آشنایی با نخستین کالج تهران

دبیرستان البرز یکی از دبیرستان‌های معتبر و قدیمی شهر تهران محسوب می‌شود و به خاطر نمای رشته کوه البرز در پس دبیرستان، البرز نام گرفته‌است.

مساحت کل دبیرستان ۴۵۰۰۰ متر مربع‌، زیربنا ۱۱۰۰۰ متر مربع و فضای سبز آن ۱۰۰۰۰ متر مربع است و در خیابان انقلاب‌، چهارراه کالج‌، کوچه البرز قرار دارد.

این کالج که توسط امریکایی‌ها ساخته شد، قرار بود به روش امریکایی اداره شود، اما پیش از افتتاح کالج‌ با ترور سفیر امریکا جلوی ساختمان آن، اداره دبیرستان به دست فرانسوی‌ها افتاد.

دبیرستان البرز در سال 1873 میلادی که توسط آقای باست و گروهی از مبلغین مذهبی آمریکایی در تهران به عنوان یک مدرسه ابتدایی تأسیس شده بود، با ورود دکتر ساموئل مارتین جردن به ایران و قرار گرفتن او به عنوان مدیر، دستخوش تغییرات عمده‌ای شد.

از جمله؛ اصلاحات اساسی در اصول اولیه مدرسه و افزودن دروس دبیرستانی و پیش دانشگاهی به آن. در همان دوران دبیرستان البرز به کالج آمریکایی‌ها معروف شده بود.

ریاست این دبیرستان ابتدا، به عهده دکتر جردن امریکایی بود و سپس دکتر مجتهدی مدیریت این دبیرستان را بر عهده گرفت.‌ مجسمه دکتر جردن هم اکنون، در یکی از آزمایشگاه‌های دبیرستان نگه‌داری می‌شود.

دبیرستان البرز سالن بزرگى داشت که آن را چَپـِـل می‌گفتند. در دوره ریاست دکتر جردن تمامى شاگردان هر روز 40 دقیقه در آن جمع می‌شدند و مدیر، یا استادان معروف دانشگاه و یا اشخاص مطلع از طرف مدیر دعوت می‌‏شدند تا در آن‏جا براى شاگردان در مباحث مختلف صحبت کنند.

دبیرستان البرز در آن زمان که تهران دارای مدارس و دبیرستان‌‌های زیادی بود، برای خانواده‌های تهرانی شناخته شده بود. کالج البرز در آن زمان به صورت شبانه‌روزی اداره می‌شد و دارای خوابگاه نیز بود.

امتیاز کالج البرز در سال 1319 از آمریکایی‌ها گرفته شد و به دولت ایران واگذار و وحید تنکابنی عهده دار ریاست مدرسه شد. چندی بعد، علی پرتوی و دکتر لطفعلی صورتگر نیز عهده دار این امر شدند.

این تغییرات 3 سال به طول انجامید تا این که در سال 1323دکتر محمدعلی مجتهدی استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران به ریاست این دبیرستان برگزیده شد و چیزی در حدود 34 سال تا سال 1357 در این پست باقی ماند.

دبیرستان البرز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دبیرستان ماندگار البرز تغییر نام یافت.

برخی از اشخاص معروف فارغ التحصیل از دبیرستان البرز عبارتند از: شهید مصطفی چمران، محمد علی اسلامی ندوشن، جمشید مشایخی، عادل فردوسی‌پور و ... .