دوشنبه ۲۶ مرداد ۱۳۸۸ - ۱۵:۵۹
۰ نفر

آیدا ابوترابی: دقت کرده­اید بعضی آدم­ها وقتی درباره کار و فعالیتشان حرف می‌زنند، چشمانشان برق می­زند و شور و شوق را می­توان در نگاهشان دید و از کلمه‌هایشان احساس کرد؟!

فرقی هم نمی­کند که که شاعر باشند یا جراح یا معلم و یا روزنامه‌نگار؛ فقط کافی است باور داشته باشند که کار کردن یکی از مهم‌ترین تفریح‌های زندگی است! دوست و همراه همیشگی دوچرخه، آقای «سیروس برزو» یکی از همین افراد است. کسی که سال‌های عمرش را صرف انجام کاری می کند که به آن عشق می­ورزد .او  در این سال­ها توانسته مجموعه­ای را گردآوری کند که به گفته خودش در دنیا منحصر به فرد است. این مجموعه حاصل سال‌ها رفاقت با فضا و فضانوردها است. تجربه­ای جالب و نه چندان راحت از تاریخ فضانوردی در دنیا.می خواهید با او بیشتر آشنا شوید؟

گفت‌وگوی دوچرخه را با او بخوانید.

  • چه طور شد که وارد حرفه روزنامه نگاری شدید؟

من سال­ها در ایران معلم بودم. از سال 1359 کار مطبوعاتی خودم را با نوشتن مقاله در مجله­های «ماشین»، «دانشمند»، «اطلاعات علمی» و «علم و زندگی» آغاز کردم. بعد در «کیهان علمی» به عنوان سردبیر مشغول شدم. سپس نشریه «مرزهای بیکران فضا» را منتشر کردم که بعد از چند سال به دلیل نداشتن پشتیبان مالی تعطیل شد و من به روسیه مهاجرت کردم.

در آنجا هم فعالیت علمی خودم را ادامه دادم. مجله «پیوند» را به دو زبان فارسی و روسی منتشر کردم. با افغان­ها در زمینه نشر روزنامه و مجله کارهایی انجام دادم و چند سال هم در دانشگاه مرکز ایران‌شناسی و زبان فارسی در مسکو و آستراخان در روسیه به تدریس زبان فارسی مشغول شدم.

  • علاقه شما به نجوم و فضانوردی از چه زمانی شروع شد؟

من از بچگی به نجوم و فضا علاقه داشتم. 21 یا 13 ساله بودم که با راهنمایی یکی از معلم­هایم این کار را شروع کردم. آن موقع بچه­ها عکس­های فوتبالیست و بازیگر جمع می‌کردند. من از معلمم که خیلی دوستش داشتم راهنمایی خواستم. ایشان به من گفتند چیزی را جمع کن که وقتی 40 ساله هم شدی به دردت بخورد! بعد دو تا کتاب برایم آوردند که عکس­های رنگی از سفینه و فضانوردان داشت. ایشان به من یاد دادند که چگونه عکس‌ها را بایگانی  و شرح عکس و اطلاعاتی درباره آنها جمع­آوری کنم. این اتفاق پایه تحقیق­های من شد. به مرور مجموعه خوبی گردآوری کردم ولی جرئت نوشتن مقاله نداشتم تا بعد از انقلاب که یک مقاله را ترجمه کردم و برای مجله دانشمند فرستادم. مدت­ها منتظر چاپ آن شدم ولی این اتفاق نیفتاد. وقتی پی‌گیری کردم به من گفتند این مقاله آن قدر خوب بوده که ما آن را برای ویژه­نامه نگه داشته‌ایم! این مسئله من را خیلی تشویق کرد و
در نتیجه به کارم ادامه دادم.

  • اولین نمایشگاهی که از مجموعه عکس­هایتان برپا کردید کی بود؟ 

در سال 1350 در هنرستانی که درس می‌خواندم اولین نمایشگاه فضایی را برگزار کردم و بعد از آن، این کار را ادامه دادم. نمایشگاه دوم در دوران  دانشجویی و به همین ترتیب نمایشگاه‌های دیگر. حدود یک سال بعد از انتشار مجله­ام، نخستین نمایشگاه فضایی با استانداردهای بین‌المللی را برپا کردم که دکتر حسابی برای افتتاحیه آن آمدند. این قضیه باعث شد من ارتباط­های ­زیادی با فضانوردان پیدا کنم و بتوانم با آنها تماس بگیرم.

  • شما چه­طور آن زمان با فضانوردان ارتباط برقرار می­کردید؟ این سؤال را از این جهت می­پرسم که این مسئله، برای ما  هم که در عصر سرعت و فن آوری زندگی می­کنیم و اینترنت و کامپیوتر داریم کمی عجیب است! 

خوب، کار خیلی سختی بود و هزینه زیادی داشت. اول باید راهی پیدا می­کردم تا سؤال­هایم را به مرکز کنترل پرواز در روسیه بفرستم. بعد باید دنبال کسی می­گشتم تا سؤال­هایم را برای فضانوردان در ایستگاه فضایی بخواند و جواب بگیرد. در نهایت یک نوار کاست بود که به دست من می­رسید، و همان طور که اشاره کردم در مجموع کار پرهزینه‌ای بود. اما به مرور و به ویژه در نمایشگاه فضایی که در مسکو برپا کردم، ارتباطم با فضانوردان بیشتر شد و امروز به رفاقت نزدیکی تبدیل شده که در آلبوم فضایی که جمع‌آوری کرده­ام به خوبی نمایان ­است.

