قبل از شروع جشنواره، مسئولان جشنواره قولهایی را برای اجرای جشنواره میدهند که در طول جشنواره یا این وعدهها شکل بهتری بهخود میگیرد یا فراموش میشود و یا... .
جشنواره امسال با کمترین حاشیه برگزار شد و باید امیدوار بود که در سالهای آینده با بهترین شکل خود برگزار شود به هر حال 25 سالگی سن کمی نیست.
«ساعت اجرای گروههای بخش رقابتی موسیقی کلاسیک و بخش بینالملل با هم تداخل دارد و مخاطب ناچار است که انتخاب کند.»دکتر کامبیز روشنروان در گفتوگو با همشهری از مشکلات برنامهریزی در جشنواره گفت. تداخل برنامههای بخش رقابتی موسیقی و غیررقابتی در جشنواره یک راه بیشتر برای مخاطب باقی نگذاشت؛ انتخاب.
اما گاهی این انتخاب بیشتر به قرعه کشی نزدیک بود، مثلا در روز 24 آذر مخاطب باید تصمیم میگرفت که شنیدن بخش مهم «اساتید» را از دست ندهد، یا شنیدن موسیقی لیان، یا شنیدن موسیقی «فولک- کلاسیک» از کشور استونی و یا اجرای استاد محمدرضا لطفی را و مشکل اینجا بود که همه کارها در ساعت 21 اجرا میشدند!
البته برنامهریزی برای نزدیک 110 گروه موسیقی کاری بسیار دشوار است. درگیری گروهها، کمبود سالن و مهمتر از همه زمان محدود 7روزه، انتخاب دیگری برای تیم اجرایی نمیگذاشت.
پاپ را همچون موسیقی سنتی ببینید
«امسال مبنای موسیقی پاپ را بر کیفیت گذاشتیم و کسانی را انتخاب کردیم که شاخصترند و جنس موسیقیشان قابل دفاعتر است. یکی از دلایلی که از گروههای سال قبل استفاده نکردیم این بود که نمیخواستیم برنامه کاملا شبیه سال گذشته تکرار شود.»
روشن روان هم ضمن اعلام این خبر قبل از شروع جشنواره بخش پرباری را دراجراهای پاپ نوید داد که البته با مشخص شدن اسامی گروههای شرکتکننده در این بخش، تنها این بخش از حرفهای دبیر جشنواره به حقیقت پیوست که جشنواره نمیخواهد تنها با گروههای محدودی کارکند و بهخودی خود تصمیم درستی است، اما بد نبود که از تجربه اجرایی سال گذشته در برپایی جشنواره استفاده میشد، موسیقی پاپی که امسال برگزار شد (اگر کیفیت اجراها را کنار بگذاریم) باید گفت که در شکل اجرایی بسیار ضعیف بود. سال قبل نورپردازی و افکتهای ویژه، نقش مهمی در بهتر برگزار شدن این بخش داشت.
امسال با حذف تمام این موارد و روشن بودن چراغها بخشی مهمی از جذابیت خودش را از دست داده بود. باید پذیرفت که سالن وزارت کشور جز ظرفیتش هیچ ویژگیای برای اجرای موسیقی ندارد، کارکنان تالار بزرگ کشور هم در مدت اجرای موسیقی پاپ لحظهای آرامش نداشتند و تنها اجرای استاد لطفی بود که آرامش را به کارکنان بازگرداند.
رفع مشکل صدابرداری
« تجهیزات صوتی ما هم کیفیت بسیار پایینی دارند و به همین دلیل تا رسیدن به شرایط ایدهآل خیلی فاصله داریم. امیدوارم که دوستان هنرمند ما بپذیرند که هر آنچه در توانمان بوده انجام دادیم تا کیفیت صدابرداری سالنها را به حداکثر ممکن برسانیم.»
