که همواره بستری برای حیات وحش و پرندگان مهاجر بوده است.
تنها دریاچه آب شیرین ایران این روزها نه تنها دیگر خانه امن پرندگان نیست، بلکه بر اثر خشکسالی صد درصد ذخیره آب خود را از دست داده است.
به عقیده کارشناسان تالاب پریشان که از جمله تالابهای بینالمللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر است و در تقسیمبندی جزو مناطق حفاظت شده قرار دارد، قربانی ضعف مدیریت در چگونگی اداره چاههای مجاز و غیرمجاز حفر شده در حاشیه دریاچه شده است.
در حالی علت اصلی خشکی دریاچه پریشان تعدد چاههای مجاز و غیرمجاز در بستر تالاب عنوان میشود که ظهرابی – معاون محیط طبیعی اداره حفاظت محیطزیست فارس- علت اصلی را خشکسالی در 2 سال گذشته میداند و از هماهنگی کامل اداره محیطزیست استان و سازمان آب منطقهای در حفر چاههای جدید و میزان برداشتها برای مصارف کشاورزی خبر میدهد.
گسترش کشاورزی و به تبع آن برداشتهای مکرر از چاههای منطقه ضربه سنگینی را بر تالاب وارد کرده است. زمینهای کشاورزی طی سالهای اخیر به حدی پیشروی داشته که هماکنون زمینهایی که در چند سال گذشته جزو بستر رودخانه محسوب میشده و زیر آب بوده است، بهعنوان زمین کشاورزی زیرکشت میرود.
بهدخت مصلاییپور – عضو شورای اسلامی شهر کازرون- با بیان این مطلب میگوید: از سالها قبل نسبت به خطرات گسترش کشاورزی در منطقه هشدار دادهایم ولی توجهی صورت نگرفت و نتیجه این شد که الان میبینیم چیزی از تالاب باقی نمانده است.در حال حاضر 949 حلقه چاه در منطقه وجود دارد که تعداد 270 حلقه از آنها غیرمجاز است.
به گفته مردم محلی هر گاه کشاورزی کم رونق باشد، آب تالاب به حد ایده آلی میرسد اما طی سالهای اخیر برداشتهای بیرویه بهخصوص از چاههای غیرمجاز سطح آب تالاب را بهشدت کاهش داده است. ظهرابی در این باره میگوید: از 270 حلقه چاه غیرمجاز 58 مورد قبلا پلمب شده، 130 مورد هم در حال پلمب و بقیه در دست پیگیری است.
علیاکبر کاظمینی – دبیر مؤسسه دوستداران طبیعت در کازرون – اما میگوید: موضوع این نیست که در حال حاضر چند حلقه چاه غیرمجاز وجود دارد و چند حلقه پلمب شده است، مسئله اصلی این است که ما در حال حاضر بیش از 900 حلقه چاه مجاز و غیرمجاز در منطقه داریم که برداشتهای مکرر و بیرویه از آنها باعث شده سطح آب سفرههای زیر زمینی کاهش یابد و در نتیجه منجر به کاهش سطح آب و در نهایت شوری آب تالابی که تنها نمونه آب شیرین در ایران است شود.
بررسیهای کارشناسان د ر حالی علت اصلی خشکی دریاچه پریشان را تعدد چاههای مجاز و غیرمجاز در حاشیه تالاب میداند که به گفته شاهدان عینی یک حلقه چاه عمیق در بستر دریاچه و در جلوی چشم پاسگاه محیط بانی در حال حفر است.
ظهرابی با تایید حفر چاه جدید حفر آن را در راستای جابهجایی و خارج کردن چاهی میداند که در منطقه حفاظت شده بوده است. چاه مذکور 110 متر دورتر از مرز منطقه حفاظت شده و به عمق 30 متر در دست حفاری است. کاظمینی با رد این ادعا میگوید: این چاه که نزدیک به 25 متر آن حفاری شده، دقیقا در منطقه حفاظت شده و در 100 متری بستر دریاچه پریشان قرار دارد، محلی که در 4 سال گذشته ساحل دریاچه محسوب میشده است.
علاوه بر وجود چاههای غیرمجاز، تقلب در برداشت آب از چاههای مجاز نیز مشکلات جدی برای تالاب در پی داشته است،بهطوری که از چاههایی با قطر لولههای 2 اینچی، به اندازه لولههای 5 اینچی آب برداشت میشود.
ظهرابی اما از برنامهای برای کنترل برداشت آب خبر میدهد و میگوید: طی برنامهای درصدد هستیم تا با همکاری آب منطقهای و با حضور کارشناسان حجم آبی که از چاهها برداشت میشود با کنتورهایی اندازهگیری و میزان برداشتها را کنترل کنیم.
وی در پایان و در حالی از اجرای طرح جامع تالاب پریشان خبر میدهد که به گفته دوستداران محیطزیست از 42 کیلومتر مربع مساحت تالاب، تنها کمتر از یک کیلومتر مربع باقی مانده است.