همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: کودکان در مقایسه با بزرگسالان به سختی آرام و ساکت مینشینند و میخواهند همیشه بازی و جست و خیز کنند. بعضی پدر و مادرها هم فکر میکنند گاهی واقعاً نمیتوانند از پس آنها بر بیایند و به فکر چارهای برای رویارویی بهتر با آنها هستند.
فعالیت برای رشد و تکامل کودک ضروری است. با این حال تشخیص اینکه آیا کودک شما بیش فعال است یا خیر هم مهم است. بنابراین والدین حتماً باید علاوه بر آگاهیهای لازم در این خصوص در مورد چگونگی رفتار درست در برابر شیطنتهای فرزندشان هم اطلاعات لازم را کسب کنند.
صبور باشید!
دکتر بهزاد چاووشی، روان شناس بالینی و مدیر مرکز مشاوره ارگانیک مایندد در مورد چگونگی رویارویی با شیطنتهای بیامان کودکان میگوید: «این روزها سر و کله زدن با کودکان کار آسانی نیست. انگار انرژی آنها بیپایان است و خواستهها و سؤالاتشان تمامی ندارد.
با وجود تمام اینها با داشتن صبر و حوصله و عشق و علاقه به آنها میتوان با کودکان همراه شد و با این موشهای شیطان و بازیگوش و پر توقع را باآرام و همراه کرد.»
تواناییهای کودکان را دست کم نگیرید!
به گفته دکتر چاووشی، رفتار والدین با بچهها در گذشته متفاوت بود. البته شاید شیطنت و خواستههای آنها هم با رفتار کودکان در این روزگار متفاوت بوده است.
بچهها در گذشته نه فیلمها و کارتونهای متنوع داشتند، نه کامپیوتر و نه این همه اسباببازیهای مختلف. شاید والدین هم حتی کمتر وقت میکردند با فرزندانشان وقت بگذرانند.
با این حال، آنها برای سرگرم کردن خودشان راههای زیادی پیدا میکردند. بنابراین در نظر داشته باشیم نباید تواناییهای کودکان را در سرگرم کردن خودشان دست کم گرفت. آنها بسیار خوب و راحت میتوانند با حداقلها برای خودشا ن تفریح و سرگرمی درست کنند.
نقش والدین در سرگرم کردن کودکان
به گفته دکتر چاووشی، والدین معمولاً برای سرگرم کردن فرزندانشان کاری نمیکنند و برای اینکه کودک چه کاری انجام بدهد یا چطور آن را انجام بدهد تلاشی به خرج نمیدهند؛ در صورتی که وقتی کودک اشتباهی مرتکب شود و بیش ازاندازه شیطنت کند او را مواخذه و شماتت میکنند؛ غافل از آنکه خودشان هم در این خصوص نقش مهمی دارند و میتوانند با همراهی کودک او را آرامتر و مشتاقتر کنند. روان شناسان معتقدند والدین میتوانند گاهی از فرزندشان بخواهند در انجام کارها به آنها کمک کنند.
مثلاً اگر کودک به فعالیتی مانند آشپزی یا خیاطی علاقه نشا ن بدهد، میتوان در این کار با او همراهی کرد و علاوه بر توجه نشان دادن به علایق او با یک تکه پارچه و نخ و سوزن او را سرگرم کرد و در کنار او وقت گذراند تا بتواند تمرین کند، اما حتماً نباید سعی کنیم خودمان همه چیز را به او دیکته کنیم.
همراهی به جای کنترل
این روان شناس میگوید اگر مدام سعی میکنیم با بچهها بازی کنیم، آنها را مشغول و سر گرم نگه داریم و به آنها آموزش میدهیم باید این را هم در نظر داشته باشیم که این رویه باعث میشود بچهها فرصت یادگیری از طریق جست و جوگری، مشاهده و بررسی اطراف خودشان را از دست بدهند.
در واقع وقتی ما خودمان همه چیز را به بچهها یاد میدهیم، بچهها دیگر برای در کاوش و بررسی بیشتر تلاش نمیکنند و انگیزهای برای یادگیری موضوعات مختلف و زمان گذاشتن برای یادگیری بیشتر آنها گذارند انرژی صرف نمیکنند.
بنابراین نباید این گونه با آنها برخورد کرد و همه چیز را حاضر و آماده در اختیارشان قرارداد.
بهترین راه انتقال مهارت و اطلاعات به کودک
کودکان نمیدانند چطور میتوانند به تنهایی اطلاعات و مهارتهای جدید یاد بگیرند؛ مهارتی که با عبور از مشکلات و مسائل موضوعات مختلف به مرور به آنها یاد میدهد چگونه باید با موضوعات مختلف بر خورد کنند.
با توجه به اینکه حوادث و اتفاقات زندگی گریز ناپذیر هستند و ممکن است چالشهای پیشبینیناپذیر زیادی در مسیر زندگی آنها قرار بگیرد چنین مهارتی میتواند در آینده نیز به دردشان بخورد. چون به این ترتیب میتواند به آنها کمک کند تا یاد بگیرند و آمادگی داشته باشند چگونه در آینده باید با مشکلات مختلف پیش رو از جمله در دوران مدرسه سازگار شوند.
یادگیری مستقل کودکان
دکتر چاووشی میگوید توجه داشته باشیم بچهها برای یادگیری مستقل ساخته شدهاند. برخلاف تصور ما آنها به طور شگفتانگیزی بسیار کم به دخالت و کمک بزرگسالان نیاز پیدا میکنند. در واقع آنها به همراهی ما نیاز دارند؛ نه دخالت و توجه بیش ازاندازه. بنابراین آنها نیازمند توجه شبانهروزی پدر و مادرشان نیستند
مشارکت در کارهای خانه
برای تشویق کودک به همکاری داشتن در کارهای خانه باید آن کارها را برای او لذتبخش کنید. بهترین کار آن است که کارها را در قالب بازی در آورید. البته شاید این کار همیشه برای شما مقدور نباشد.
بنابراین میتوانید زمان خاصی را برای آن در نظر بگیرید. اما وقتی نیاز به خلوت و تمرکز دارید هم میتوانید یک تایمر بگذارید و به کودک بگویید نیاز به تمرکز دارید. بنابراین باید ساکت باشد. تا زمانی هم که تایمر به صدا در بیاید اجازه ندارد با شما حرف بزند. به این ترتیب کودک با اجرای قوانین و محدودیتها آشنا میشود. ضمن آنکه یاد میگیرد چطور با دیگران همراهی و همکاری داشته باشد. علاوه بر آن قرار نیست همیشه کارها مطابق میل ما پیش برود.
قاطع باشید و مصمم
البته انتظار نداشته باشید کودکان از همان ابتدا با شما همکاری کنند؛ بلکه مدتها طول میکشد تا آنها بتوانند این کار را به درستی انجام دهند.
در شروع کار فرزند شما حتماً شروع میکند به نق زدن، گریه کردن و جیغ کشیدن. حتی ممکن است بیشتر هم شیطنت و خرابکاری کند چون میخواهد توجه بیشتری به او توجه نشان داده شود. اما فراموش نکنید شما در چنین مواقعی باید همه تلاش خود را بکنید و قاطع و مصمم باشید.
در واقع اگر بتوانید به تدریج کودک را عادت دهید، رفتار او نیز روز به روز بهتر خواهد شد. به این ترتیب او توجه کمتری از شما میخواهد و خودتان هم به لحاظ ذهنی و روانی کمتر احساس خستگی و فرسودگی خواهید کرد.
نظر شما