این ساختمانها در طول سالهای اخیر با پیشرفت فوق العادهای در طراحی و تکنولوژی نوین مواجه شده که این امر کاهش آلودگیهای زیستمحیطی و تبعا ایجاد محیط سالمتر در داخل و خارج ساختمانها را در پی دارد؛ آلودگیهایی که چه بر اثر تخریب و تجدید ساخت ساختمانها بهوجود آمده است و چه کیفیت هوا و خاک و مصرف انرژیهای غیرپاک را در پی داشته است.
با گسترش احداث ابنیه با تکنولوژی سبز در بخشهای دولتی و خصوصی و استقبال صنعتگران و متخصصان ساختمانی، نیاز به برنامهای مدون در این امر اجتناب ناپذیر شد.بدینمنظور در شورای ساختمان سبز ایالت متحده (USGBC) برنامهای طرحریزی شد تا اصول بهرهبرداری از ساختمانهای سبز را در کل گیتی قابل استفاده گرداند. این برنامه لید (LEED) نامیده میشود که مخففLeadership in Energy and Environmental Design به معنای رهبری در طراحی انرژی و محیطزیست است. این برنامه بر اصل انرژی و محیطزیست استوار شده و عامل توازن بین عملکردهای ضروری و مؤثر محیط است.
تیمهای پروژه (صاحبان، توسعه دهندگان، معماران و پیمانکاران) میتوانند با عنایت به اصول این برنامه بهعنوان ابزار قدرتمندی در جهت هدایت راهکارها اقتصادی و فیزیکی مدیریت کرده و به اهداف پروژههای سبز کمک کنند.
لید( LEED) چگونه کار میکند؟
لید در 5 سرفصل محیطزیستی ارائه طریق میدهد:1- سایتهای سازگار با محیطزیست.2- کارایی و بازدهی آب (حفاظت از آب).3- انرژی و جو.4- حفظ مصالح و منابع.5- کیفیت داخلی ساختمان از نظر محیطزیستی.اگر پروژهای با توجه بهاین 5 سرفصل برنامهریزی و طراحی شده باشد یا به عبارت دیگر شرایط لید(LEED) را مورد عنایت قرار داده باشد محصول یکپارچهای را بهوجود میآورد که امکان دریافت گواهیهای نقره (Silver)، طلا (Gold ) یا طلای سفید (Platinum) را خواهد داشت که میزان توجه به اصول قواعد دوستی با محیطزیست درجه گواهیها را مشخص میکند.
1- سایتهای سازگار با محیطزیست
توجه به عوامل در زمان طراحی سایت موجب تاثیرگذاری بهاین بخش میشود.
الف: محل ساختمان
ب: طراحی محوطه با توجه به محیطهای طبیعی و کشاورزی
ج: استفاده از زمینهای خالی بین ساختمانها و زمینهایی که کاربریهای آلودهکننده قبلی را داشتهاند.
د: کاستن نیاز به استفاده از اتومبیل
ر: بهینهسازی بافت محلی
ز: مدیریت و کنترل آبهای سطحی
س: کاهش آلودگی
2-حفاظت از آب
الف:کاهش میزان آب مورد نیاز برای ساختمان و افراد (مصرف بهینه آب)
ب: عدماستفاده از آب شرب برای آبیاری و شستوشو.
ج: استفاده از فناوریهای جدید برای تصفیه فاضلابها
د: حفاظت از کیفیت آب شرب و آب رودخانهها، نهرها و دریاچهها
3-انرژی و جو
الف: مدیریت بر تاثیرگذاری انرژیها به اتمسفر زمین و حتیالامکان کاهش مصرف انرژی
ب: استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر.
ج: نگهداری دورهای و اصولی از ساختمانها
د: حذف هالونها و گازهای گلخانهای
ر: عدماستهلاک لایه ازن.
4-مصالح و منابع
الف: استفاده مجدد از ساختمان موجود
ب: کاهش مقدار مصالح مصرفی
ج: استفاده از مصالح محلی، منطقهای و تجدیدپذیر
د: استفاده صحیح از منابع چـــوبی
برداشت شده و جایگزینی آن
ر: کاهش ضایعات و مدیریت بر آن
5-کیفیت داخل ساختمان به لحاظ زیستمحیطی
الف: حذف یا کاهش منابع آلودهکننده داخل ساختمانی
ب: تهویه هوا و کنترل آلوده کنندهها
ج: مطالعات حرارتی و برودتی و جلوگیری از پرت حرارتی.
د: کنترل کیفیت هوا
ر: استفاده صحیح و بهینه از نور و منظر
سودهای محیطزیستی
احداث بنا و ساختمانسازی، تاثیر منفی گستردهای بر جنگلها، مراتع، اکوسیستمهای گیاهی و جانوری و کشاورزی دارد. با انتخاب صحیح و جانمایی ساختمان در محلهای مناسب میتوان از این امر جلوگیری کرده و از گسترش بیرویه شهرها که یک معضل جدیدی در شهرهای بزرگ است، جلوگیری کرد.بازسازی ساختمانهای موجود، استفاده از زمینهای بایر بین ساختمانها و استفاده از زمینهایی که در گذشته به دلایل زندگی ماشینی آلوده شدهاند میتواند مانع رشد بیرویه شهرها شود.
سودهای اقتصادی
کاهش هزینه عملیات: هزینه مصرف انرژی و آب در ساختمانهایی که با فناوری لید (LEED) طراحی شدهاند به میزان قابل توجهی نسبت به ساختمانهای قدیمیکاهش یافته که این میزان در طول یک دوره زمانی قابل رسیدگی میتواند هزینههای اولیه را جبران و به شاخص مثبت سرمایهگذاری دست یابند.ساختمانهایی که به نحو مطلوب با این فناوری ساخته شدهاند میتوانند منجر به توسعه و پیشرفت پروژههای آتی شوند. بازسازی ساختمانهای موجود میتواند هزینه ساختمانی و زیر ساختارهای آنرا کاهش دهد. در این سیستم با استفاده از برخی توانمندیها میتوان از یک پروژه بهعنوان پشتوانه پروژه دیگر استفاده کرد. با کوچک شدن برخی تجهیزات مانند چیلرها میتوان از مصرف بیمورد جلوگیری کرد.
تحلیل
اشغــال زمین بـه میزان کـمتر زیر ساختهای پالایش منابع آبی، کاهش هزینههای عملیاتی، کاهش هزینههای تحمیل شده به محیطزیست، همه و همه عامل مهمیدر افزایش عملکرد اقتصادی محسوب میشود.
ارتقاء سودها و ارزش دارایی
محیطزیست مطلوب میتواند زمینه ساز سودهای ارزشمندی در جامعه باشد. بهبود بازدهی در کار و تولید و سلامت جامعه از طرفی باعث افزایش سوددهی و از طرفی کاهش هزینههای درمانی میشود. این ساماندهی در حد کلان ارزش مستغلات را بالا برده و درخواستکنندگان بیشتری خواهد داشت. ساختمان سبزی که با عملکرد صحیح طراحی شده باشد سریعتر به فروش میرسد یا به اجاره میرود و این بهدلیل رفاه و تسهیلات بیشتری است که چه از نظر امکانات فیزیکی و چه اقتصادی در اختیار بهره بردارانش قرار میدهد.
آینده
دنیایی را تصور کنید که طراحی سبز در حال رشد و تغییر است و این نوع طراحی عاملی است که دوستی با محیطزیست را روز افزون به نسل بعد انتقال میدهد.