دکتر سیدرمضان محسنپور در ادامه گفته بود: در شرایط تحریم و مشکلات اقتصادی دولت، وزارت بهداشت نیز مانند سایر دستگاههای دولتی انتظار رشد بودجه را ندارد. جامعه پزشکی و ارائهکنندگان خدمات بهداشتی و درمانی همانطور که در تجربه موفق و طولانی دفاعمقدس با وجود کمبود منابع توانستند بهترین خدمات را به مردم ارائه کنند اکنون هم با درک شرایط، چنین توانی را بهصورت عملی نشان خواهند داد. وی همچنین گفته بود: برنامههای مشخصی برای مدیریت منابع در شرایط تحریم تدوین کردهایم و با مدیریت دارو، تجهیزات پزشکی و فعالیت بیشتر پزشکان، پیراپزشکان و متخصصان در بخش دولتی و استفاده بهینه از فضاهای بیمارستانهای دولتی قطعا از این شرایط سخت، سربلند بیرون میآییم.
دکتر عابد فتاحی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس طی سخنانی که اخیرا ایراد کرد، بودجه حوزه سلامت در سال92 را بودجهای انقباضی دانست و گفت: سال آینده برای بیماران سال سختتری نسبت به امسال خواهد بود.
دکتر فتاحی به وضعیت بودجه سلامت در سال92 اشاره کرد و افزود: امسال قبل از اینکه فصل بودجه فرا برسد، دو نشست با کمیسیون برنامه و بودجه مجلس داشتیم که در این نشستها، مطالبات و نیازهای واقعی حوزه بهداشت و درمان کشور را بازگو کردیم. وی با اشاره به سهم 10درصدی حوزه سلامت از محل هدفمندی یارانهها، اظهار داشت: این سهم برای امسال 600میلیارد تومان برآورد شده بود که متأسفانه هنوز به وزارت بهداشت پرداخت نشده است.فتاحی با اشاره به گلایههای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از ضعف مدیریت حوزه سلامت در نظارت بر بودجهای که به آنها اختصاص داده میشود، افزود: دوستان کمیسیون برنامه و بودجه در نشستهایی که با آنها داشتیم، معتقد بودند بعد از تزریق بودجه به حوزه سلامت، آنطور که باید بر توزیع و هزینهکرد این بودجه نظارت نمیشود.
برای آگاهی از تأثیر کاهش بودجه بهداشت برهزینههای دارویی و درمانی در سال 92 گفتوگویی با دکتر محمدجواد نظریمهر و دکتر سیامک مرهصدق دو عضو کمیسیون بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام دادهایم که ماحصل آن درپی میآید.
نظریمهر با انتقاد از رویکرد نامطلوب دولت به بخش بهداشت گفت: با توجه به اینکه رئیسجمهور از زمانی که تصدی امور دولت را بهعهده گرفتند نگاه خوبی به این بخش نداشتند و اکنون هم ندارند، بودجه اصلی را هم در سالهای گذشته به حوزه بهداشت اختصاص ندادهاند، حتی از دو یا سه سال قبل که مجلس، رئیسجمهور را به پرداخت 10درصد از درآمدهای هدفمند کردن مجاب کرد، ایشان حتی از پرداخت این 10درصد خودداری کردند. متأسفانه رئیسجمهور به حوزه سلامت که محور آن انسان سالم است نگاه خوبی ندارد و به بخش ساختوساز بیشتر اهمیت میدهد. طی 34سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی میگذرد و بهرغم وقوع جنگ تحمیلی در برههای از زمان ما پیشرفتهای قابلتوجهی در عرصه بهداشت و درمان و تولید تجهیزات پزشکی داشتیم؛ اتفاقی که طی هشتسال اخیر نیفتاده است.
