بافت به‌هم‌تنیده شهری چون تهران ایجاب می‌کند در برخی نقاط گلوگاهی اقدام به ساخت معابر راه‌گشا شود تا جریان حرکت در کل مناطق روان شود. تشخیص درست این نقاط البته کار مهمی است، اما مهم‌تر از آن تقبل شرایط سخت ساخت چنین پروژه‌هایی است و این‌که بتوان مقابل ناملایمات و برخی بداخلاقی‌ها مقاومت و مشکلات را تحمل کرد.
آن‌چه در مورد پروژه‌های شهری و طراحی‌های مربوط به ساخت آن‌ها باید لحاظ شود، تاثیرات ساخت‌و‌سازهای جدید بر سایر سازه‌های مرتبط است. در واقع خاصیت طرح‌های شهری این است که تاثیرات مستقیم و غیر‌مستقیم آن را باید پیش‌بینی کرد و بر این اساس کار را پیش برد.تونل‌توحید نیز یکی از پروژه‌های بزرگ شهری است که رینگ داخلی کمربند بزرگراهی تهران را تکمیل کرده و حرکت از شمال به جنوب و بالعکس را تسهیل می‌سازد.
اما بزرگراه شهیدچمران بیش از سایر معابر شهری از فواید تونل‌توحید بهره‌مند می‌شود و البته بهبود جریان حرکت در این بزرگراه، تاثیرات بسیاری بر بار ترافیکی بزرگراه‌های شمالی-جنوبی و نیز دسترسی‌های مرتبط می‌گذارد. با شروع بهره‌برداری از تونل‌توحید، بزرگراه شهیدنواب عملاً به بزرگراه شهیدچمران متصل شده و یک فرصت انتخاب جدید برای شهروندان تهرانی که قصد دارند از مناطق شمالی به جنوبی و یا بالعکس حرکت کنند، ایجاد می‌شود.
اهمیت طرح چنان است که در طرح جامع شهر تهران مصوبه پیش از پیروزی انقلاب‌‌اسلامی گنجانده شده بود و در حقیقت قرار بود احداث پل یا تونل در این محدوده سال‌ها پیش اجرایی شود، اما به‌دلیل وجود مشکلات متعدد از جمله معارضان ملکی و تاسیساتی، عملا طرح مسکوت ماند تا این‌که در دوران فعلی شهرداری تهران، دوباره مطالعات تکمیلی از سر گرفته و نهایتا کار شروع شد.
نقاط مرتبط با بزرگراه شهیدچمران
راه‌اندازی تونل‌توحید برکاهش بار ترافیکی محورهای ستارخان، توحید، نصرت‌غربی، پرچم و خیابان نیایش هم تاثیرگذار خواهد بود. ضمن این‌که تاثیر قابل‌توجهی بر بزرگراه‌های شمالی-جنوبی منطقه هم‌چون یادگار امام(ره) و شیخ‌فضل‌ا... نوری خواهد‌داشت. اما در مورد بزرگراه شهیدچمران گفتنی است، این معبرشهری یک شریان شمالی-جنوبی است که در غرب تهران واقع شده است.
بزرگراه شهیدچمران از امتداد بزرگراه شهید‌مدرس در تقاطع پارک‌وی آغاز شده و پس از عبور از جنوب محله‌های ولنجک و اوین به سمت‌جنوب امتداد می‌یابد. در واقع، این بزرگراه پس از عبور از محله‌هایی چون شهرک قدس، ونک، ملاصدرا، امیرآباد، کوی نصر، شهرآرا و ستارخان نهایتاً به میدان توحید ختم می‌شود.
تقاطع با 5بزرگراه
بزرگراه شهیدچمران در طول مسیر خود با بزرگراه یادگار امام(ره)، بزرگراه نیایش، آزاد‌راه شهید‌همت، بزرگراه آیت‌ا...حکیم و بزرگراه جلال آل‌احمد تقاطع دارد که به‌وسیله زیرگذر از تمامی آن‌ها می‌گذرد. از آن‌چه گفته شد می‌توان نتیجه گرفت، اتصال بزرگراه شهیدچمران به بزرگراه شهیدنواب به وسیله تونل‌توحید، نه‌تنها شکل حرکت و سرعت خودروها دراین مسیر را بهبود خواهد بخشید، بلکه بر معابر مرتبط بسیاری تاثیرگذار خواهد‌بود.
درواقع غیر از محله‌هایی که با بزرگراه شهیدچمران در ارتباط هستند، حداقل 5بزرگراه دیگر نیز از تسهیل جریان حرکت در بزرگراه شهیدچمران منتفع خواهند‌شد و سرعت وسایل نقلیه متعاقب کاهش بار ترافیکی در این معابر، افزایش خواهد یافت.
وقتی پای تونل‌توحید وسط کشیده می‌شود
معضل ترافیکی نمایشگاه بین‌المللی نیز با بهره‌برداری و راه‌اندازی تونل‌توحید تا حدود زیادی برطرف می‌شود. تا پیش از این شهروندان در دسترسی‌های نمایشگاه با مشکلات شدید ترافیکی مواجه بودند، اما کارشناسی‌های انجام‌شده می‌گوید، با افتتاح تونل‌توحید این مشکلات تا حدود زیادی برطرف شده و بزرگراه شهیدچمران و معابر مرتبط با نمایشگاه نیز شکل حرکتی بهتری به خود می‌گیرند.