سیروس برزو در کنار «پوپوویچ»، فضانورد معروف روس

  • شما که سال­هاست با دنیای فضا در ارتباط هستید، جذابیت این رشته را در چه می­بینید؟

انسان به طور ذاتی در جست‌وجوی ناشناخته­هاست و این ذات بشر است که همیشه سؤال دارد و در جست‌وجوی پاسخی برای آن است. به نظر من جذاب‌ترین پرسش انسان مربوط به آسمان است، چرا که خودش را از آنجا می­بیند و آسمان همیشه مرز ناشناخته­ای بوده که انسان در پی یافتن راهی برای غلبه به آن حرکت می­کرده است. الان فضانوردی علمی است که هر کشوری از آن عقب بیفتد از علم و دانش عقب افتاده است. مثلا همین که امروزه آدم­ها با موبایل به راحتی با هم ارتباط برقرار می­کنند، به کمک فن‌آوری است که علم فضا در اختیار انسان قرار داده­است. یا حتی علم هواشناسی. می­توانم بگویم که فضانوردی در زندگی امروز بشر نقشی مثل آب دارد!

  • جایگاه ایران را در علم فضا چه‌طور می­بینید؟

ایران با توجه به شرایطی که دارد خوب پیشرفت کرده است. اما در بعضی موارد ما هنوز مشکل داریم. وارد شدن سازمان فضایی به نجوم از یک طرف تداخل در کار دیگری و از طرف دیگر عقب‌افتادن از کار خودش است. عامل اصلی پیشرفت درمبحث فضایی، سرمایه­گذاری روی جوان­هاست. ترویج دانش فضایی توسط مرکزهایی که وظیفه‌شان است سرعت لازم را ندارد. فضانوردی علم جذابی است و اگر روی آن کار شود به نفع همه مملکت و آینده ماست.

  • لطفا درباره مجموعه­­ای که در این سال­ها جمع کرده­اید و همراه خودتان به ایران آورده­اید توضیح بدهید.

من مجموعه­ای را جمع کردم که در دنیا منحصر به فرد است. این مجموعه را سال 1386 به ایران آوردم که در مرکز ستاره‌شناسی ایران و فرهنگ­سرای بهمن و در شهر اصفهان نمایش داده شد و استقبال زیادی هم از آن شد.

  • چه چیزهایی را در این نمایشگاه به نمایش گذاشتید؟

مجموعه عکس­های امضا شده فضانوردان، غذا، لباس و وسیله­های آنها، مجموعه مینیاتورهایی از استاد فرشچیان که با تلاش من به فضا رفت،  ماکت سفینه‌ها و موشک و نمونه متحرک مریخ‌نورد، روزنامه‌های قدیمی مربوط به پرواز «گاگارین»، مدال «مدالیوم» که تنها به تعداد 20 تا در دنیا ضرب شده است و ... جالب است بدانید وقتی« گرچکو» برای افتتاح نمایشگاه به تهران آمد گفت: «من متعجبم که آقای برزو اینها را از کجا آورده است؟!»  سال جهانی نجوم فرصت بسیار خوبی برای نمایش این مجموعه در شهرهای مختلف است که امیدوارم این اتفاق بیفتد.

«گرچکو» فضانورد روس در شیراز / عکس: سیروس برزو

  • منظورتان از «گرچکو» همان فضانورد معروف روس است؟

بله،  ایشان یکی از بهترین دوست‌های من هستند که سال 1386 همراه من به ایران آمدند و از من خواستند تا شهرهای اصفهان و شیراز را  نشانشان بدهم که با وجود لغو‌شدن  پروازها و سرمای شدید آن سال به اصفهان رفتیم و از آنجا به شیراز سفر کردیم و خاطره بسیار خوبی برای من و ایشان شد. جالب است بدانید در نمایشگاه من یک دستکش مخصوص فضانوردی وجود دارد که سال­ها پیش یک فضانورد امریکایی آن را به گرچکو داده و ایشان هم آن را به من اهدا کرده­اند. به جرئت می­توانم بگویم  مجموعه­ای که من از تاریخ فضانوردی جمع­آوری کرده­ام و با زحمت بسیار به ایران آورده­ام، در دنیا بی­نظیر است و باید افرادی پیدا شوند که دلسوزانه در جهت نمایش آن به مردم تلاش کنند.

  • آیا هم­چنان به این مجموعه ارزشمند چیزی اضافه می­کنید؟

بله، مثلاً الان برای تهیه لباس فضایی اقدام کرده­ام که چون خیلی گران است تصمیم دارم از درآمد برپایی نمایشگاه­های بعدی، هزینه خرید آن را به دست بیاورم. در حال حاضر هم در تدارک نمایشگاهی هستم که در صورت پشتیبانی مسئولان قرار است در مهر ماه برگزار شود و چهار نفر از فضانوردان معروف دنیا به ایران بیایند.

  • دوست دارید روزی به فضا سفر کنید؟

من بعید می­دانم کسی پیدا شود که آرزوی سفر به فضا را نداشته باشد! دو راه برای سفر به خارج از سطح زمین وجود دارد؛ شما یا باید دارای تخصص باشید و یا پول زیاد که بتوانید صندلی «سایوز» (فضاپیمای سرنشین دار) را اجاره کنید.

کد خبر 87495

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز