بمب اتمی پرتاب شده به هیروشیما که به دلیل طول وشکلش بعدها به" بچهکوچک "ملقب شد 10 تا 30 کیلوگرم اورانیوم235 حمل می‌کرد. انفجار این بمب به صورت یک نورسفید همراه با آتش سوزان و گردباد موج بود. بلافاصله آتشو موج در سراسر شهر هیروشیما گسترش یافت و شهر تقریبابه طور کلی تخریب شد. بیست تا سی دقیقه پس از انفجار درمناطق زیادی از شهرباران سیاه شروع بباریدن کرد.
از لحظه انفجار به تدریج یک دایره مرگ بی‌احساس از مرکزشهر به اطراف گسترش یافت. در پی این انفجار هزاراننفرجان خود را از دست دادند. بسیاری از کسانی که ازانفجار اولیه جان سالم بدر برده بودند بعدهادر معرضناراحتیهای جسمی و روحی جبران‌ناپذیری قرار گرفتند وعدهای نیز در اثر این خسارت‌ها جان دادند . هنوز هم نهتنها هیروشیما، ناکازاکی و ژاپن بلکه کل بشریت از اینفاجعه هولناک و آثار مخرب آن رنج می‌برد.
چرا اولین بمب اتمی به هیروشیما پرتاب شد؟هیروشیما در عصر "ادو "1868 -1603 یک شهر دژ مانند درحال توسعه بود . پس از اصلاحات‌میجی ( (1868 دبیرستان اینشهر افتتاح شد و هیروشیما به یک مرکز بزرگ استقرارتسلیحات نظامی تبدیل شد . جمعیت هیروشیما در زمان بمباراناتمی حدود350 هزار نفر بود و از نظر نظامی و آموزشیشهری معروف بود .
در اواخر جنگ جهانی دوم که بسیاری از شهرهای بزرگ ژاپنبراثر حملات هوایی پی‌درپی آمریکا نابود شده بود،هیروشیما هنوز دست نخورده باقی مانده بود . برای انتخابهیروشیما به عنوان هدف اولین بمب اتمی جهان دلایل زیرارائه می‌شود:
1 - موقعیت جغرافیایی: یکی از دلایل انتخاب هیروشیما بهعنوان هدف اولین بمب اتمی جهان موقعیت جغرافیایی این شهراست. هیروشیما از هر سو در محاصره کوه قراردارد و اینوضعیت زمینه مناسب برای ارزیابی و مشاهده قدرت تخریب بمباتمی که سازندگان آن به دنبالش بودند فراهم می‌کرد. وضعیت جغرافیایی هیروشیما مانع ازبین رفتن سریع آثارتشعشعات هسته‌ای می‌شد.
2 - موقعیت نظامی: اگر چه هنگام پرتاب بمب اتمی بههیروشیما حدود سه ماه از پایان جنگ جهانی در جبهه اروپامیگذشت و در جبهه شرق دور نیز جنگ تقریبا در مراحلپایانی خود بود، اما شهر هیروشیما همچنان یک مرکز بزرگتجمع نیروهای ژاپنی و محل استقرارتسلیحات و کارخانههایاسلحهسازی ژاپن بود که تا آن موقع صدمه عمده‌ای ندیدهبود . با پرتاب بمب اتمی به این شهر، آمریکا در کناراهداف عمده خود این تسلیحات را نیز نابود می‌کرد .
چرا آمریکا به بمب اتمی متوسل شد؟در بحبوبه جنگ جهانی دوم در ماه اوت 1942،آمریکا طرحیموسوم به "منهتن" را برای ساخت بمب اتمی آغاز کرد . در16 ژوئیه 1945 این کشور اولین آزمایش هسته‌ای را با موفقیتدر صحرای نیومکزیکو انجام داد . پس از پایان جنگ جهانیدوم در جبهه اروپا و متمرکز شدن نگاهها به جبهه شرق دورکه هنوز جنگ درآن ادامه‌داشت، آمریکا تصمیم به استفادهاز بمب اتمی به عنوان یک سلاح جنگی گرفت.
دلایلی که برایاین تصمیم آمریکا ارائه می شود عبارت است از : وادار کردنژاپن به تسلیم بدون تحمل خسارت و هزینه‌های‌زیاد،جلوگیری از ورود شوروی به جبهه جنگ ژاپن در لحظات آخر، تثبیت سلطه آمریکا در دوران پس از جنگ و نیز آزمایش بمباتمی که برای ساخت آن هزینه‌های زیادی شده بود در یکحمله واقعی و ارزیابی آثارآ ن.
