همشهری آنلاین – رضا نیکنام: بازاردوم نازی آباد بعد از بازار قدیمی تهران «گلو بندک» از پر رفت وآمد ترین راسته های تجاری پایتخت است. جایی که از نقاط دور و نزدیک مشتری و مخاطب دارد. این ویژگی ها باعث شده تا کسب و کار در این محدوده رونق زیادی پیدا کند و به تبع آن ایجاد مشاغل کاذبی همچون دستفروشی نیز رواج یابد.
هر چند در سال های اخیر شهرداری با اجرای طرح ساماندهی دستفروشان تلاش کرده تا این افراد که عموما از افراد ضعیف و کم در آمد هستند با نظم و انضباط کاری بیشتر در محل های تعیین شده فعالیت کنند اما در حاشیه این بازار ها شاهد بروز اتفاقاتی بوده ایم که چندان خوشایند نیست.
مهمترین و پر چالش ترین موضوع در این زمینه اجاره بهای سنگینی است که مغازه دارها و فروشندگان از دستفروش ها دریافت می کنند. معمولا این گروه از کسبه با طرز فکر اشتباهی که در ذهن دارند و البته با سوء استفاده از بی اطلاعی شهروندان، فضای بیرونی مقابل مغازه و فروشگاه خود را به دستفروشان اجاره می دهند.
البته درباره مبلغ اجاره ای که از دستفروش ها دریافت می شود نظر های مختلفی وجود دارد اما به طور میانگین هر متر مربه از فضای بیرونی مغازه ها که عموما در گذر و محل عبور عابران پیاده است بین ۲ تا ۵ و در برخی جاها تا ۶ میلیون تومان می رسد.
گران ترین زمان برای کار دستفروشان در اینگونه بازار ها، اسفند ماه و رونق گرفتن خرید های نوروزی است و رفته رفته تا آخر فروردین ماه این نوع بازار ها، از تب و تاب خرید های نوروزی می افتد و قیمت اجاره بهاء کمی تعدیل می شود.
در سال های اخیر تلاش های زیادی برای ساماندهی دستفروشان به ویژه در راسته بازار دوم نازی آباد و خیابان مدائن انجام شده است اما با این حال کار غیر قانونی اجاره دادن پیاده روهای مقابل مغازه و سر کیسه کردن دستفروش ها همه آن زحمت ها را به تعبیری رشته کرده است.
نکته دیگری که تا کنون کمتر به آن پرداخت شده این است که در طرح ساماندهی دستفروشان که سال گذشته اجرایی شد و همه دستفروش ها ملزم به ثبت نام در سامانه بازار شهرداری شدند همه شان دستفروش نبوده اند. متاسفانه اسامی تعدادی از مغازه دارها و کسبه بازار و اعضای خانواده و بستگانشان نیز دیده می شود که مستحق دریافت این امتیازها نیستند. افرادی که به ظاهر به عنوان دستفروش در این سامانه ثبت نام کرده اند و پس از دریافت کارت مخصوص ساماندهی مشاغل از این فرصت در جهت تسهیل سازی امور و کارهای غیر قانونی خود استفاده می کنند. به طور خلاصه اینکه این افراد در سامانه بازار ثبت نام کرده و کارت شناسایی دریافت می کنند و متاسفانه با در اختیار گرفتن همین کارت های به ظاهر ساده برای خودشان کسب و کار دیگری راه می انداند و بابت آن از دستفروش ها مبالغ هنگفتی دریافت می کنند. حتی این افراد به خوشان جرئت داده اند و فضای جلوی مغازه شان را برای اجاره دادن در سایت هایی مثل دیوار تبلیغ می کنند.
ناگفته نماند در طرح ساماندهی دستفروشان که از شرکت های باسابقه و معتبری همچون شرکت خدماتی راهیان دیار حق استفاده شده که حتی یک ریال بابت طرح ساماندهی دستفروشان دریافت نکرده اند و تنها مبلغ ۷ هزار و ۵۰۰ تومانی هم که بابت هر متر مربع از فضای کسب و کار از دستفروشان دریافت شده در واقع به جهت انجام کارهای اداری و صدور کارت شناسایی و... بوده است.
صدور این کارت های شناسایی برای دستفروشان بازار مزایایی هم داشته مثلا توزیع اقلام و سبد کالا از طریق شهرداری و شرکت های خدماتی بین آنها، کاهش ترافیک و نظم و انضباط کاری در بازار و تسهیل رفت و آمد شهروندان هنگام خرید روزانه شان.
به نظر می رسد برای حل چالش خرید و فروش جا و فضای بیرونی مغازه ها و فروشگاه ها توسط برخی کسبه سود جو و منفعت طلب، باید شهرداری و شورای شهر برنامه ای اصولی و هوشمندانه پیش بگیرد و با اقتدار اجرایی کند.
نظر شما