همشهری‌آنلاین - سید ابوالحسن مختاباد: "حقوق شناسی؛ دیباچه‌ای بر دانش حقوق" کتابی آسان و دانشنامه‌ای است

که هم متخصصان را به کار می‌آید و هم برای عموم افرادی که مایلند از مفاهیم پیچیده و زمخت دانش حقوقی سر در‌آوردند.

کتاب را دکتر محمدحسین ساکت نوشته است که چاپ نخست این کتاب را اوایل دهه هفتاد انتشار داده واکنون با افزوده‌هایی فراوان برای دومین بار آن را عرضه عمومی کرده است.

مولف خود از اساتید و مدرسان شناخته شده حقوق است و علاوه بر‌ آن به شکل عملی در زمینه حقوق فعالیت کرده و با چم و خم آن به خوبی ‌آشناست و گره‌افکنی‌ها و غموض و پیچیدگی‌هایش را از نزدیک و در مواجهه با شاکیان و وکلا و متشاکیان لمس کرده و می‌کند.

زبان کتاب ساده روان است و مولف در مقدمه به این نکته ‌اذعان کرده و ضمن اشاره به دشواری و مغلق بودن زبان کتاب‌های حقوقی و سهم اندک نوشته‌هایی روان و ساده فهم به زبان پارسی ،می‌نویسد:« زبان حقوقی باید از چین وشکن‌های لفظی وتعبیرهای خشک وخشن و سبک پیچیده و پیشین خود بیرون آید و آشنا با زبان و نیاز روز گام بردارد، به سخن دیگر، ادبیات حقوقی با بهره وری از زیبایی و رسایی و جایگزینی واژگان تر وتازه و تعبیرهای نو می‌تواند پابه‌پای ادبیات معاصر در دل خواننده بنشیند و درچشم او دلنشین و گیرا نماید» جدای از ماهیت این قضاوت که آیا حقوق می‌تواند و ظرفیت این را دارد که همسنگ ادبیات جذبه ایجاد و مخاطب را جلب و جذب کند، کتاب آقای ساکت از نثری پخته برخوردار است و نشان می‌دهد که مولف از گنجینه‌ واژگانی فارسی قابل اعتنایی برخوردار است که توانسته چنین آنها را در تار و پود متن کتاب بچیند و آگاهی‌ ها و واژه‌های حقوقی را از قالب خشک و یبوست‌زده‌اش خارج سازد و خواننده را با کتاب همراه سازد.

آقای ساکت دلیل انتخاب«حقوق شناسی» را به وجود واژه‌هایی همطراز در رشته‌های دیگر علوم انسانی چون، جامعه شناسی، انسان شناسی، راجع دانسته و چنین معادلی را برای آشنایی علاقه مندان با آگاهی‌های اولیه علم حقوق در نظر گرفته است.
در این کتاب که به لحاظ فصل‌بندی نیز بسیار دقیق و کاربردی و حتی دانشنامه‌ای تدوین شده است، خواننده ‌و مخاطب علاقه‌مند می‌تواند هر ابهامی درباره هر واژه حقوقی را با مراجعه به مدخل یاد شده برطرف سازد.

برای نمونه اگر بخواهیم بدانیم حقوق مدنی چیست؟ یا قانون عادی چه تفاوتی با قانون اساسی و آیین‌نامه دارد، و یا اقامه دعوا، رای دادگاه، خوانده، خواهان و چیست، کافی است به بخش‌های مختلف این کتاب سری بزنیم تا از تعریف دقیق آن اطلاع یابیم.
پیش از این البته دانشنامه حقوق خصوصی از سوی دکتر مسعود انصاری در سه جلد تدوین شده و عنوان کتاب سال رشته حقوق را هم نصیب مولفان آن کرده بود.[گفت وگو با مولف کتاب سال رشته حقوق]
کتاب اگرچه به کار دانشجویان ومتخصصان هم می‌آید،اما نحوه چینش مطالب آن به گونه‌ای است که مقاطع بالاتر تحصیلی و حتی افراد عادی هم می‌توانند از آن خوشه برچینند.

کتاب در 9 فصل تدوین یافته است. تدوین فصول به گونه‌ای است که خواننده از مفاهیم کلی درباره هر مبحث آگاهی می‌یابد و سپس به جزییات و نکات کاربردی تر می‌رسد.
در فصل یکم از نظریه حق سخن گفته شده است، تعریف حق و گونه‌های‌آن، شخصیت حقوقی، بخش بندی حقوق، منابع ایجاد حق، انتقال و زوال حق.

مفهوم حق، تعریف حقوق از دریچه مکتب‌ها ونگرش‌های  گوناگون ونیز کار حقوق در فصل دوم به بررسی و گفت وگو گرفته شده است. در اینجاست که خواننده با پاره‌‌ ای از دبستان‌های حقوقی و دیدگاه‌ها درباره شناخت و شناسایی دانش حقوق آشنا می‌شود.

فصل سوم کتاب به دانش حقوقی و شاخه‌های گوناگون آن و بستگی و وابستگی‌اش به دیگر دانش‌ها اختصاص یافته است. مولف سعی کرده است به هنگام سخن از بخش‌بندی حقوق به حقوق عمومی و حقوق خصوصی درباره رشته‌های گوناگون این دو شاخه از حقوق و نام گذاری و تاریخچه هر کدام، تا آنجا که در محدوده و ظرفیت این کتاب می‌گنجید سخن بگوید.

نظام‌های حقوقی در جهان معاصر و اینکه هر کدام از این نظام‌ها چه ویژگی‌هایی دارند و مقایسه‌ای تطبیقی و مختصر ما پرفایده فصل چهارم کتاب را به خود اختصاص داده است.
در فصل پنجم خواننده با قانون و ویژگی‌ها و گونه‌های آن ، بررسی منابع رسمی و غیررسمی و تفسیری حقوق، آشنا می‌شود.

تفسیر قواعد حقوقی، مکتب‌ها تفسیرحقوق و ویژگی‌های آنها در فصل ششم و اجرای قواعد حقوق در مکان و زمان و تعارض و برخورد قوانین در زمان ومکان و حاکمیت قانون در گذشته و آینده را در فصل هفتم پی بگیرد.

در فصل هشتم مولف از قاعده حقوقی، ویژگی‌ها، ضمانت اجرا وهدف‌آن به تفضیل در مدخل‌های خاص خود سخن گفته است.

آخرین فصل کتاب به هنجارها و ارزش‌‌ها و حقوق واخلاق و نظم عمومی، اخلاق حسنه، حقوق و مذهب و تعاریف مختلف از عدالت اختصاص یافته است.

کتاب علاوه برویژگی‌های برشمرده بالا کتابشناسی  مفصلی هم از منابع فارسی، انگلیسی و فرانسوی به دست داده است و بیش از 4 هزار واژه حقوقی را با معادل های فارسی کاربردی و کارآمد در نزدیک به 75 صفحه پاپانی کتاب در قالب واژه‌نامه انگلیسی – فارسی آورده است که کمک موثری به مخاطبان نسبتا حرفه‌ای تر می‌نماید.

حقوق‌شناسی؛دیباچه‌ای بر دانش حقوق : مولف:محمد حسین ساکت.ناشر:نشرثالث؛چاپ اول 1376/قطع رقعی گالینگور با روکش/قیمت:12000 تومان/644 صفحه

کد خبر 85096

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز