همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: آنطور که در کتاب‌های تاریخی آمده است دکتر مصدق سال‌های نخست‌وزیری خود را در خانه‌ای به مساحت ۲۵۰۰ مترمربع واقع در خیابان فلسطین نزدیک تقاطع پاستور زندگی کرد. این خانه شامل دو ساختمان مجزای بیرونی و اندرونی با معماری سبک قدیم بود و اتاق کارش در حد فاصل آن دو ساختمان و در جایی قرار داشت که یک در به طرف حیاط بیرونی و یک در هم به طرف اندرونی خانه داشت. همچنین آن ساختمان دارای قسمت‌هایی چون اتاق پذیرایی، آبدارخانه و اتاق نگهبانی بود.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا بخوانید
از نوه دکتر مصدق روایت شده که بعد از تخریب آن خانه، برادر دکتر مصدق آنجا را تعمیر کرد و به هنرستان موسیقی اجاره داد و برای چند سال هنرستان موسیقی در آن خانه دایر بود. اما بعد از مرگ مهندس احمد، آن ملک در اختیار یکی از نوه‌های دکتر قرار گرفت و به جای آن، ساختمان جدیدی ساخته شد. این خانه در منطقه ۶، محله فلسطین، چهارراه پاستور،با شماره ۲۲۰۴ ثبت شده است.
البته مصدق خانه دیگری نیز در احمدآباد مستوفی داشت. خانه تاریخی دکتر مصدق در احمدآباد یکی از این خانه‌های تاریخی خاص است. دکتر مصدق سال‌ها پیش قلعه احمدآباد را در روستای احمدآباد بنا کرد. در خانه دکتر مصدق حیاط در وسط بخش مسکونی است. طبقه اول ساختمانی آجری و ساده است و چهار اتاق دارد. قسمت‌های دیگر آن هم شامل ایوان، فضای تقسیم‌کننده، سرویس بهداشتی، کفش‌کن و انبار است. او ۱۰ سال پایانی عمر خود را در این خانه سپری کرد که پس از مرگش به خانه ابدی دکتر تبدیل شد.
این مجموعه تاریخی در واقع یک خانه‌باغ و قلعه است که بیش از ۱۵۰ سال از عمر آن می‌گذرد. اکنون آسیب زیادی به خانه دکتر مصدق وارد شده است و نیاز به مرمت دارد. همچنین باید اقداماتی برای تعیین حدومرز خانه در نظر گرفته شود. در واقع، بعد از ثبت قلعه‌باغ دکتر مصدق، اقدامات مرمتی اولیه در جداره‌ها و قسمت‌های داخلی بنای آجری آن انجام شد. در قالب این اقدامات، کانال‌های دفع رطوبت در پایین بنا مهیا شد و به مرور زمان بر اساس اعتبارات سالانه مصوب اقدامات حفاظتی، مرمتی و اضطراری روی این بنا صورت گرفت.
نظر شما