سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به نامه سه کشور آمریکا، روسیه و فرانسه به آژانس بینالمللی انرژی هستهای که در آن به نوعی موضوع تعطیلی فعالیت راکتور تهران و توقف غنیسازی مطرح شده، تاکید کرد که ایران پیشنهاداتی که منجر به تعطیلی راکتور تهران شود را قابل بررسی نمیداند. [نامه مشترک آمریکا، روسیه، فرانسه به آژانس درباره ایران]
مهمانپرست درباره نامه مشترک آمریکا، روسیه و فرانسه به آژانس مبنی بر متوقف کردن فعالیتهای غنی سازی در ایران گفت: پیشنهاداتی که منجر به تعطیلی راکتور تهران شود را بررسی نمیکنیم؛ اگر شرط هر پیشنهادی تعطیلی فعالیتهای راکتور تحقیقاتی تهران باشد آن پیشنهاد را به هیچ وجه نمیپذیریم؛ چون نه تنها ادامه کار راکتور تحقیقاتی ضرورت دارد، بلکه با توجه به نیازهای داخلی حتی اگر لازم بود باید تعداد آن افزایش یابد.
وی توضیح داد: موضوع دانش هستهای در دنیای امروز در زمینه پزشکی، کشاورزی، تولید برق، مصارف بسیار جدی دارد، این که گفته شود ایران تولید نکند و کارخانه خود را نیز متوقف کند و داروی مورد نیازش را آنها بدهند به هیچ وجه منطقی نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: امروز بر سر مسایل ساده و نیازهای طبیعی مردم، فشار ایجاد می کنند و به خاطر اعمال تحریم و نقطه نظرات سیاسیشان حاضرند هر نوع فشاری به مردم ما بیاورند و ما را محروم کنند، در آینده نیازهای جدی پزشکی ما میتواند جان مردم ما را به خطر بیندازد. آنها امروز خرید و فروش هواپیما را برای کشورمان محدود کردهاند و قطعات به کشور ما نمیدهند؛ درحالی که هواپیمای مسافربری جنبه نظامی ندارد، وقتی با کسانی طرف هستی که برایشان جان مردم اهمیتی ندارد و حاضرند هر نوع صدمه ای به کشور ما وارد شود تا نقطه نظرات سیاسیشان تامین شود، این گونه پیشنهادات که نتیجهاش متوقف کردن فعالیت راکتور تحقیقاتی باشد، حتما قابل بررسی نیست.
مهمانپرست تاکید کرد: پیشنهاداتی را بررسی میکنیم که به تعامل و مشارکت منجر شود و اعلام کردهایم در هر صورت هیچ منافاتی غنی سازی اورانیوم با آنها ندارند، ما میتوانیم فعالیتهای خود را داشته باشیم و اگر پیشنهاداتی برای خرید یا معاوضه اورانیوم مطرح کنند که مورد نظر ما باشد آن را نیز در دستور کار خودمان داریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین گفت: وقتی آمریکا پیشنهاد داد ایران به جای این که خود اورانیوم 20 درصد تولید کند، رادیوایزوتوپ در اختیار ایران میگذارد؛ این پیشنهاد منطقی نبود، نامهای سه کشور به آژانس نوشتند که موضوعیت نامه به هرحال درمورد ایران بود و در آن اعلام شده بود که ما خود اورانیوم را غنی سازی نکنیم و از پیشنهاداتی که ارایه میشود استقبال کنیم و نسبت به آن وارد بحث شویم.
رامین مهمانپرست خاطرنشان کرد: اگر بحث خرید اورانیوم غنی شده 20 درصد مطرح باشد ما آن پیشنهاد را بررسی میکنیم؛ حتی اگر موضوع معاوضه با شرایطی که مورد نظر کشور ماست مطرح باشد نیز آن را مورد بررسی قرار میدهیم و آمادگی داریم پیشنهاد معاوضه را دنبال کنیم، اما درحال حاضر چون هیچ کدام از اینها تصمیم و یا پیشنهاد مورد توافق دو طرف نیست و زمان از دست میرود و سوخت راکتور تحقیقاتی تهران سال آینده تمام میشود و 850 هزار بیمار منتظر تولیدات پزشکی این راکتور هستند، نمیتوانیم صبر کنیم تا ببینیم پیشنهادات مختلف کدام یک به نتیجه میرسد؛ مجبوریم خودمان تولید را انجام دهیم و این کار را می کنیم. در این فاصله اگر پیشنهادی در رابطه با اورانیوم غنی شده و یا معاوضه مطرح شود آنها را نیز بررسی میکنیم. این چارچوبی است که درحال حاضر در دستور کار ایران است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه در پاسخ به اظهارات وزیر امور خارجه روسیه مبنی بر لزوم موافقت ایران با پیشنهاد آژانس، گفت: در درجه اول فشارهای سیاسی که آمریکاییها و متحدان آنها وارد میکنند و تهدید میکنند کشورهایی که حقوق هستهیی ما را به رسمیت میشناسند را تحت فشار قرار دهند ممکن است در مواضع برخی کشورها تاثیر بگذارند.
وی ادامه داد: آنچه که قابل توجه است این است که در دنیای آینده نیاز به سوخت هستهیی بسیار جدی و فراگیر و به مراتب حساسیت آن از نیاز به سوخت فسیلی بیشتر میشود. همانگونه که امروز کشورهایی که دارای منابع نفت و گاز هستند مورد توجه همه کشورها هستند در آینده کسانی که دانش هستهای دارند و توان تولید سوخت هستهای را دارند میتوانند همان نقش کشورهای دارنده منابع نفت و گاز را ایفا کنند. اصلی که منافع اقتصادی هر کشوری را در نظر میگیرد این است که از گسترش کشورهایی که دسترسی به این دانش پیشرفته دارد جلوگیری کند، آنها مایلند به جای این که کشورها خود به تولید سوخت اقدام کنند که به مراتب مقرون به صرفهتر خواهد بود و قیمت آن مناسبتر تمام میشود کارشان را متوقف کنند، اما سوخت را از کشورهای تولید کننده خریداری کنند حتی با دید اقتصادی، در آینده کشورها مایلند شرکا و رقبای کمتری داشته باشند.
وی افزود: این دیدگاه در بسیاری از کشورها برای این که ما به حقوق هستهای صلح آمیزمان دسترسی پیدا نکنیم وجود دارد، اما تحت تاثیر مسایل سیاسی و فشارهایی که غرب وارد میکند ممکن است بعضی مواقع این مسایل بر کشورهایی مانند روسیه نیز تاثیر گذار باشد و شاهد تغییراتی باشیم.
مهمانپرست در مورد اظهارات وزیر امور خارجه روسیه در مورد این که ایران باید فعالیت خود برای غنی سازی اورانیوم را متوقف کند، افزود: ما بردن پرونده هستهای کشورمان به شورای امنیت غیر حقوقی و غیرمنطقی میدانیم و از آنجا که اصل این کار را صحیح نمیدانیم خود به خود قطعنامههای که در آنجا صادر شده است را غیرحقوقی میدانیم. این اقدامی با هدف سیاسی و تبلیغی علیه کشورمان و علیه حقوق مسلم مان در آژانس است. فعالیت ما صلحآمیز است و با همکاری و نظارت آژانس صورت میگیرد و همه کشورهایی که عضو آژانس هستند حق دارند چرخه سوخت هستهای برای مصارف صلح آمیز داشته باشند و درخواستهایی که امروز مطرح میشود که براساس آن ما فعالیتهایمان را متوقف کنیم و از حق خود صرف نظر کنیم را منطقی تلقی نمیکنیم.