بابک رضایی در گفتوگو با همشهری صادقانه به کمبودها اشاره کرد؛ نکتهای که هم هنرمندان پذیرفتهاند و هم مخاطبان. صدای سالنها به سه موضوع مربوط میشود، تجهیزات صدابرداری، نیروی انسانی و آکوستیک سالنها. ستاد جشنواره دو موضوع تجهیزات و نیروی انسانی را برای برگزاری جشنواره بیست و چهارم فجر حل کرد که همگی نشان از تلاش بخش اجرایی جشنواره داشت، خصوصا که بهدلیل کمبود سالن و تراکم برنامهها سالنها را به 2 سانس و هر سانس هم به 2 قسمت شد که گروه صدابرداری در حد حرفهای کار خودشان را انجام دادند تا کمترین مشکل و جود داشته باشد. البته مشکل آکوستیک سالنها که غیرقابل حل است.
قابلیت جذب اسپانسر
«بحث پیدا کردن اسپانسر برای جشنواره موسیقی فجر تقریبا جدید است و نمیتوان انتظار داشت که جشنواره موسیقی هم همچون جشنواره فیلم یا تئاتر در زمینه یافتن اسپانسر موفق بوده باشد. البته من از 2سال پیش این موضوع را برای جشنواره موسیقی مطرح کردم و امسال دوباره کمیتهای را برای بازاریابی و جذب حمایتهای مالی فعال کردیم تا بتوانیم گامهایی را برای گستردهتر شدن تبلیغات در جشنواره موسیقی برداریم.»
بابک رضایی، رئیس انجمن موسیقی ایران قبل ازشروع جشنواره امید زیادی به یافتن اسپانسر نداشت. نبود اسپانسر در ایام جشنواره نشان داد که او در این مورد اشتباه نکرده است. اما استقبال خوبی که از جشنواره امسال از سوی مخاطبان صورت گرفت نشان داد که جشنواره موسیقی قابلیت جذب اسپانسر را دارد به شرطی که شرکتهای تجاری بپذیرند که حضور اسپانسر در جشنواره موسیقی با جشنواره دیگری مانند فیلم تفاوت دارد و از طرف دیگر اهل هنر موسیقی هم بپذیرند که وجود اسپانسر از ارزش هنر موسیقی نمیکاهد.
تبلیغ کم برای بخش مهم
«در بخش ویژه جشنواره میزگردهای پژوهشی به مناسبت سی امین سال پیروزی انقلاب اسلامی طراحی شده است که در این بخش علاوه بر بررسی موسیقی ایران در 30 سال انقلاب به نوعی آسیبشناسی این نوع موسیقی را نیز داریم.»
کامبیز روشنروان با اعلام این خبر بخشی جدید را نوید داد که بنا بر گفته دبیر جشنواره شکل کاربردی دارد و تاثیر آن در موسیقی بسیار مهم است.
بنا بر گفته سید ابوالحسن مختاباد- دبیر همایش- روزانه بین 40 تا 50 نفر و البته در یکی، دو روز هم تا 70 نفر حضور پیدا کرده بودند هر چند که او بهدلیل سیستم تبلیغاتی این بخش از استقبال راضی نیست. اما اهالی موسیقی و دانشجویان موسیقی و خبرنگاران هم در این جلسات حضور داشتند و قرار است که نتیجه این جلسات به شکل کتاب چاپ شود تا بتوان به شکل کاربردی از این جلسات استفاده شود. تعهد این گروه تا مرحله تحویل سی دی و متن ویراستاری شده است. البته مختاباد در مقام دبیرهمایش ، متنهای
مطرح شده را در همشهری آنلاین گذاشته تا علاقهمندان بتوانند از آن استفاده کنند.
مشکل زمین را حل کنید
«با پیدا کردن زمین مناسب کلنگ سالن بزرگ موسیقی در تهران را میزنیم. مشکل اصلی این کار زمین است که ما بهمدت 3 - 2 سال است این موضوع را پیگیری میکنیم چرا که این اقدام از لحاظ اعتباری جزو بودجه عمرانی وزارت ارشاد قرار گرفته است. ما همچنان دنبال یک زمین مناسب هستیم و از شهرداری هم تقاضای کمک داشتیم تا زمینی که موقعیت خوب و متناسب با این موضوع داشته باشد را به ما پیشنهاد دهد.»
