در ساعات بعدی نیز به‌دلیل خراب شدن ساختمان‌ها و کمبود نیروهای اورژانسی و مقاوم نبودن بسیاری از بیمارستان‌های شهری دست کم 4 یا 5 میلیون نفر جان خود را از دست می‌دهند؛ افزون بر این به‌دلیل تمرکز بسیاری از کارخانه‌ها و مراکز صنعتی در اطراف و نزدیکی‌های تهران بخش اقتصادی و صنعتی کشور نیز دچار لطمات جبران‌ناپذیری خواهد شد. در یک کلام فاجعه‌ای نه تنها در ابعاد ملی که در ابعاد جهانی به وقوع خواهد پیوست.در چنین وضعیتی مسئولان شهرداری تهران و بسیاری از کارشناسان زلزله اعتقادشان بر این است که باید با اتخاذ سیاست‌های جدید نسبت به مقاوم‌سازی ساختمان‌ها به‌ویژه بیمارستان‌ها، ساختمان‌ها و مراکز عمده دولتی و شهری و ساختمان‌هایی که در بافت‌های فرسوده قرار دارند اقدام کرد.
دولت نیز به‌رغم موافقت ضمنی با این پیشنهاد طرح‌های دیگر نظیر انتقال کارمندان دولتی و بخش خصوصی وابسته به سازمان‌ها و نهادهای دولتی به سایر شهرها و شهرستان‌ها را مد نظر قرار دارد؛ طرحی که اجرای آن به‌نظر سال‌ها زمان می‌برد. بنا به گفته شهردار تهران از زمان آغاز اجرای طرح بازسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده استانداری و فرمانداری تهران مساعدت چندانی در اجرای این طرح نکرده‌اند.اما مقاوم‌سازی و تخریب بافت‌های فرسوده شهری و احداث ساختمان‌هایی که از نظر استانداردهای جهانی در برابر زلزله مقاوم تشخیص داده شوند از جمله اصلی‌ترین و عاجل‌ترین راهکارهای کارشناسان برای کاهش میزان تلفات انسانی درصورت وقوع زلزله است.
بنا به گفته مسئولان شهری، جنوب تهران دارای فرسوده‌ترین بافت است و درصورت فعال شدن گسل ری بالای 50درصد ساختمان‌های مسکونی در این منطقه به‌طور کامل تخریب خواهند شد. از همین رو است که شهرداری تهران مقاوم‌سازی ساختمان‌های این بخش شهر را در اولویت کاری خود قرار داده است. البته تخریب سازه‌های قدیمی و به‌اصطلاح غیرمقاوم در برابر زلزله باید با رعایت و قواعد علمی روز انجام گیرد و تمام ویژگی‌های لازم برای ارتقای مقاومت ساختمان‌های نوساز در برابر زلزله در نظر گرفته شود.
مقاوم‌سازی در علم مهندسی عمران به مفهوم بالابردن مقاومت یک سازه در برابر نیروهای وارده است. امروزه از این اصطلاح بیشتر در مورد نیروی زلزله استفاده می‌شود.یکی از موضوعات مهم و اساسی در راهبرد کاهش خطرپذیری در برابر زلزله، مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود با کمترین هزینه با سرعت بالا و به‌صورت ساده است تا دست‌کم جان شهروندان در زلزله‌ای با قدرت متوسط به بالا حفظ شود.
در حال حاضر به واسطه هشدارهایی که درباره زلزله تهران داده می‌شود، مسئله مقاوم‌سازی به‌طور جدی در حال پیگیری است. برای ساخت یک سازه و ساختمان معمولی باید به بسیاری از موارد توجه کرد. از جمله مهم‌ترین این موارد می‌توان به پی ساختمان و جوشکاری آن اشاره کرد. از آنجا که گسل‌های اصلی و فرعی بسیاری در شمال، غرب، جنوب و شرق تهران وجود دارد و خاک جنوب تهران به‌دلیل وجود سفره‌های زیرزمینی بسیار در این منطقه سست است، بنابراین هنگام وقوع زلزله سطح آب‌های زیرزمینی بالا آمده و بسیاری از ساختمان‌ها واژگون می‌شوند و یا در زمین فرو می‌روند.
چنانچه این اتفاق رخ دهد، تمام راه‌های ارتباطی قطع می‌شود، شبکه‌های آب، برق و گاز آسیب می‌بیند و به گفته برخی کارشناسان طبق بررسی‌ها، تهران 3روز متمادی در آتش می‌سوزد چرا که در تهران اصول شهرسازی رعایت نشده و ساختمان‌ها به‌صورت فشرده ساخته شده است. به همین علت در هنگام وقوع زلزله راهی برای کمک‌رسانی و یا دورشدن از حوادث بعد از آن وجود ندارد.در اینجاست که لزوم مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در جهت افزایش پایداری سازه‌های مهم در برابر زلزله اهمیت خود را نشان می‌دهد. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که چه ساختمان‌هایی به مقاوم‌سازی نیاز دارند. ابتدا ساختمان‌ها را به 4دسته تقسیم می‌کنیم؛ دسته اول ساختمان‌های حیاتی هستند که به‌دلیل نوع کاربری و استفاده‌ای که دارند امکان انتقال تجهیزات را نداشته و از طرفی باید عملکرد خود را بعد از زلزله نیز حفظ کنند. این ساختمان‌ها شامل مراکز درمانی، ایستگاه‌های مخابراتی و تلویزیونی، مراکز امنیتی و پالایشگاه‌ها هستند. دسته دوم را ساختمان‌هایی تشکیل می‌دهند که در حال حاضر شرایط خاصی ندارند اما پس از زلزله به‌عنوان مراکز خدماتی و کمک رسانی مورد نیاز هستند و لازم است حتماً سرپا باشند.
