در حقیقت قیام امام حسین(ع) و واقعه عاشورا و ظلم‌ستیزی امام‌حسین(ع) و یارانش به‌عنوان سرمشق انقلاب‌کنندگان، پس از استقرار جمهوری اسلامی در کشور مورد توجه ویژه و جدی قرار گرفت و از همان سال‌های اول انقلاب برنامه‌های ویژه این ماه به جدول پخش تلویزیون راه یافت.
در سال‌های اولیه انقلاب، تولید و ساخت این برنامه‌ها به برنامه‌های ترکیبی و پخش بخش‌هایی از عزاداری‌های هیأت‌های مختلف اختصاص داشت و در بخش فیلم و سریال تقریبا اثری متناسب با حال و هوای این ماه ساخته نمی‌شد و حتی پخش سریال‌های هفتگی تلویزیون نیز متوقف می‌شد اما پس از گذشت چند سال و توجه به نیازهای جدید مخاطبان، سؤالات جدید آنها و تشنگی‌شان برای دریافت معارف این قیام خونین، سازندگان برنامه‌ها را به مسیر جدیدی هدایت کرد.
شاید این تغییر ابتدا در کارشناسان برنامه‌ها روی داد و قرار شد تا از افرادی برای حضور در برنامه‌های معارفی و مذهبی دعوت شود که سطح سواد و معلومات بالاتری داشتند و می‌توانستند عطش بینندگان خود را با کلامشان مرتفع سازند. تغییربعدی طی سال‌های اخیر رخ داد و شیوه‌های مداحی مختلفی از سوی مداحان مورد استفاده قرار می‌گرفت که سبک برخی از آنها برگرفته از ترانه‌های غربی بود و یا شیوه مداح، شیوه‌ای نادرست بود. پس از پالایش و دسته‌بندی آثار، مواردی که برای استفاده در برنامه‌ها مجاز بود در اختیار برنامه‌سازان قرار گرفت و این اقدام صداوسیما، راه ورود بسیاری از نواهای غیر اصیل را بر مداحی کشور بست.
اما در کنار برنامه‌های ترکیبی و پخش مداحی‌ها، تلویزیون تقریبا از اوایل دهه80 و با تقارن عید نوروز و ماه محرم به فکر افتاد تا سریالی بسازد که هم حال و هوای محرم را در خود داشته باشد و هم بینندگان را سرگرم کند. نخستین و موفق‌ترین سریالی که
تا به حال ویژه ماه محرم ساخته شده «شب دهم»است که کارگردانی آن برعهده حسن فتحی بود.
این سریال به تهیه‌کنندگی حسن بشکوفه و با حضور بازیگران سرشناسی نظیر حسین یاری، کتایون ریاحی، رؤیا تیموریان، محمود پاک‌نیت، ثریا قاسمی، اکرم محمدی، پرویز فلاحی‌پور، آتش تقی‌پور، پرویز پورحسینی و... ساخته شد.
شب دهم روایت جوانی است که مجبور به سرقت از خانه خانواده‌ای قجری می‌شود؛ غافل از اینکه آنجا توطئه‌ای در کمین اوست و عشقی جانسوز که در پیش است و شرطی که انجام آن، کابین این عشق است. شرط اجرای 10شب تعزیه در 10شب اول محرم در ملأ عام آن هم‌زمانی که تعزیه از طرف حکومت پهلوی اول غیرقانونی اعلام شده است.
این سریال در زمان پخش به قدری به دل مخاطبان نشست که هنوز و پس از گذشت یک دهه از تلویزیون پخش می‌شود و همچنان مخاطبان پر وپا قرصی دارد.
اما سریال « سفر سبز» نام اثر دیگری بود که پس از موفقیت شب دهم و در سال81 ساخته شد.
این سریال با داستانی از حسین پاکدل، کارگردانی حسین لطیفی و تهیه‌کنندگی مجید اوجی و بازی پارسا پیروزفر، علی نصیریان، محمدرضا شریفی‌نیا، مجید مظفری، حمیده خیرآبادی، لادن مستوفی، امین تارخ، سارا خوئینی‌ها و... روی آنتن رفت.