معاون هنری وزیر ارشاد در گفتوگو با فارس ضمن اعلام این خبر نوید خوبی را به هنرمندان و مخاطبان موسیقی میدهد؛ مجموعهای از سالنهای موسیقی که بتوان از شنیدن موسیقی و تمام عوامل جانبی مثل نور، صدا و رفتار کارکنان رضایت داشت. شاید با داشتن مجموعهای از سالنهای موسیقی یا حتی یک سالن حرفهای موسیقایی، دیگر شنیدن موسیقی ضبط شده لذت بخشتر از موسیقی صحنهای نباشد.
خبرنگار دردسر نیست
«امسال برا ی خبرنگاران تمهیدات ویژهای را در نظر گرفتهایم.»جمله بسیار کوتاه بابک رضایی در اولین نشست خبری جشنواره، نوید خوبی برای خبرنگاران بود که امسال فارغ از هر مسئلهای میتوانند به کارشان بپردازند. اما خبر دوم که خبرنگارها علاوه بر کارت خبرنگاری باید بلیت هم دریافت کنند کمی از خوشی صحبت رضایی کاست.
شوک بعدی مربوط به این خبر بود که بلیتها روزانه داده میشود؛ به عبارت دیگر دردسرها از زمانی شروع شد که خبرنگاران هر روز باید تا سالن رودکی میرفتند تا مثلا بلیت فلان سالن در آن سوی تهران را دریافت کنند.این موضوع باعث شد که هر هفت روز جشنواره به جنگی برای بلیت یا ورود به سالن تبدیل شود. برخی از بلیتها زود تمام میشد. در مقابل درخواست خبرنگارها هم این پاسخ داده میشد که مشکلی نیست جا در سالن هست اما زمانی که خبرنگارها به سالنها مراجعه میکردند این جمله را میشنیدند که «خبرنگارها یک گوشه وایسن اگر جا بود میتونن بنشینن».
مسئولان سالنها در مقابل اعتراض خبرنگاران به حرف مسئولان اشاره میکردند و اینکه خودشان در جلسات بارها به جایگاهی برای خبرنگاران اشاره کردهاند اما در پاسخ شنیدهاند که اگر جای خالی در سالن بود به خبرنگارها اختصاص بدهید.سالن وزارت کشور که دیگر برای خودش داستانی داشت. در مقابل 300کارت خبرنگاری که صادر شده بود تنها 30 جایگاه آنهم در بالکن به خبرنگارها اختصاص داده شد، و این خود بخش اول دردسر بود. باید پذیرفت، جشنواره قرار است فرهنگسازی کند و خبرنگارها و روزنامه نگارها مهمترین نقش را در این فرهنگسازی دارند، طبیعتا بحث مالی و فروختن بلیت در ردههای پایین قرار میگیرد اما با اتخاذ این سیاست علاوه بر اینکه خط بطلانی بر این سیاست کشیده شد، باعث شد که هر روز زنگ تلفن روابط عمومی جشنواره به اعتراض به صدا دربیاید و خستگی روزانه کاری بر تن دو طرف بماند.
مهمتر از همه آنکه مسئولان با این روش، حتی صدور کارت خبرنگاری از سوی بخش اجرایی جشنواره را هم زیر سؤال بردند در حالی که شاید بهتر بود از ابتدا این روش اعلام میشد تا از یکسو صدور کارتهای بلااستفاده، هزینهای برای جشنواره نباشد. البته دیدن آقای رضایی در سالن وزارت کشور باعث شد که خبرنگارها تمام اعتراضها را به گوش دبیر اجرایی جشنواره برسانند، هرچند که خبرنگاران تا آخر جشنواره در گوشه سالنها ایستادند که شاید جایی برایشان در نظر گرفته شود.