تونل‌توحید شریان‌های اصلی عبورومرور به سمت شمال تهران را به هم متصل کرده و تاثیر به‌سزایی بر کاهش ترافیک می‌گذارد. درواقع این تونل می‌تواند یکی از خروجی‌های اصلی شهر شود که دسترسی‌های خروجی و ورودی شهر را به گذرگاهی بدون ترافیک تبدیل می‌کند. تهران از نظر موقعیتی در مرکز مراسلاتی کشور قرار دارد و تونل‌توحید در مرکز این گذرگاه است.
طرح روان‌سازی ترافیکی در بزرگراه شهیدچمران
از طرفی با اجرای طرح روان‌سازی ترافیکی در تقاطع بزرگراه شهیدچمران و خیابان تابناک، معضل ترافیکی این محدوده سامان‌دهی می‌شود. وجود جایگاه پمپ‌بنزین درتقاطع مذکور و گردش به راست خودروها که با توقف مسافربرها در ضلع شمالی همراه است، موجب اختلال در حرکت روان خودروها دراین مسیر شده و کوچه‌های محلی نظیر کوچه دوم در این ناحیه که به علت عبورومرور زیاد خودروها و عرض‌کم معبر اکثرا دارای مشکل حرکتی بوده‌اند، وضعیت بهتری خواهند یافت. در این طرح جهت حرکت در خیابان شادآور و دسترسی پمپ‌بنزین تغییر یافته و ضلع شمالی گذر پمپ‌بنزین برای ایستگاه خودروهای خطی در‌نظر گرفته می‌شود.
اصلاح هندسی در برخی تقاطع‌ها
تونل‌توحید با توجه به موقعیتی که دارد، یک‌سری از دسترسی‌های خاص تهران را آسان و تسهیلات ویژه‌ای برای عبورومرور ایجاد می‌کند. تهران مدت‌ها بود به چنین تونلی نیاز داشت. با توجه به تسهیل حرکت شمال به جنوب و بالعکس، تونل‌توحید باعث کاهش بار ترافیکی در معبر روی تونل می‌شود. ضمن این‌که انحراف ترافیک ایجاد‌شده در زمان ساخت تونل در برخی موارد به حالت قبلی و در بعضی نقاط با تجدید‌نظر ترافیکی مورد‌بهره‌برداری قرار خواهد‌گرفت.
با احداث تونل و احداث خط4 بی.آر.تی، اصلاح هندسی در برخی تقاطع‌ها و معابر از جمله خیابان‌های نصرت غربی، پرچم و نیایش در دستور‌کار قرار خواهد‌گرفت. هم‌چنین مدیریت تقاطع‌ها که شامل زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی، احداث گذرگاه‌های عابرپیاده و خط‌کشی معابر می‌شود، به‌منظور کاهش بار ترافیکی مدنظر قرار می‌گیرد.
خط4 بی.آر.تی
درحالحاضر خط4 اتوبوس‌های تندرو در بزرگراه شهیدچمران در حال احداث است. با احداث این خط برخی دوربرگردانها جابه‌جا و یا مسدود می‌شوند، مثل دوربرگردان بعد از پل کوی نصر که به روی تاج و روی دهانه تونل انتقال پیدا می‌کند. با هماهنگی و همکاری معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در خصوص تغییر‌جهت
حرکت برخی دسترسی‌ها و نیز اصلاحات هندسی تقاطع‌ها، قبل از بهره‌برداری از پروژه تونل‌توحید، ضمن اجرای خط4 بی.آر.تی، این تغییرات اعمال خواهد‌شد. پس می‌بینیم که بزرگراه شهیدچمران از چند جهت با اصلاحات اساسی روبه‌رو شده و جریان حرکت در آن تسهیل می‌شود.
حرکت بزرگراه در طول مسیر
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد با راه‌اندازی تونل‌توحید، سرعت متوسط وسایل‌نقلیه در بزرگراه شهیدچمران افزایش یافته و این امر به کاهش زمان سفر، جلوگیری از اتلاف انرژی و نهایتا حذف ترافیک از معابر مرتبط کمک قابل‌توجهی می‌کند. مسیر حرکت شمال به جنوب و بالعکس در این پروژه طوری طراحی شده که شکل تردد مانند حرکت بزرگراهی بوده و توقفی در طول مسیر به سبب وجود دسترسی‌های جانبی وجود نخواهد داشت.
همین مساله کمک می‌کند تا سرعت متوسط خودروها حدود 70درصد افزایش یافته و حرکت در لاین‌های مختلف تسریع یابد. البته منظور از افزایش سرعت متوسط، سرعت مجاز حداکثری نیست، بلکه میانگین سرعتی است که خودروها در لاین‌های مختلف بزرگراه شهید چمران از آن بهره‌مند هستند.
تعریض معابر کناری تونل
برای بهبود حرکت در بزرگراه شهیدچمران باید معابر کناری تونل‌توحید تعریض شود. روی سطح زمین و بر فراز قسمت‌های شمالی و جنوبی تونل‌توحید(مساوی ورودی و خروجی) 2دوربرگردان وجود دارد. دوربرگردان واقع‌در قسمت شمالی تونل، دوربرگردان شمال‌به‌شمال بوده و دوربرگردان واقع‌در قسمت جنوبی تونل، دوربرگردان جنوب به جنوب است.
در دو‌طرف این دوربرگردانها معابری برای رانندگانی که قصد ورود به تونل را ندارند، وجود داشته که عرض آن‌ها درحالحاضر حدود 5/7متر است، اما برای ایجاد 3لاین عبوری، این معابر تعریض شده و به عرض 9متر می‌رسند. در این صورت هیچ‌گونه مشکل گلوگاهی در معابر موجود روی سطح‌زمین ایجاد نخواهد شد و حرکت وسایل نقلیه بدون توقف جریان خواهد‌داشت.
همشهری مسافر