او درباره تأثیرات منفی بودجه انقباضی گفت: در سال آتی نیز بودجه، انقباضی خواهد بود اتفاقاتی که نباید رخ دهد در بخش بهداشت به وقوع خواهد پیوست و زمانی در خرید دارو، ذخیرهسازی، ساخت بیمارستانها، سلامت مردم و پژوهش در بخش بهداشت و درمان هزینه خواهیم کرد که دیر خواهد بود و کار از کار گذشته است. این کمتوجهی و کملطفی به بودجه وزارت بهداشت همهچیز ما را زیر سؤال میبرد، با این روند علاوه بر اینکه در آیندهای نزدیک با مشکلات زیادی روبهرو خواهیم شد. امیدواریم آنگونه که میگویند رئیسجمهور با بودجه انقباضی برای حوزه بهداشت و درمان به مجلس نیاید. این بودجه انقباضی که قرار است ارائه شود به همه قسمتهای بهداشت و درمان آسیب میزند. بودجه وزارت بهداشت دیر تزریق و با توجه به تورم موجود در جامعه موجب بروز مشکلات عدیدهای میشود. دکتر مرهصدق نیز درباره بودجه وزارت بهداشت در سال آینده گفت: علاوه بر بخش بهداشت و درمان کل بودجه در سال آینده انقباضی خواهد بود. البته در مورد بخش بهداشت قضیه متفاوت است، در بخش بهداشت اگر صرفهجویی کنیم یکسری هزینههای پنهان را به جامعه تحمیل خواهیم کرد. اثر بودجه انقباضی بهویژه روی بخش پیشگیری اثر میگذارد. از نظر علمی ثابت شده است هریک ریالی که در بخش پیشگیری هزینه میشود، معادل چند ده ریال است که در بخش درمان هزینه میشود. سیستمهای حمایتکننده انسان و سیستمهایی که منجر به تربیت افرادی میشود که بتوانند با کارایی بالا در جامعه خدمت کنند ازجمله سیستمهای زیرمجموعه وزارت بهداشت هستند به همین دلیل کمبود منابع در این سیستم به آینده نیروی انسانی و توسعه کشور ضربه خواهد زد. بنابراین دولت و مجلس باید تلاششان را بهخرج دهند که کمترین فشار به حوزه بهداشت و درمان بهویژه بخشهای درمانی وارد شود.
این عضو کمیسیون بهداشت با اشاره به کاهش هزینهها در بودجه سال92 گفت: بهنظر من کاهش هزینهها به این صورت به هیچ وجه صرفهجویی بهحساب نمیآید. شاید این نوع کاهش هزینه، زمینهساز زیانها و آسیبهایی شود. با شناختی که از دولت دارم و با توجه به اینکه محور اصلی فعالیتهای دولت عدالت بوده و بحث بهداشت اساسا بحثی است عدالتمحور و جزو زیرساختهای توزیع عادلانه ثروت بهحساب میآید، امیدوارم شاهد مشکلی در این بخش نباشیم.
هزینهای که پرداخت آن بر دوش مردم خواهد افتاد
از زمان آغاز اجرای طرح هدفمندی یارانهها مبنا بر این قرار گرفت که سالانه 10درصد از درآمد ناشی از اجرای این طرح به بودجه سلامت افزوده شود اما طی دوسالی که از این طرح میگذرد نهتنها این 10درصد به بودجه اضافه نشده که اساسا تأمین بودجه سلامت و ارز مورد نیاز برای دارو با مشکلات عدیدهای مواجه بوده است. درنیمه اول سالجاری نیز بنابر اخبار و گزارشهای انتشار یافته بخشی از بودجه وزارت بهداشت به وزارت راه اختصاص یافت.
انقباضی کردن بودجه سلامت در حالی رخ میدهد که براساس چشمانداز حوزه سلامت کشور، باید در سال 1404سهم مردم از پرداخت هزینههای درمان به کمتر از 30درصد برسد اما در وضع کنونی هزینههای پرداختی از جیب مردم بهشدت افزایش یافته است و مردم 70درصد هزینهها را میپردازند.
این درحالی است که پزشکان و کارشناسان و متخصصان بخش سلامت بر این باورند که بهداشت و درمان ازجمله حوزههای حیاتی جامعه است که با امر پایهای و مبنایی سلامت آحاد جامعه سروکار دارد؛ بنابراین نهتنها باید بودجه آن کاملا پرداخت شود که حتی باید بودجهای خاص و ویژه به آن اختصاص داده شود.
وضعیت در حوزه سلامت و درمان بهویژه در بخش درمان بیمارستانی به حدی بحرانی است که صدای بسیاری از نمایندگان کمیسیون بهداشت و درمان مجلس را هم درآورده است، عابد فتاحی در اینباره میگوید: هماکنون نیز که مردم به مراکز درمانی دولتی مراجعه میکنند، هزینه زیادی بابت خرید لوازم و تجهیزات مورد نیاز پرداخت میکنند که با توجه به وضع بودجه سلامت در سال آینده، احتمالا عدهای برای رفتن به بیمارستانهای دولتی هم ناتوان خواهند شد.در حالی که در سال جاری هزینه های درمانی افزایش پیدا کرده است، دارو و بهویژه دارو های خاص نیز در بازار کمیاب شده و اگر فردی بتواند داروی خاص مورد نیاز خود را در دارو خانههای شبانه روزی و دولت پیدا کند نا گزیر خواهد بودآن را به بهای زیادی خریداری کند.