چرا گاهی پوست بیش از حد خشک می‌شود آیا می‌توان از روند خشک شدن پوست و اگزما جلوگیری کرد؟

همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: پوست نخستین خط دفاعی بدن است. چون می‌تواند از ورود میکروارگانیسم‌های مضر مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها به بدن جلوگیری کند.

اما گاهی دچار آسیب‌های مختلفی از جمله خشکی یا اگزما می‌شود. در این صورت پوست خشن یا پوسته پوسته به نظر می‌رسد و طراوت خود را ازدست می‌دهد. لکه‌های خشکی هم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. البته خشکی پوست بیماری شایعی است که ممکن است افرادرا در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد.

خشکی پوست دلایل زیادی دارد، از جمله سردی و خشکی هوا، آسیب‌های ناشی از تابش مستقیم آفتاب، صابون‌های خشن و قوی و حمام کردن بیش ازاندازه.

وقتی پوست خشک می‌شود

دکتر خلیل صداقت پیشه، متخصص پوست و مو و زیبایی درباره علل بروز خشکی پوست می‌گوید:  «هنگامی که ترشح غدد چربی در پوست کم یا تولید و گسترده شدن آن در سطح پوست کند شود پوست فرد خشک می‌شود. ضمن آنکه اگر افراد مبتلا به خشکی پوست در تماس با عواملی که این پروسه را تشدید می‌کنند هم قرار بگیرند دچار بیماری پوست خشک می‌شوند که شایع‌ترین آن اگزماست.»

اگزما

به گفته این متخصص پوست، اگزما انواع مختلف دارد از جمله اگزمای سکه‌ای، اگزمای سبوروییک، اگزمای نوزادی، پیری، اتوپی، اگزمای خانم‌های خانه دار و ...

علایم اگزما، التهاب، خارش، سوزش، قرمزی، درد و گاهی حتی ترک خوردن پوست است. عواملی که آن را تشدید می‌کنند هم شست و شوی زیاد، محیط خشک، بیش ازاندازه در معرض هوای سرد قرار گرفتن، استفاده از آب بیش از حد سرد و داغ، افزایش سن و عوامل دیگری مثل اگزمای پای نوزادان است که به علت دیر تعویض شدن پوشک آن‌هاست.

شناخت عوامل بروز خشکی پوست

 صداقت پیشه می‌گوید علت بروز اگزما در بعضی افراد منشأ ژنتیکی دارد و از ابتدای تولد با آن‌هاهست؛ به گونه‌ای که سال‌ها باعث رنجش بیمار می‌شود. البته در بعضی موارد در محدوده چهار سالگی و بعضی دیگر نیز در سنین بلوغ بهتر می‌شوند. اما در بعضی موارد هم این مشکل همیشه با آن‌ها باقی خواهد ماند.

در چنین افرادی باید عوامل تشدید کننده خشکی پوست حذف شود و با رساندن چربی توسط کرم‌های مناسب پوست‌های خشک به بهبود آن‌ها کمک کرد. البته خشکی پوست ژنتیکی هم مثل دیگر بیماری‌های ژنتیکی به طور کامل رفع نخواهد شد.

ارتباط خشکی پوست و تغذیه

به گفته دکتر صداقت پیشه، تغذیه در بعضی انواع اگزما تأثیر زیادی ندارد. ولی در بعضی از موارد می‌تواندمشکل ساز باشد. بنابراین خود بیمار باید دقت کند که اگر ارتباطی بین تغذیه و تشدید خشکی پوست پیدا کرد حتماً به اطلاع پزشک معالج برساند و از مصرف آن‌ها نیز خودداری کند.

توجه داشته باشیم در واقع درمان اگزما، رعایت مواردی است که منجر به بیماری و تشدید آ ن می‌شود. همچنین جلوگیری از شرایطی که در محیط فرد برای او ایجاد حساسیت و خشکی بیشتر پوست می‌کند.

راه‌های مقابله با اگزما و خشکی پوست

 نوعی اگزما هم علت شغلی دارد. یعنی با توجه به اینکه فرد مثلاً با مواد حساسیت زایی که سبب خشکی پوست می‌شود سر و کار دارد به وجود می‌آید.

مواد آزمایشگاهی یا سیمان، گچ و دیگر موادی که در بنایی و نقاشی ساختمان استفاده می‌شود می‌توانند اگزما ایجاد کنند. البته علت اصلی آن هم تماس زیاد فرد با این گونه مواد است چون ممکن است ابتدا مشکلی ایجاد نشود؛ ولی به تدریج و با ادامه کار سرعت بیماری بیشتر خواهد شد.

 روش‌هایی برای محافظت از پوست هم وجود دارد؛ ولی گاهی چاره‌ای جز ترک شغل برای فرد باقی نمی‌ماند. بنابراین بهتر است نگذاریم بیماری آن قدر تشدید شود که ناچار به ترک شغل شویم.

در مورد اگزمای خانم‌های خانه دار هم توصیه می‌شود هنگام کارهایی که برای آن‌ها حساسیت ایجاد می‌کند حتماً از دستکش نخی استفاده کنند. ضمن آنکه توجه داشته باشند مدت استفاده از دستکش به گونه‌ای باشد که از دفعات شست و شوی دستشان کاسته شود.

شاید با مراعات این موارد مشکل بیماران کاملاً برطرف نشود؛ اما می‌تواند تا حدودی به بهبود آن کمک کند.

ضمن آنکه بهتر است حتماً به پزشک متخصص هم مراجعه شود. چون گاهی نیاز به درمان دارویی هم وجود دارد. البته داروهای اگزما در بیشتر موارد موضعی هستند؛ اما می‌توانند مؤثر واقع شوند و کمک زیادی به بهبود خشکی پوست می‌کنند.

در واقع مشکل اصلی در این بیماری، کمبود چربی است. بنابراین چرب نگه داشتن پوست یکی از نکات کلیدی در این خصوص است. چون پوست خشک وقتی زیاد شسته می‌شود چربی سطحی آن از بین می‌رود.

با وجود آنکه پوست می‌تواند دوباره چربی لازم را تولید کند و چربی را در سطح پوست گسترش دهد اما این کار زمان بر است. بنابراین بهتر است با افزودن چربی به سطح پوست، فرد را از ابتلا به بیماری محفوظ نگاه داشت.