برخی از سوله‌ها، مساجد، مدارس، مراکز مدیریت کلان و مراکز مدیریت بحران از این جمله محسوب می‌شوند. دسته سوم ساختمان‌هایی هستند که قبل و بعد از زلزله اهمیت خاصی ندارند ولی درصورت آسیب جدی تلفات جانی زیادی در پی خواهند داشت مانند مراکز عمومی، استادیوم‌های ورزشی و... . دسته چهارم نیز ساختمان‌های معمولی هستند که هیچ کدام از موارد فوق را شامل نمی‌شوند؛ مانند منازل مسکونی، ساختمان‌های اداری و تجاری معمولی.
اهمیت و نیاز مقاوم‌سازی از دیدگاه کلان به‌ترتیب از دسته اول ساختمان‌ها آغاز شده و به دسته چهارم کاهش می‌یابد. همچنین مقاوم‌سازی دسته اول و دوم کاملاً به‌عهده و وظیفه دولت است اما دسته سوم بین دولت و کارفرمایان خصوصی مردم مشترک بوده و دسته چهارم کاملاً به‌عهده مردم است. از طرفی مقاوم‌سازی دسته اول و دوم تقریباً تأثیری مستقیم در کاهش مستقیم تلفات زلزله ندارد و تنها مقاوم‌سازی دسته سوم و چهارم است که در کاهش مستقیم تلفات زلزله نقش دارند. در سال‌های اخیر روشی برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها به‌ویژه ساختمان‌هایی که بر مبنای تعریف فوق در دسته سوم و چهارم قرار می‌گیرند ابداع شده است، این روش متحرک‌سازی نام گرفته است.
ساخت خانه‌های متحرک؛ شیوه‌ای نوین در مقاوم‌سازی
ساخت خانه‌های متحرک یکی از روش‌های پیشرفته در امر مقاوم‌سازی در برابر زلزله است. از این روش در ساخت ساختمان‌ها، آپارتمان‌ها، کارخانه‌ها و ساختمان‌های مراکز تجاری استفاده می‌شود. این روش بسیار کم خرج است و در مناطقی که از نظر مقاومت در مقابل زلزله از سطح پایینی برخوردارند و در نواحی زلزله‌خیز سراسر جهان واقع شده‌اند بسیار مناسب و مقرون به صرفه است، بدین ترتیب تمامی اصول ساختمان‌سازی به سمت ساختمان‌سازی مکانیکی متحول می‌شود. این ساختمان‌ها در برابر تمامی بلایای طبیعی از قبیل سیل، آتشفشان، رانش زمین و همچنین در مقابل زلزله‌های خطرناک و مهیب هم مقاوم است.
این طریقه مقاوم‌سازی که شیوه مهندسی ساختمانی هاپکن نام دارد نوعی مهندسی مکانیکی است که مدیریت و ابداع و سنجش تکنیکی آن را فردی به نام هاپکن به انجام رسانیده است. وی تا‌کنون چندین مورد از ماشین‌آلات مکانیکی را طراحی کرده و در این زمینه چند ابداع نوین داشته است. در زمان مطالعات در دانشگاه فنی و مهندسی هلند اندیشه ساخت سیستم خانه‌های متحرک به فکر هاپکین خطور کرد. چندین سال بعد وی ایده‌‌اش را در این خصوص تکمیل کرد.
دیوارهای خانه‌ها از بتون درست شده است و به‌وسیله میله‌های فلزی کششی عمودی کاملا فشرده می‌شوند. بدین‌ترتیب به‌دلیل استفاده از مواد جامد فشرده و سنگین، نیروی وارده به اجزای پایینی ساختمان بسیار افزایش می‌یابد. البته باید گفت که دیوارهای هر طبقه به‌صورت کنترل شده‌ای به آن فشار وارد می‌کند و میزان فشار وارده در تمامی طبقات یکسان است و علاوه بر یک میله عمود در هر طبقه، از 3 میله افقی هم استفاده می‌شود.در این ساختمان‌ها از مصالحی استفاده می‌شود که کار گذاردن آنها به آسانی صورت می‌گیرد که به موجب آن دیوارهای ساختمان با به‌کار بردن میله‌های کششی محکم و مقاوم می‌شوند.
پس از اینکه مصالح ساختمانی تهیه شد، کار ساخت آن شروع می‌شود. این ساختمان می‌تواند طوری ساخته شود که در آن اصلا از ملاط استفاده نشود. دیوار‌ها فقط از طریق همان میله‌های کششی به اندازه کافی محکم و مقاوم می‌شوند. در هفتم ماه ژوئن سال2001 آزمایشی روی یکی از این ساختمان‌ها به‌منظور اثبات ضد‌زلزله بودن آن ترتیب داده شد. برای این کار ابتدا ساختمانی طبق قوانین ساختمان‌سازی مکانیکی بنا شد. این ساختمان از تعدادی میله‌های فشرده عمودی و افقی تشکیل شده و استوانه‌های آهنی دور میله‌های عمودی را می‌پوشاند، صفحه‌های مسطح و یک‌سری قاب‌های ارتجاعی نیز در این سازه مورد استفاده قرار گرفته است. در پی یا فونداسیون این ساختمان چارچوب‌های لولا‌دار به کار برده شد. این خانه توسط جرثقیل در زاویه 30درجه از سطح زمین بالا برده شد سپس این خانه که 220متر مربع مساحت داشت را از همان ارتفاع رها کردند.
این کار را 2بار دیگر هم تکرار کردند اما هیچ اتفاقی نیفتاد و ضد‌زلزله بودن خانه بدین ترتیب اثبات شد.