داستان این سریال روایت زندگی یک زوج مسیحی بود که در سفری به ایران پسربچه‌ای را به‌عنوان فرزندخوانده با خود می‌برند. این پسربچه زمانی که 25 سال سن دارد با اعتراف پدرخوانده‌اش پیش از مرگ، پی به حقیقت می‌برد و تصمیم می‌گیرد تا به ایران برگردد.
سال 82 نیز شبکه سه سیما سریال «معصومیت از دست رفته» را به‌نویسندگی و کارگردانی داوود میرباقری روی آنتن برد. این سریال با بازی خوب امین تارخ، فریبا کوثری، سارا خوئینی‌ها، داریوش فرهنگ، داوود رشیدی، اکبر عبدی و... در جذب مخاطب بسیار موفق عمل کرد و مخاطبان بسیاری را پای خود نشاند.
این سریال نیز از جمله آثاری بود که تا به حال چندین بار از تلویزیون پخش شده و هر بار هم مورد توجه بینندگان قرار گرفته است.
داستان این سریال مربوط به عاشورای سال 61 هجری قمری است؛ زمانی که شوذب خزانه‌دار درگیر عشق قدیمی به حمیرای یهودی می‌شود، در حالی که زنش ماریای نصرانی است. کشمکشی بین عقل و عشق و اعتقادات، محور داستانی می‌شود که 20 سال بعد به جنون وی می‌انجامد .
سریال «غریبانه» از جمله سریال‌های دیگر تلویزیون در ایام محرم به شمار می‌رود که سال 83 روی آنتن رفت. این سریال را قاسم جعفری کارگردانی کرده بود. حسن جوهرچی، غلامحسین لطفی، حسن اسدی، مهدی سلوکی، پرستو گلستانی، علی منصوری، عزت‌الله مهرآوران و... در این سریال بازی کرده‌اند.
غریبانه درباره رویارویی دو گروه وفاداران کربلا و فراموش‌کنندگان واقعه عظیم عاشوراست؛ افرادی که برای احیای حق و عدالت می‌جنگند و کسانی که قصد قربانی‌کردن عدالت ، به خاطر مصالح شخصی خود دارند. سریال «روزهای اعتراض» به کارگردانی
حسین سهیلی‌زاده و تهیه‌کنندگی مهران رسام نیز محرم سال 84 از شبکه دو پخش شد.
این سریال با حضور پژمان بازغی، مینا لاکانی، کیهان ملکی، سارا خوئینی‌ها، عبدالرضا اکبری و... ساخته شد و داستان آن از جایی شروع شد که یکی از اهالی شهر، سال‌های قبل از انقلاب اسلامی به قتل می‌رسد... .
مجموعه تلویزیونی «جابربن‌حیان» به کارگردانی جواد افشار در محرم سال 85 روی آنتن رفت و حسن جوهرچی، عنایت بخشی، عنایت شفیعی، انوشیروان ارجمند، حسن اسدی، علیرام نورانی، کاظم افرندنیا و... از جمله بازیگران آن بوده‌اند. این سریال به بخشی از زندگی جابربن‌حیان از شاگردان امام صادق(ع) اختصاص داشت.
در سال 86 نیز سریال «پریدخت» به کارگردانی سامان مقدم و تهیه‌کنندگی رامین عباسی‌زاده پخش شد.
داستان این سریال درباره دختری به همین نام است که زندگی‌اش در 3مقطع زمانی سال‌های 1314 و وقایع مسجد گوهرشاد در سال1320، واگذاری قدرت از پهلوی اول به محمدرضا و سال 1334 بعد از کودتای 28مرداد به تصویر کشیده شد.
در این سریال داریوش ارجمند، لیلا حاتمی، علی مصفا، کامبیز دیرباز، مهرداد ضیایی و... به ایفای نقش پرداختند.
مجموعه تلویزیونی «آخرین دعوت» هم به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده و تهیه‌کنندگی مهران رسام دهه دوم محرم سال 87 از شبکه دو پخش شد.
در این مجموعه به نویسندگی علیرضا کاظمی‌پور، سعید جلالی و محمد بیرانوند، فرامرز قریبیان، حامد بهداد، الهام حمیدی، سپیده ذاکری، فرزاد حسنی، پرویز فلاحی‌پور و مرجان شیرمحمدی بازی کردند.