البته کینه‌ای که آمریکایی‌ها از ژاپن در مورد واقعهپرلهاربر در دل داشتند نیز در پرتاب بمب اتمی در ششماوت در هیروشیما و بمب اتمی دیگر در نهم اوت در ناکازاکیموثربود .
قدرت تخریب و خسارات بمب اتمی هیروشیما
قدرت تخریبی بمب اتمی از انرژی رها شده براثر شکافتناورانیوم و پلوتونیوم ناشی می‌شود و بسیار بیشتر از قدرتهرگونه انفجار متعارف است . به علاوه اشعه‌های‌گاما،نیوترون و سایر اشعه‌های ایجاد شده براثر انفجار بمباتمی خسارت های جسمی شدیدی را طی چندین دهه موجب می‌شود .
بمب منفجر شده در هیروشیما 10تا30 تا کیلوگرم اورانیوم235 حمل می‌کرد. این در حالی است که شکافتن کمتر از یککیلوگرم این ماده انرژی‌ای معادل15 هزار تن انفجار باعملکرد بالا تولید می‌کند .
حدود50 درصد انرژی ناشی از انفجار بمب اتمی به شکل صدا و موج انفجار است.35 درصد به صورت شعله‌های آتش و15درصد دیگر به شکل تشعشعات رادیو اکتیو رها می‌شود .
ترکیبپیچیده این سه عامل موجب خسارت های گسترده‌ای در هیروشیماشد . شعله‌های آتش و موج انفجار تقریبا تمامیساختمان هایی که درشعاع دو کیلومتری مرکز انفجار قرارداشت را تخریب کرد.
خسارت های ناشی از هر یک از عناصرانفجار بمب هسته‌ای هیروشیما به صورت زیر است
خسارت‌های ناشی از تشعشع رادیواکتیو :
ویژگی خاص بمب هایاتمی تشعشع رادیواکتیو است که در سلاح های متعارف وجودندارد . این تشعشع موجب جراحات شدیدی در بدن انسان می‌شود . در انفجار هیروشیما تشعشع رادیواکتیو بر افرادی که درفاصله یک کیلومتری مرکز انفجار بودند تاثیر مرگآورداشت .بسیاری از این افراد در طول چند روز بعد جان سپردند .
همچنین باران سیاهی که پس از انفجار در هیروشیما باریدذرات رادیواکتیو حاصل از انفجار هسته‌ای را به مناطقدوردست انتقال داد .
آثار حادی که در برهه کوتاه پس از انفجار بمب هسته‌ای درهیروشیما بر اثر تشعشعات رادیواکتیو ظاهر شد عوارضی همچون تب،حالت تهوع، اسهال، خونریزی داخلی، ریختن موها و کوفتگی شدید بدن بود که بر اثر این عوارض تعدادزیادی جان دادند.
آثار بعدی تشعشع رادیواکتیو ناشی ازانفجار بمب اتمی در هیروشیما حدود دو سال پس از انفجارآغاز شد . این عوارض شامل ورم اعضای بدن، سرطان خون وسرطان های مختلف دیگر بود که حتی تا امروز نیز عده‌ای ازمردم هیروشیما از آن رنج می‌برند.
خسارت ناشی از شعله‌های آتش :
در لحظه انفجار بمب اتمی درهیروشیما درجه حرارت در مرکز انفجار به یک میلیون درجهسانتیگراد رسیده بود. این امر موجب ایجاد یک گلوله بزرگآتشین شد در مدت یک ثانیه زمان انفجار این گوی آتشین بهحداکثر قطر خود یعنی 280 متر گسترش یافت. درجه حرارتسطح این گلوله پنج هزار درجه سانتی‌گراد بود. بر همیناساس این شعله‌های آتش قدرتمند موجب تخریب زیادی گردید.
در260 متری مرکز انفجار، شعله انفجار سنگ یک پله راسفید کرده به جز آنجایی که فردی بر روی آن نشسته بودهاست که همچون سایه تاریک مانده و امروزه از آن به عنوانسایه انسان بر سنگ یاد می‌شود .
خسارت ناشی از موج انفجار :
در لحظه انفجار بمب اتمی درهیروشیما یک فشار بسیار شدید چند هزار آتمسفری ایجاد شد .بر اثر این فشار هوای اطراف محل انفجار با شتاب به بیرونرانده شد و یک انفجار مهیب رخ داد .
