عفونتهای مجاری ادراری (UTI) یک بیماری شایع به خصوص در زنان هستند و حدود ۲۵ درصد کل عفونتها را تشکیل میدهند و تا ۶۰ درصد از زنان دست کم یکبار در طول عمرشان به این عفونت دچار میشوند. زنان به خصوص به عفونت مجاری ادراری آسیبپذیر هستند و تا ۳۰ برابر بیشتر از مردان دچار این عفونت میشوند.
عفونتهای مجاری ادراری در زنان ناشی از باکتریهایی مانند «ای کولای» در مدفوع هستند که به مدخل واژن وارد میشوند و به سوی پیشابراه حرکت میکنند و از طریق پیشابراه به مثانه میرسند.
این رسیدن باکتریهای مدفوعی به پیشابراه دلایل متفاوتی دارد: شایعترین علت فعالیت جنسی است که باکتریها به نزدیکی پیشابراه میراند. فعالیت جنسی همچنین تروماهای جزئی به بافتهای واژن وارد میکنند و زنان را به عفونت آسیبپذیرتر میکند، همانطور که وقتی یک بریدگی در پوست داشته باشید، احتمال عفونت بیشتر میشود.
یک عامل دیگر مستعدکننده عفونت رسیدن به سن یائسگی در زنان سالمندتر است. کاهش هورمون جنسی استروژن در این سن باعث کاهش جمعیت باکتریهای سودمند «لاکتوباسیلوس» که از مثانه در برابر عفونت دفاع میکنند میشود. همچنین دیوارههای مثانه و واژن در این سنین به علت کمبود استروژن نازکتر و بنابراین به عفونت آسیبپذیرتر میشوند.
عوامل دیگر مستعدکننده عفونت نمانند استفاده از اسپرمکشها، سابقه عفونتهای عودکننده ادراری، گذاشتن سوند ادراری، ناهنجاریهای ساختمانی پیشابراه و منطقه تناسلی که از هنگام تولد وجود دارند یا به علت جراحی ایجاد میشوند، دیابت، بارداری و بهداشت بد مانند به کار نبردن شیوه درست پاک کردن از جلو به عقب است.
اما اگر زنان همه دستورهای بهداشتی مانند ادرار کردن پس از آمیزش جنسی برای زودودن باکتریها، پاک کردن از جلو به عقب و شستن منطقه را رعایت کنید، باز هم همه باکتریها زدوده نمیشوند و جابهجایی باکتریها به منطقه پیشابراه بسیار آسان است.
علت اصلی شایعتر بودن عفونتهای ادراری در زنان نسبت به مردان به تفاوت آناتومی دستگاه ادراری بازمیگردد. پیشابراه در زنان در نسبت به مردان در فاصله کوتاهتری از مقعد قرار دارند. خود طول پیشابراه هم در زنان کوتاهتر از مردان است و این عامل هم زمینه را برای عفونتهای ادراری بیشتر در زنان فراهم میکند.
طول پشابراه در زنان ۳ سانتیمتر ما در مردان ۱۴ سانتیمتر است، بنابراین باکتری در زنان با طی فاصله کوتاهتری میتواند وارد مثانه شود.
اگر عفونتهای ادراری را بدون درمان باقی گذاشته شوند، باکتریها میتوانند از مثانه از طریق حالبها (لولههای باریکی که مثانه را به کلیهها متصل میکنند) به کلیهها بسند و عفونت شدیدتری ایجاد کنند که پیلونفریت نامیده میشود. افراد در این وضعیت دچار تب، لرز، خستگی شدید، ناخوشی، درد پهلو و پشت میشوند.
باکتریها در موارد شدیدتر عفونت ادراری میتوان وارد خون شوند و عفونت خونی (سپسیس)، از کار افتادن اندامهای حیاتی، شوک (اُفت فشار خون) و نارسایی کلیوی ایجاد میکنند و اگردرمان انجام نشود ممکن است به مرگ منتهی شوند.
درمان عفونتهای ادراری با آنتیبیوتیکها انجام میشود، البته هر آنتیبیوتیکی نمیتواند عفونت ادراری را مهار کند. پزشک شما ممکن است برای تشخیص نوع باکتری عامل عفونت ادراری دستور انجام «کشت ادراری» را بدهد تا نوع باکتری و آنتیبیوتیکی که برای درمان آن مناسب است، مشخص شود.
البته انجام کشت ادرار ۴۸ ساعت طول میکشد، اما دانستن نوع باکتری عامل عفونت مهم است، به خصوص اگر عفونت عودکننده باشد. گاهی درمان آنتیبیوتیکی نمیتواند عفونت را رفع کند. بنابراین نیاز به آنتیبیوتیکی هست که موثر بودن آن بر روی باکتری تایید شده باشد.
پزشک بر اساس عواملی مانند شدت عفونت، آلرژیهای خاص شما، میزان مقاومت به آنتیبیوتیک در منطقهای که شما زندگی میکنند، آنتیبیوتیک مناسب را انتخاب میکند.
یک نکته مهم دیگر کامل کردن دوره آنتیبیوتیک تجویزشده است تا باکتری نتواند به تکثیرش ادامه دهد و باعث عود عفونت شود.
نظر شما