مجموعه تلویزیونی «طفلان مسلم» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مجتبی یاسینی و نقش‌آفرینی جهانگیر الماسی، شمسی فضل‌اللهی، محمد عمرانی و پوراندخت مهیمن دهه اول محرم سال 87 از شبکه‌دو روی آنتن رفت.
مجموعه تلویزیونی طفلان مسلم در قالب نمایش به اخلاق و سیره حضرت محمد(ص)، اهل بیت(ع) و بیان فلسفه قیام عاشورا می‌پرداخت.
مجموعه تلویزیونی «بانو» به کارگردانی فرید سجادی حسینی و تهیه‌کنندگی محمد بیگ‌زاده محرم سال 88 از شبکه سه پخش شد. داستان این سریال در سال 1316 روایت می‌شد و به ماجرای کشف حجاب اشاره داشت. قصه درباره زنی بود که پس از سال‌ها به شهری برمی‌گردد که مردمانش تصوری نادرست درباره او دارند. زن می‌خواهد این تصویر نادرست را تصحیح کند.
فیلمنامه «بانو» را نادر وحید نوشته و داریوش ارجمند، سیاوش طهمورث، فریبا کوثری، ساره بیات، محمدرضا حقگو، خسرو دستگیر، کاوه خداشناس، شهاب کسرایی، احمد ریحانه، زهرا سعیدی، مینا جعفرزاده، سحر نوری و... در آن بازی کرده‌اند.
مجموعه تلویزیونی «خونبها» به کارگردانی جواد مزدآبادی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی نیز در محرم سال 89 از شبکه یک پخش شد. داستان این مجموعه با مرگ یک نفر شروع می‌شود که برادرش به‌دنبال قاتل او می‌گردد.
پولاد کیمیایی، سیاوش طهمورث، پوراندخت مهیمن، کاظم افرندنیا، لیلا اوتادی، حبیب دهقان نسب، عبدالرضا اکبری، سولماز غنی، شهرام عبدلی، شهره سلطانی، احمد کاوری، مهدی فقیه، حسن تسعیری، سیروس میمنت و... بازیگران این مجموعه بودند.
این سریال از جمله آثاری بود که پس از ساخت چند سال در نوبت پخش از تلویزیون قرار داشت.تلویزیون در سال90 نیز سریال «تا رهایی» را روی آنتن برد. این سریال را حسین تبریزی به تهیه‌کنندگی مجید اوجی ساخته و سعید نیکپور، جعفر دهقان، حسن‌جوهرچی، مهدی سلوکی، حمیدرضا پگاه، پویا امینی، روناک یونسی، شهرام عبدلی، مهدی صبایی، کیوان محمودنژاد، مریم خدارحمی، شیوا خسرومهر و مریم بوبانی بازیگران اصلی این سریال پلیسی- خانوادگی بودند.
این سریال از جمله آثاری بود که پس از ساخت مدتی در نوبت پخش قرار داشت و امسال سرانجام روی آنتن رفت.
سریال «سرگشتگی» نیز به کارگردانی محمدحسین حقیقی و تهیه‌کنندگی سید افضل میرلوحی محرم امسال از شبکه قرآن و معارف سیما پخش‌شد.
داستان این مجموعه به بخشی از زندگی عبیدالله ابن‌حر‌جعفری می‌پردازد.اما امسال تلویزیون سریال دیگری نیز برای محرم آماده کرده که پخش آن به تازگی آغاز شده است.
این سریال «فرات» نام دارد و به کارگردانی مازیار میری برای محرم امسال شبکه دو آماده شده است. این سریال 10 قسمتی را علی‌اکبر محلوجیان نوشته و امیر عربی آن را بازنویسی نهایی کرده است. سریال فرات داستان 2دوست قدیمی را به تصویر می‌کشد که بر اثر حادثه‌ای، رفاقت دیرینه آنها جای خود را به دشمنی می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که آن دو را رو در روی یکدیگر قرار می‌دهد.
اکبر زنجانپور، حسن پورشیرازی، گوهرخیراندیش، فریبا جدی‌کار، حمید ابراهیمی، رامین راستاد، نفیسه روشن، شیوا ابراهیمی، روح‌الله کمانی، ناز‌آفرین کاظمی، سارا بهرامی و علی مرادی در این مجموعه بازی می‌کنند.
