در حالی که گفبته میشود قرارداد فیلمهای «وقتی همه خوابیم»، «سوپر استار» و «اخراجیها» میان پخشکنندهها و سینماداران امضا شده باز همچنان صحبت از احتمالات دیگری است. از همان ابتدا اعلام شد فیلمهای اکران نوروزی، پس از تصویب آییننامه شورای صنفی نمایش، مشخص میشود؛ آییننامهای که مدتی است منتظر پاسخ مدیران سینمایی است و گویا اختلاف بر سر یکی از بندهای این آییننامه موجب شده که اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی، مهر تایید بر آن نزند.
در این بند بر واگذاری مسئولیت کلی اکران فیلمهای خانه سینما اشاره شده و ظاهرا مسئولان سینمایی با چنین اتفاقی موافق نیستند. نتیجه این اختلافنظر اعلام نشدن رسمی فیلمهای نوروزی است که میتواند منجر به استارت ضعیف سینمای ایران در سال88 شود. در روزهای آخر سال فرصت چندانی برای تبلیغات و اطلاعرسانی باقی نمانده است.حالا هم که گفته شده تکلیف فیلمهای نوروزی قبل از تصویب آییننامه مشخص میشود، میتوان گفت که باز هم شاهد اتلاف وقت بیهوده بودهایم.
سینمای ایران، این چند روز آخر سال را هم با سرما و برودتی که مسبوق به سابقه است، سپری میکند. اینکه کسی اعتنایی به آنچه روی پرده سینماهاست نمیکند، طبیعی است؛ اینها فیلمهایی هستند که اگر جذاب بودند، اینموقع سال روی پرده نمیرفتند.
در حالی که گیشه سینماها کاملا خلوت است، علاقهمندان از نمایش فیلمهای جشنواره در حوزه هنری و فیلمهایی که در جشنواره فیلم شهر به نمایش درمیآیند، استقبال قابل توجهی کردهاند. کسی حوصله، علاقه و رغبتی به تماشای فیلمهایی که اغلب، سالها از زمان تولیدشان گذشته و در این ایام فرصت اکران عمومی یافتهاند نشان نمیدهد و درعوض هنوز بازار فیلمهای جشنواره داغ است. تا چند روز دیگر هم فیلمهای اکران نوروزی، جای کارهایی را که الان روی پرده هستند میگیرند و گیشه سینماها هم تکانی به خود میدهند. «وقتی همه خوابیم»، «سوپر استار»، «اخراجیها2» به همراه یکی دو فیلم دیگر ترکیب اکران نوروز88 را تشکیل میدهند.
فیلم بیضایی گرچه در جشنواره بیشتر با انتقاد سینمایینویسان مواجه شد تا تحسین ولی تماشاگران استقبال خوبی از آن به عمل آوردند.؛ همانطور که «سگکشی» ساخته قبلی بیضایی هم بیآنکه رضایت خاطر منتقدان را چندان جلب کند، پرفروشترین فیلم سال شد. قرارگرفتن «وقتی همه خوابیم» در نوبت اکران نوروزی نشان میدهد که سینمادارها روی توجه مردم به این فیلم حساب بازکردهاند. درباره «سوپراستار» هم این موضوع صدق میکند.
نمایش پرجزئیات زندگی یک ستاره سینما با انبوهی از حاشیهها، آنقدر چشمگیر است که از همان روزهای اول جشنواره از این ساخته میلانی به عنوان یکی از پرفروشترینهای سال آینده نام برده میشد. «سوپراستار» در 2 پرده آخر، تغییر لحن داده و معناگرا میشود که این امر رضایت مسئولان فرهنگی را نیز به دنبال داشته است. اغلب کارهای میلانی، در برقراری ارتباط با مخاطب موفق عمل کردهاند و به احتمال قوی این اتفاق در مورد «سوپر استار» نیز تکرار خواهد شد.
«اخراجیها2» دیگر فیلم اکران نوروزی است. 2 سال پیش مسعود دهنمکی با نخستین ساختهاش، توانست رکورد فروش را در سینمای ایران بشکند. «اخراجیها» که جنجالهای زیادی را نیز چه در نمایش جشنوارهایاش و چه در ایام اکران به پا کرد، با انبوهی از واکنشهای ضدونقیض، توانست با شوخیهایی که برخی از آنها در سینمای ایران سابقه نداشت، تبدیل به پرفروشترین فیلم سال شود.
«اخراجیها2» در تداوم موفقیت تجاری قسمت اول ساخته شد که البته نمایش آن در جشنواره برخلاف سلفش جنجالی به پا نکرد. با این همه پیشبینی میشود «اخراجیها2» هم فیلم پرفروشی شود. همان بازیگران قسمت اول با همان شوخیها قرار است موفقیت گذشته را دوباره تجدید کنند. معدود واکنشهای منتقدان نسبت به فیلم مثبت نبود ولی تجربه نشان داده که تماشاگر ایرانی اهمیت چندانی به نوشتههای انتقادی نمیدهد و اساسا طیف مخاطب این نوع فیلمها، کاری به نقد فیلم و مقولاتی از این دست ندارد.
«اخراجیها2» بدون جنجالهای قسمت اول اکران میشود و باید دید نخستین دنباله سینمای ایران چه واکنشهایی را به همراه خواهد داشت؛ هرچند تولید «اخراجیها 3» نیز از هماکنون قطعی به نظر میرسد. اکران نوروزی از مهمترین فرصتهای نمایش فیلم در سینمای ایران است؛سینمایی که تقریبا در نیمی از سال برنامهای برای اکران موفق ندارد، فصل بهار را جدی میگیرد.
اینکه مابقی سال چه اتفاقی میافتد هم داستانی تکراری است که تصور نمیشود بازگفتنش لطف چندانی داشته باشد.