معتادان دائمی و 3 گرم در هفته برای تفننی ها میزان مصرف تریاک در ایران حدود همان هزار تن در سال است که 3/17 درصد تریاک تولید شده در افغانستان است.
وی گفت: در پاکستان آمار متفاوتی از معتادان اعلام می‌شود، هنگامی که تقاضای اعتبار از مجامع جهانی دارند تعداد معتادان را 5 میلیون اعلام می‌کنند، در مجامع داخلی این آمار را 5/3 میلیون نفر می‌گویند و به طور رسمی این آمار را حدود ی700 هزار نفر اعلام می‌کنند اما آمار نزدیک واقع این کشور را از مسئولان این کشور یک میلیون و 300 هزار نفر شنیدم که با در نظر گرفتن این آمار مصرف این کشور سالانه حدود 760 تن از مواد مخدر تولید افغانستان است.
وی ادامه داد: نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف سالانه مواد مخدر افغانستان در ایران حدود هزار تن، در پاکستان 760 تن، در کشورهای آسیای میانه 5/66 تن، روسیه 560 تن و چین با یک میلیارد نفر جمعیت 56 تن از این مواد را مصرف می‌کند و خود افغانستان کلاً 120 تن مصرف مواد مخدر دارد.
وی گفت: سهم پاکستان از ترانزیت مواد مخدر افغانستان نیز حدود 950 تن است، 1200 تن از این مواد نیز از ایران ترانزیت می‌شود و در مجموع سهم مصرف و ترانزیت مواد مخدر افغانستان از ایران حدود 37 درصد تولید مواد مخدر این کشور است. وی ادامه داد: متاسفانه ایران بیشتر میزان معتاد تریاکی دنیا را دارد.
ملکی افزود: قطع کشت خشخاش در افغانستان تبعات منفی هم دارد از جمله اینکه موجب بیکاری حدود 5 میلیون نفر در این کشور می‌شود که قطعاً برای دستیابی به درآمد سرانه 80 دلاری ایرانیان برای کار به ایران می‌آ‌یند که نمونه آن را سال‌ها پیش در کشور تجربه کردیم که مشکلات امنیتی زیادی را برای ما به همراه داشت.
این محقق گفت:علت اینکه با وجود این همه تدابیر مرزی هنوز شاهد ورود این حجم عظیم ورود مواد مخدر به کشور هستیم این است که معاملات پایاپای مواد با خودرو، طلا و فرش در مناطق مرزی به راحتی انجام می‌شود، صرافی های ثبت نشده زیادی نیز در این زمینه فعالند، مسیر ترانزیت به اروپا از ایران نزدیکتر و مقرون به صرفه تر است، تریاک بازار تضمین شده هزار تنی در ایران دارد، قانون پولشویی در کشور نداریم و بالاخره اینکه مرزنشینان کشور هیچ درآمدی بهتر از فعالیت در زمینه قاچاق مواد مخدر ندارند.
آمارهای اعلام شده از سوی این محقق با اعتراض برخی از مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر از جمله سعید صفاتیان، مدیر کل درمان و حمید صرامی مشاور دبیر کل ستاد مواجه شد، صفاتیان گفت: ورود این حجم از مواد به کشور الزاماً به معنای مصرف آن در کشور نیست و ممکن است به علت ارزش افزوده بالای آن به ترکیه برود و در آنجا فرآوری شود.
صرامی نیز گفت: در 3 سال اخیر 570 هزار نفر از معتادان کشور تحت پوشش خدمات درمانی قرار گرفته‌اند و مصرف مواد مخدر در کشور به 500 تن کاهش یافته است.
اما طاها طاهری جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد ما از شفاف شدن آمارها استقبال می‌کنیم و باید مسائل و مشکلات بیان شود تا برای آنها چاره جویی کنیم با این حال آمار مورد اعتماد ستاد، آمار تحقیق RSA دانشگاه علوم بهزیستی است که قرار است از مهرماه آینده تحقیق بعدی به این روش انجام شود و علاوه بر آمارهای مصرف اعتیاد آمارهای جدید در عرصه هایی که خلاء آماری وجود دارد نیز با این تحقیق به دست آ‌ید.
ملکی، محقق این هفته نیز گفت: البته افزایش سالانه کشفیات مواد مخدر در کشور نشان می‌دهد که باید به همین نسبت مصرف و ترانزیت مواد مخدر از ایران نیز افزایش یافته باشد، ضمن اینکه به رغم اینکه اعلام می‌شود مصرف کراک در ایران بیش از هروئین است اما آمار کشفیات بیشتر هروئین نشان دهنده بیشتر بودن مصرف این ماده نسبت به کراک است با این حال و با وجود رشد مصرف کراک و هروئین در کشور هنوز تریاک بیشترین ماده مصرفی است و ما باید از اینکه معتادان کشور به مواد کمتر خطرناک رجوع کنند استقبال کنیم.
حاج رسولی، استاد رشته تربیت بدنی نیز در این جلسه گفت این آمارها نگران کننده است و باید مسئولان گمرک و سایر مسئولان کشور نیز در این جلسه حاضر باشد و برای حل این مشکل قدیمی چاره جویی کنند.
