همشهری آنلاین- لیلا باقری: می‌دانستید اگر ورامین نبود، شاید امروز تهران پایتخت ایران نبود و انتخاب تهران به عنوان پایتخت ایران در دوران آغا محمدخان قاجار، تنها به دلیل موقعیت جغرافیایی این شهر نبود!
بعد از مرگ کریمخان زند، آغا محمدخان قاجار با چهارده نفر از بستگانش از شیراز فرار کرد و به سوی حضرت عبدالعظیم آمد. تصمیم داشت از آنجا خود را به ایلات عرب در ورامین برساند؛ همان‌ها که همیشه حامی‌اش بودند.
آغا محمدخان بعد از زد و خوردهایی، با غفورخان، حاکم تهران، در نهایت، روز یکشنبه، یازدهم جمادی‌الثانی سال ۱۲۰۰ هجری قمری، همزمان با روز اول فروردین، در همان تالاری که کریمخان ساخته بود و او خود یک بار به‌عنوان اسیر به آن تالار رفته بود، بر تخت سلطنت ایران نشست. در همان روز، قاسم خان دَوَلو را با صد نفر تفنگچی به‌عنوان قلعه‌بان تهران منصوب کرد تا مسئولیت مراقبت از پایتخت را بر عهده بگیرد. قاسم خان، به‌طور غیررسمی، اولین رئیس شهربانی تهران شد.
انتخاب تهران به عنوان پایتخت از سوی آغا محمدخان، دلیل‌های زیادی داشت. از جمله این که تهران نزدیک به اراضی حاصلخیز ورامین بود و مجاورتش با محل استقرار ایلات ساوجبلاغ، که همگی از حامیان او بودند، برایش بسیار مهم بود. همینطور، ایلات عرب در ورامین که طرفداران اصلی‌اش بودند، در نزدیکی تهران سکونت داشتند. تهران هم از استرآباد و مازندران که مقر اصلی نیروهای آغا محمدخان بود، فاصله چندانی نداشت.
آغا محمدخان، پس از رسیدن به قدرت، با بلندپروازی‌هایی که داشت و می‌خواست خلیفه مسلمین شود، به سبک خلفای اسلامی دستور داد که به نامش سکه بزنند و خطبه بخوانند. و از آن پس، تهران، پایتخت جدید، دیگر فقط پایتخت نبود؛ بلکه تبدیل به «دارالخلافه» شد.
آنچه شنیدید نوزدهمین قسمت از پادکست کوچه گرد بود درباره تهران در روزگار گذشته.
نظر شما