صدیقه اعتمادسعید گفت: تبلیغات در صداوسیما از یک سری مقررات داخلی تبعیت میکند و کالاهایی که وزارت صنایع اجازه ساخت و وزارت بهداشت تأییدیه بهداشتی آن را صادر میکنند منعی برای تبلیغ ندارند مگر اینکه در هنگام صدور مجوز روی کالا عبارت منع تبلیغ ثبت شود.
برای بررسی بیشتر این موضوع، گفتوگوهایی با دکتر سیدمرتضی صفوی مدیر گروه تغذیه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و مدیر سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و دکتر سیدضیاءالدین مظهری، رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایرانیان و مدیر گروه تغذیه دانشگاه آزاد اسلامی، انجام دادهایم.
دکتر صفوی درباره پیشینه مصوبه وزارت بهداشت درباره ممنوعیت تبلیغ مواد غذایی مضر در صداوسیما و اختلافات در اینباره گفت: با استناد به مصوبات تصویب شده در شورای سلامت، تبلیغات کالاهای مورد اختلافی که گفته میشود برای سلامت مضر است باید با حضور نماینده وزارت بهداشت و همینطور نماینده صداوسیما در شورایی که بهمنظور نظارت بر تبلیغات موادغذایی ایجاد شده است تأیید شود. اخیرا نیز دکتر مصداقینیا معاون بهداشتی وزارت بهداشت در شورای سلامت گفت که هیچ تبلیغی نمیتواند بدون تأیید این وزارتخانه در صداوسیما و رسانهها پخش شود.
حتی لیستی نیز از سوی وزارت بهداشت ارائهشده که برمبنای آن تبلیغ چیپس، پفک و نوشابه در تلویزیون ممنوع اعلام شده است. صداوسیما اما همواره با تأکید بر این استدلال که ما باید برخی از منابع مالی خود را از طریق تبلیغات تأمین کنیم زیر بار عدمتبلیغ موادغذایی مضر نمیرفت. اکنون نیز شاهد آن هستیم که همچنان تبلیغات چیپس، پفک و نوشابه از طریق صدا و سیما انجام میگیرد.
این متخصص تغذیه با اشاره به اهمیت فرهنگسازی در مصرف موادغذایی گفت: اما نکته مهمی که میتوان به آن اشاره کرد این است که در نهایت فرهنگ مردم باید بهگونهای تغییر کند که خودشان دست به انتخاب موادغذایی بزنند، اگر بگوییم که تبلیغات صداوسیما باعث میشود که افراد موادغذایی مضر مصرف کنند، این حرف هم میتواند درست و هم غلط یا اشتباه باشد. تبلیغاتی که بهعنوان میانبرنامه و بهویژه پیش از نمایش مسابقات فوتبال از تلویزیون پخش میشود طبیعتا بر ذهن مخاطب تلویزیون تأثیرگذار است، اما هستند افرادی که دارای سواد بالای تغذیهای هستند و این تبلیغات بر آنها اثرگذار نیست و خود این افراد نیز به سراغ موادغذایی مضر نمیروند.
دکتر مظهری نیز به تبعات تبلیغ موادغذایی مضر از سوی رسانهها اشاره کرد و گفت: اغلب هدف از پخش تبلیغات از رادیو و تلویزیون و حتی مطبوعات کسب درآمد است، در کشورهایی که به سلامت اهمیت میدهند تبلیغ غذاهایی که برای سلامت جسمانی مضر تشخیص داده میشوند محدود است و اصولا مالیاتهای سنگینی بر آنها وضع میکنند که مردم نتوانند به راحتی آنها را خریداری کنند. اما زمانی که سازمانی مانند صداوسیما اقدام به پخش تبلیغ میکند باید به این نکته توجه داشته باشد که موادغذایی مضری را تبلیغ میکند که میتواند باعث ابتلای افراد به بیماریهای واگیردار بسیار مزمنی شود که باید هزینههای زیادی برای درمانشان از طریق خانوادهها یا دولت پرداخت شود.
در نتیجه هزینه درمان در کشور بسیار افزایش پیدا میکند، حتی امکان دارد این هزینه 10برابر درآمد ناشی از پخش تبلیغات مواد غذایی مضر باشد. بنابراین اگر خواهان جلوگیری از افزایش هزینه درمان و ممانعت از خروج بیرویه ارز از کشور و حفظ نیروی انسانی خود بهعنوان اصلیترین سرمایه هستیم، باید از تبلیغ موادغذایی مضر از طریق رسانهها جلوگیری کنیم. اگر بخواهیم برنامهای بلندمدت در زمینه سلامت تدوین کنیم متوجه خواهیم شد که هزینههای اندک و صوری که امروز بابت تبلیغات مواد غذایی بهدست میآید خیلی کمتر از هزینههای گسترده تشخیص، درمان و هزینه از دست دادن نیروی کارآمد فنی، علمی یا خدماتی در کشور است.