آشنایی با کتابخانه بریتانیا

این کتابخانه دارای ۱۵۰ میلیون نسخه است و از این نظر در رده اول تعداد منابع جهان، در بین کتابخانه‌های دنیا به حساب می‌آید.

کتابخانه بریتانیا، کتابخانه ملی انگلیس نیز است. این کتابخانه مطابق قانون واسپاری، یک نسخه از تمامی منابع چاپی منتشر شده در انگلیس و ایرلند را حداکثر یک ماه پس از نشر، از ناشران دریافت می‌کند.

  وب‌سایت: کتابخانه بریتانیا

ساختمان مرکزی کتابخانه در لندن واقع شده است و دارای دو شعبه است: یکی بخش روزنامه‌ها در شمال غرب شهر که به آن کتابخانه روزنامه‌ها می‌گویند و دیگری در غرب ناحیه یورک شایر، در حومه شهرِ ودربی که مرکز تهیه مدارک کتابخانه بریتانیا در آن قرار دارد.

تأسیس کتابخانه بریتانیا ریشه در گزارش کمیته کتابخانه‌های ملی به ریاست لرد دینتون در 1969 دارد. در 1972 قانون کتابخانه بریتانیا، در مجلس انگلیس تصویب شد. به‌موجب این قانون در اول ژوئن 1973 کتابخانه بریتانیا از ادغام بخش‌هایی از کتابخانه موزه بریتانیا، شامل کتابخانه مرجع ملی علوم و اختراعات، کتابخانه مرکزی ملی، و کتابخانه امانی ملی علوم و فناوری تشکیل شد.

در سال 1974 سازمان کتابشناسی ملی بریتانیا و اداره اطلاع‌رسانی علوم و فناوری به کتابخانه ملی جدید انگلیس پیوستند و موجب گسترش خدمات آن شدند. در سال 1975 مرکز ملی اطلاعات پیایندها"، و "دفتر امانت بین‌المللی ایفلا" در این کتابخانه تشکیل شد.

سرانجام، ساختمان جدید کتابخانه بریتانیا در ژوئن 1998 به‌طور رسمی توسط ملکه انگلیس در شهر لندن گشایش یافت.

طی جنگ جهانی دوم، در اثر حملات هوایی، ساختمان موزه بریتانیا آسیب دید و کتابخانه 200000 جلد از منابع مجموعه خود را در ساختمان اصلی از دست داد و در حدود 30000 جلد روزنامه در کتابخانه روزنامه‌ها از بین رفت که اکثر آن به زبان انگلیسی بود.

کتابخانه بریتانیا دارای 150 میلیون منبع اطلاعاتی به اکثر زبان‌های شناخته شده جهان است. این مجموعه شامل منابعی از سال 300 پیش از میلاد تا روزنامه‌های امروز است. سالانه در حدود 3000000 منبع اطلاعاتی جدید به این مجموعه افزوده می‌شود.

این کتابخانه در 31 مارس 2003 دارای 11223249 جلد تک‌نگاشت؛ 836328 عنوان پیایند؛ 55718عنوان روزنامه؛ 312263 نسخه خطی؛ 391374 سند اداره هند؛ 8220994 قطعه تمبر پستی و یادگاری، کارت پستال، و پاکت‌نامه؛ 4301034 نقشه، اطلس، و کره جغرافیایی؛ 1590029 قطعه موسیقی؛ 1285914 صفحه صوتی؛ 221967 نوار صوتی؛ 25193 ویدئوگرام؛ 32597 اثر نقاشی و پوستر؛ 251049 قطعه عکس؛ 53483537 پروانه ثبت اختراع؛ 10115000گزارش به‌صورت ریزنگار؛ و 176200 عنوان پایان‌نامه است.

این کتابخانه تقریبا دارای 100000منبع الکترونیکی است که مطابق "قانون واسپاریِ داوطلبانه موادِ سال 2000 دریافت می‌شود. حجم کل رکوردهای کتابشناختی موجود بر روی فهرست و پایگاه اطلاعاتی کتابخانه بریتانیا در 31 مارس 2003، در حدود 41761397 رکورد است.

طی سال‌های 2003 تا 2004، تعداد 2481967 نفر از سایت کتابخانه دیدن کرده‌اند. سالانه 6000000 جست‌وجو روی فهرست پیوسته کتابخانه صورت می‌گیرد. سایت کتابخانه بریتانیا از 8400 صفحه وب تشکیل شده است.

مجموعه کتابخانه بریتانیا شامل مجموعه‌های منحصر به‌فرد و کمیابی است که از آن بین می‌توان به چند نمونه زیر اشاره کرد:

• مجموعه‌های شرقی: این مجموعه در 1876 با نام "بخش نسخ خطی شرقی در بخش نسخه‌های خطی کتابخانه تشکیل و در 1892 با عنوان "بخش کتاب‌های چاپی و نسخ خطی شرقی" مستقل شد. بار دیگر در 1987 نام آن تغییر یافت و به‌نام کنونی آن یعنی مجموعه‌های شرقی نامیده شد. اکثر منابع این مجموعه در زمینه علوم انسانی، اجتماعی، و سیاسی است. این منابع به بیش از 350 زبان و گویش جهان است و به شرح زیر دسته‌بندی شده‌اند: یهودی ـ مسیحی (شامل عبری، قبطی، سریانی، گرجی، ارمنی، و حبشی)؛ اسلامی (شامل عربی، فارسی، ترکی، ایرانی، و زبان‌های ترکی آسیای میانه)؛ جنوب آسیا (شامل سانسکریت، هندی، اردو، بنگالی، تامیلی، تبتی، و سینهالی)؛ آسیای جنوب شرقی (شامل برمه‌ای، تایلندی، ویتنامی، مالزیایی، اندونزیایی، و جاوایی)؛ و شرق دور (شامل چینی، ژاپنی، کره‌ای، مغولی، و منچو). این تقسیم‌بندی مبنای جغرافیایی و فرهنگی دارد.

• مجموعه آرشیو صدا: این مجموعه دارای منابع مضبوط در زمینه تاریخ و آثار موسیقی از قرن 16 تاکنون، تاریخ شفاهی ملل، و صدای حیات وحش است. صدای حیات وحش یکی از جالب‌ترین مجموعه‌های موجود در آرشیو ملی صداست که اکثر منابع آن از طرف لودویگ کوخ، زیست‌شناس و پژوهشگر آلمانی و پیشرو در زمینه ضبط صدای پرندگان وحشی وقف شده است. مجموعه نقاشی‌های کتابخانه دارای مجموعه بزرگی از طراحی‌ها و نقاشی‌ها از قرن 14 تاکنون است.

• مجموعه نمونه‌های آثار ثبت اختراع دارای جامع‌ترین نمونه‌های ثبت اختراع در جهان از 1855 به بعد است.