فشار این انفجار در500 متری مرکز انفجار15 تن بر مترمربع بود . این فشارشدید نقش زیادی در تخریب ساختمانها داشت . همچنین براثراین موج مردم به هوا پرتاب شدند و بسیاری جان خود را ازدست دادند .
قدرت شدید تخریبی بمب اتمی هیروشیما علاوه بر نابودیساختمانها موجب مرگ تعداد زیادی از مردم شد . در پایانماه دسامبر1945 یعنی حدود چهار ماه و نیم پس از انفجاربمب اتمی هیروشیما و بعد از آنکه آثار حاد تشعشعات اولیهفرو نشست حدود 140هزار نفر جان خود را از دست داده بودند.
قوهای کاغذی
ساداکو ساساکی یک دختر ژاپنی است که هنگام انفجار بمباتمی در هیروشیما دو ساله بود و در معرض این انفجار قرارگرفت اما جان سالم به در برد . ده سال بعد او بر اثرتشعشعات رادیواکتیو ناشی از این انفجار به سرطان خوندچار شد و برای مداوا به بیمارستان صلیب سرخ هیروشیمابرده شد . به رغم درد و رنج ناشی از بیماری او به امیدبهبود شروع به ساخت قوهای کاغذی کرد چرا که به او گفتهبودند اگر هزار قوی کاغذی درست کند از بیماری نجات خواهدیافت . دخترک در یک تلاش دلیرانه طی مدت هشت ماه بیشاز995 قو را ساخت، اما قبل از آن که بتواند شمار قوهایکاغذی را به هزار برساند عمر کوتاه اوسرآمد.
امروزه در ژاپن و به‌ویژه شهر هیروشیما ساختن قوهایکاغذی به یاد قربانیان فاجعه هیروشیما به خصوص ساداکوساساکی به صورت یک نماد ملی درآمده است. مردم ژاپن به‌ویژه دانش‌آموزان هنگامی که می‌خواهند به دیدار بناهاییادبود قربانیان حادثه انفجار بمب اتمی هیروشیما یادیدار دوستان مریض خود بروند با کاغذهای رنگی قوهایکاغذی می‌سازند و با به نخ کشیدن آنها تنفر خویش را ازجنگ و نابودی و امید خود به زندگی را اعلام میکنندو سرود زندگی می خوانند.
به سوی صلح
با پرتاب بمب های اتمی به هیروشیما و ناکازاکی جهان واردعصر هسته‌ای شد. قدرت های بزرگ از جمله امریکا و روسیه برپایه منطق بازدارندگی هسته‌ای طی 50 سال گذشته مسابقهگستردهای را برای تولید بمبها، موشک ها و سایرسلاحهایاتمی دنبال کرده‌اند.
حتی امروزه نیز که تلاش هابرایخلع سلاح هسته‌ای دو چندان شده هنوز بیش از20 هزارکلاهک هسته‌ای در جهان باقی ماندهاست.در شرایطی که یک جنگاتمی تمام عیار قادر به انقراض نسل بشر است این پرسشمطرح است که آیا خرد جمعی بشر کفایت خویش را برای کنترلعصر هسته‌ای به اثبات رسانده یا نه؟
خسارت‌های ناشی از انفجار بمب هسته‌ای در هیروشیماآنچنان اسف‌بار بوده که باعث ریشه دواندن ایده عدم امکانهمزیستی بشر با سلاح های اتمی در اذهان مردم هیروشیما شدهاست . براین مبنا شهر هیروشیما اکنون که از آفت و بلایبمب رسته است با امید تزلزل ناپذیر برای نابودی سلاح هایهستهای و تحقق صلح پایدار جهانی متولد شده و راه خویشرا به سوی صلح گشوده است.
هیروشیما در این مسیر تمامیآثار باقیمانده از فاجعه هولناک انفجار اتمی6اوت 1945 را که بیانگر اندوه، رنج و درد انسان‌های واقعی است درموزه یادبود صلح شهر که در نزدیکی محل انفجار بمب اتمیبنا شده جمع‌آوری کرده است . این درد و رنج‌ها که در موزهصلح به‌نمایش گذاشته شده در واقع پندهای خاموش بهنسلهای کنونی و آینده است که اجازه ندهند هرگز دوبارهچنین تراژدی به وقوع پیوندد.
