روزنامه همشهری؛ گروه خانواده_ رابعه تیموری :هر یک از این‌روش‌های تربیتی، ویژگی‌های خاصی دارند و آثار متفاوتی بر شخصیت کودک باقی می‌گذارند:
شیوه استبدادی
این‌روش با کنترل شدید همراه است و یک نفر رئیس تمام اعضای خانواده است و همه امور تنها به اراده و میل او انجام می‌گیرد. نمایش قدرت والدین نخستین عاملی است که این شیوه را از ٢شیوه دیگر متمایز می‌سازد. فرزندان والدین مستبد نسبت به فرزندان والدین مقتدر در برقراری رابطه با همسالان و داشتن موقعیت فعال و نیز استقلال رای در سطح پایینی قرار می‌گیرند. این کودکان افرادی خشمگین، منزوی، غمگین، آسیب‌پذیر و محتاط توصیف می‌شوند.
شیوه سهلگیر
در این خانواده به‌جای محدودیت و نظارت شدید، اختیار و آزادی فراوان برای کودک قائل می‌شوند. در این خانواده‌ها، آزادی مطلق حکمفرماست؛ آزادی به‌معنای اینکه هرکسی، هر کاری دلش خواست می‌تواند انجام دهد. والدین سهلگیر کنترل کم‌تری بر کودکان خود اعمال می‌کنند و خواسته‌های آنها چندان معقول نیست. فقدان خواسته‌های معقول همراه با خودداری از ارائه دلیل و گفت‌وگو با کودک، همواره از ویژگی‌های این شیوه به شمار می‌رود. این والدین به‌ندرت به فرزندان خود اطلاعات صحیح یا توضیحات دقیق ارائه می‌دهند. درعین‌حال والدین سهل‌انگار زورگو و سرکوبگر هستند. آنها از روش‌های احساس گناه و انحراف استفاده می‌کنند. این والدین در بیشتر موارد در مواجهه با بهانه‌جویی و شکایت کودک، سر تسلیم فرود می‌آورند. کودکان این والدین از اتکا به‌خود، خودداری می‌کنند و یا از استقلال رای اندکی برخوردارند. این کودکان به‌صورت افرادی نسبتا ناپخته توصیف شده‌اند که هنگام مواجهه با ناملایمات، تمایل به واپسروی (روی‌گردانی) دارند. این کودکان نسنجیده عمل می‌کنند و به فعالیت‌های بی‌هدف می‌پردازند. پرخاشگر و فاقد اعتمادبه‌نفس هستند و رفتارهای بزهکارانه از خود نشان می‌دهند.
شیوه دمکراتیک
شیوه‌ای آزادمنش است و عاقلانه‌ترین و انسانی‌ترین راه زندگی است که مبتنی بر ضوابط اعتدال و تعامل و صمیمیت اخلاقی است. والدینی که از این شیوه استفاده می‌کنند، واقعیت‌ها را به کودکان خود منتقل می‌سازند و تمایل بیشتری برای پذیرش دلایل کودک خود در رد یک رهنمود (دستور) از خود نشان می‌دهند. این والدین سخنوران خوبی هستند و اغلب برای مطیع‌سازی از استدلال و منطق بهره می‌جویند و به‌منظور توافق با کودک با او گفت‌وگو می‌کنند؛ از رفتارهای نامطلوب نمی‌ترسند و تاب مقاومت در برابر عصبانیت کودک را دارند. کودکان این والدین، فعال، دارای اعتمادبه‌نفس، استقلال رای، واقع‌گرا، باکفایت و خشنود، توصیف شده‌اند. آنها به‌دلیل اینکه والدینشان فرصت‌های زیادی در تصمیم‌گیری و انتخاب در اختیارشان قرار می‌دهند و به‌خاطر اینکه مورد عشق و محبت واقع می‌شوند از نوعی احساس امنیت عاطفی برخوردارند.
کارشناس: فاطمه دمیرچی / روانشناس بالینی
نظر شما