روز گذشته تلویزیون دولتی اخباریه عربستان گزارش داد که علی عبدالله صالح در این کشور تحت 2عمل جراحی قرار گرفته است و پس از بهبودی به یمن باز میگردد. مقامهای سعودی درحالیکه مردم یمن خروج صالح از این کشور را به منزله سقوط رژیم وی جشن گرفتند اعلام کردند مداوای صالح حداقل نیاز به 2هفته زمان دارد. همزمان مقامات دولت یمن گفتهاند که صالح ظرف یک هفته آینده پس از درمان جراحت ناشی از حمله به مجتمع ریاستجمهوری به یمن باز خواهد گشت. عبدالجندی، معاون وزیر اطلاعرسانی یمن روز گذشته مدعی شد که شرایط جسمانی صالح خوب است و وی پس از درمان برای بر عهده گرفتن مجدد مسئولیتهایش به کشور بازمیگردد.
گزارشها درباره بازگشت صالح در حالی منتشر شده است که به عقیده بسیاری احتمال وقوع این مسئله بعید بهنظر میرسد. صالح با 35 نفر از اعضای خانواده خود از جمله همسرش راهی ریاض شده است و به عقیده تحلیلگران درحالیکه مخالفان اکنون در موضع قدرت قرار گرفتهاند، احتمال بازگشت او بسیار ضعیف به حساب میآید. همچنین معترضان تاکید کردهاند که درصورت بازگشت صالح به کشور، خواستار محاکمه و مجازات او خواهند شد. سخنگوی نشست مشترک احزاب مخالف یمن روز گذشته اعلام کرد که مردم یمن همه تلاش خود را برای جلوگیری از بازگشت صالح به کار خواهند بست.
عبد ربه منصور هادی، معاون صالح اکنون قدرت را در این کشور به دست گرفته و جلسات مختلفی با سفیر آمریکا در این کشور و مقامهای نظامی و اعضای خانواده رئیسجمهور برای بررسی شرایط برگزار کرده است. با وجود این، گزارشهای مختلفی وجود دارد که مقامهای عربستان سعودی در تلاش هستند که با حضور صالح در این کشور بار دیگر توافقنامه پیشنهادی شورای همکاری خلیجفارس را به امضای طرفهای درگیر برسانند. توافقنامه شورای همکاری خلیجفارس که شامل کنارهگیری و انتقال قدرت توسط صالح ظرف مدت یک ماه است، پیش از این توسط مخالفان امضا شده بود اما رئیسجمهور یمن به بهانههای مختلف تاکنون از زیر پذیرش آن شانه خالی کرده است.
اکنون بهنظر میرسد پس از رخ دادن درگیریهای خونین بهویژه در صنعا، مقامهای عربستان سعودی به هیچ عنوان اجازه نخواهند داد که صالح بدون امضای این توافقنامه از ریاض خارج شود. روزهای گذشته پایتخت یمن شاهد درگیریهای مرگبار میان اعضای قبیله حاشد و نیروهای دولتی این کشور بوده است. مقامهای دولتی یمن حمله به مجتمع ریاستجمهوری را هم به قبیله حاشد منتسب کردهاند؛ مسئلهای که از سوی سران قبیله حاشد رد شده است.
گفته میشود قرار است قبیله حاشد اکنون بهعنوان یکی از طرفهای درگیر نمایندگان خود را برای مذاکره به ریاض اعزام کنند. به عقیده بسیاری، به احتمال زیاد شیخ صادق الاحمر، رهبر قبیله حاشد فردی خواهد بود که در ریاض به مذاکره با مقامهای این کشور خواهد پرداخت. وی علاوه بر سوابق سیاسی با رهبری یکی از بزرگترین قبایل یمن از سوی عربستان بهعنوان یک جایگزین برای صالح شمرده میشود.
طرح پیشنهادی شورای همکاری خلیجفارس با حمایت مقامهای دولت اوباما تهیه شده است و سعودیها هماکنون بدون شک در پشت پرده در حال انجام رایزنیهای لازم با واشنگتن بر تغییر و تحولات احتمالی در آن برای امضایش توسط صالح هستند.
قدم دیگر برای امضای توافقنامه
روز گذشته ائتلاف مخالفان یمن در نشستی ویژه موافقت خود را با انتقال قدرت به عبد ربه منصور هادی، معاون رئیسجمهور اعلام کردند؛ مسئلهای که شرایط را برای امضای توافقنامه پیشنهادی شورای همکاری خلیجفارس و کنارهگیری صالح از قدرت هموار میکند. براساس این طرح، صالح باید در مقابل دریافت مصونیت از پیگرد قضایی برای خود، خانواده و برخی مقامهای ارشد، قدرت را به معاون خود منتقل و ظرف مدت یک ماه استعفای خود را تسلیم پارلمان کند.
معاون وی پس از انتقال قدرت وظیفه مهیاسازی شرایط برای برگزاری انتخابات را برعهده خواهد داشت. مخالفان اعلام کردهاند که در غیراینصورت بهدنبال تشکیل دولت انتقالی خواهند بود. یک مقام ارشد در نشست مشترک احزاب مخالف تاکید کرد که درصورت منتقلنشدن کامل قدرت به معاون رئیسجمهور این احزاب گزینههای دیگر از جمله تشکیل شورای انتقالی را مدنظر خواهند داشت.
آتشبس شکننده
درحالیکه مردم یمن خروج صالح را از کشور به منزله سقوط حکومت 33 ساله او جشن گرفتهاند، گزارشها از برقراری آتشبسی شکننده در صنعا خبر میدهد. گفته میشود عبد ربه منصور هادی، کفیل ریاستجمهوری یمن پیشنهاد عقبنشینی نیروهای نظامی این کشور از مناطق اطراف صنعا را داده و موانع از راههای منتهی به این شهر برداشته شده است. مخالفان هم اعلام کردهاند که مقامهای قبیله حاشد با پایبندی به اصول توافقنامه آتشبس موافقت کردهاند.