آینده پژوهی چیست؟
تفکر درباره آینده و حوادث آن، سابقه‌ای به دیرینگی تاریخ خودآگاهی بشر دارد، آن‌گونه که مردم همه دوران‌ها همواره مشتاق کشف و علم به آینده خویش بوده‌اند و معابد یونان باستان و رواج و رونق حرفه طالع‌بینی میان همه ملل و اقوام شاهد این واقعیت است.
این علاقه ذاتی و میل طبیعی به شناخت آینده در دوران کهن، به‌تدریج جای خویش را به ضرورت شناخت آینده دردوران معاصرداده است ؛ زیرا لازمه زندگی دردنیای پرسروصدا و سیال امروز، مطالعه آینده به مثابه یک علم مدرن و امکان شناخت فرصت‌ها و تهدیدات پیش روی است.
آینده پژوهی یکی از روش‌های مدرن مطالعه آینده است و از شاخه‌های فناوری‌های نرم محسوب می‌شود؛ البته هدف این علم نه تنها کشف آینده بلکه اساسا مهندسی هوشمندانه آینده است. درست به همین دلیل که آینده پژوهی جزو فناوری‌های نرم است و دانشی جهت‌دار به شمار می‌آید؛ از این رو اقتباس وتقلید کورکورانه از آن می‌تواند فوق‌العاده گمراه‌کننده و خطرناک باشد.
تعاریف مختلفی برای آینده پژوهی عنوان شده است که شاید جامع‌ترین آنها این چنین باشد:
«آینده‌پژوهی تلاشی نظام‌مند (سیستماتیک) برای نگاه به آینده بلندمدت درحوزه های: دانش، فناوری، اقتصاد، محیط‌زیست و جامعه است که هدف اصلی آن، شناخت فرصت‌ها و فناوری‌های جدید و تعیین بخش‌هایی است که سرمایه‌گذاری در آنها احتمال بازدهی بیشتری دارد. به بیان دیگر، «آینده پژوهی یعنی مهیا بودن برای آینده واستخدام منابع موجود به بهترین وجه ممکن در راستای ارزش‌ها واهداف.»
زندگی بشر در سال 2050
به گزارش بخش فرانسوی زبان سایت http://sante.fr.msn.com حتی اگر به‌نظر برسد که در عالم خیال هستیم، از حالا باید برای حل مسئله انتشار گازهای گلخانه‌ای چاره‌ای بیندیشیم در غیراین صورت زندگی در سال 2050 مانند کابوسی وحشتناک برای بشریت خواهد بود و بدون‌شک زندگی برای ما هیچ هیجانی نخواهد داشت. وضعیت آب وهوا به هم می‌خورد، فصل‌ها دیگر سر جای خود نخواهند بود، دچار مشکلات اقتصادی بزرگی خواهیم بود، از این پس پناهندگانی به‌دلیل بدی آب و هوا نیز خواهیم داشت، جنگ‌های فراوانی بر سر مسئله تامین آب و نفت صورت خواهد گرفت و نهایت بدبختی و ویرانی گریبانگیر زندگی بشری خواهد شد. بنابراین از امروز باید دید جدیدی نسبت به فرد ایمان داشته باشیم.
چند فرضیه درباره آینده
ما بدون شک در خانه‌هایی بسیار متفاوت زندگی خواهیم کرد که جنس مصالح به کار رفته در آن بسیار متفاوت خواهد بود؛ سیستم تهویه و منابع گرمایی منازل ما مسلما تفاوت خواهند داشت زیرا منابع انرژی که از آن استفاده خواهیم کرد متفاوت از امروز خواهد بود. در بام خانه‌های ما، صفحه‌های بزرگ انرژی خورشیدی قرار خواهد داشت. پنجره‌های هوشمند خواهیم داشت که در روز شفاف خواهند بود و در شب نورانی خواهند شد. مناظر زیبای روشن برق دیگر وجود نخواهند داشت و محیط اطراف ما بدون کمترین هزینه‌ای برای انرژی به‌طور خودکار اداره خواهد شد.
در 50 سال دیگر اتومبیل‌ها به‌شکلی که امروزه می‌شناسیم، نخواهند بود و اتومبیل‌های امروزی ناپدید خواهند شد. وسایل نقلیه عمومی بسیار مفیدتر، راحت‌تر و روان‌تر از امروز خواهند بود. در شهرها وسایط نقلیه جایگزین اتومبیل‌های شخصی خواهند شد و ترامواهای هوایی جای آنها را می‌گیرند. برای رفتن از شهری به شهر دیگر در قطارهای سریع السیری می‌نشینیم که بسیار سریع‌تر از قطارهای سریع السیر امروزی حرکت خواهند کرد. آنها به وسیله انرژی باد که صدمه‌ای برای هیچ کسی نخواهد داشت و برای مدت طولانی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، تغذیه می‌شوند. برعکس شاید لازم باشد برای همیشه خط بطلان روی سفرهای طولانی با هواپیما بکشیم زیرا سفر با هواپیما هزینه بالایی خواهد داشت اگر همچنان منبع سوخت آنها از نفت تامین شود.
چه غذاهایی خواهیم خورد؟
مسلما بهترین تولیدات محلی و فصلی. همانطوری که می‌دانید تولید گوشت مقدار زیادی گاز گلخانه‌ای در زمین انتشار می‌دهد که برای محیط‌زیست بسیار زیان‌آور است. بنابراین ما قطعا دگرگونی‌هایی باید در ذائقه فرزندانمان بدهیم و عادات غذایی آنها را تغییر دهیم و البته این به نفع سلامتی آنها نیز خواهد بود.دنیای ما بسیار متفاوت از امروز خواهد بود ولی از جذابیت و زیبایی‌هایش کم نخواهد شد بلکه به عکس دنیا، برای دگرگونی و اختراعات جدید باقی خواهد ماند. همه چیز خیلی سریع جایگزین خواهد شد و در سر جایش قرار خواهد گرفت.
