حجت‌الاسلام و المسلمین محمدصادق یوسفی‌مقدم، رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به اهمیت موضوع بصیرت و نقش‌آفرینی آن در پیچ و خم‌های تاریخی اسلام، عنوان کرد: جامعه‌ای که از نخبگان بصیر برخوردار باشد، به راحتی می‌تواند از چالش‌هایی که فراروی آن جامعه قرار می‌گیرد، عبور کند.
عمده صدمات وارده به جامعه اسلامی از مسیر بی‌بصیرتی نخبگان و مسئولان بوده است
یوسفی‌مقدم با اشاره به این‌که قصور یا تقصیر جامعه نخبگانی در بصیرت‌بخشی، آثار زیان‌بخشی را در طول تاریخ به جوامع اسلامی وارد کرده است، گفت: شما اگر مراجعه‌ای به تاریخ اسلام داشته باشید، می‌بینید که عمده صدماتی که به جامعه اسلامی وارد شده است، از مسیر بی‌بصیرتی نخبگان و مسئولان آن جامعه بوده است؛ در حالی که مردم نسبت به انجام تکالیف خود و ورود و آمدن به صحنه، قصوری و کوتاهی‌ای نداشته‌اند. این بیانگر این است که جامعه قرآنی باید به طور جدی نسبت به وظیفه بصیرت‌بخشی، حضوری فعال در عرصه سیاسی جامعه داشته باشد.
حساسیت نسبت به ارزش‌های اصلی نظام و بصیرت‌بخشی به جامعه؛ دستور کار جامعه قرآنی
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم با تأکید بر لزوم پرهیز از ورود جامعه قرآنی به جریانات سیاسی، گفت: جامعه قرآنی بایستی ضمن این که نسبت به اهداف و سیاست‌های کلان و ارزش‌های اصلی نظام حساس باشد و بصیرت‌بخشی به جامعه را در دستور کار خود قرار دهد، از ورود به جریانات سیاسی که حمایت از یک تفکر و جریان خاص را دارند، به طور جدی پرهیز کند.
وی افزود: حمایت از اصول اساسی نظام مانند اصل ولایت فقیه، تبعیت از رهبری و مراقبت از حفظ شئون و جایگاه ولایت در جامعه اسلامی از نکات بسیار مهمی است که باید جامعه قرآنی نسبت به آن‌ها حساسیت ویژه داشته باشند، اما این جامعه از ورود به جریانات سیاسی باید پرهیز کند؛ چرا که ممکن است در این جریانات، رقابت‌هایی وجود داشته باشد که منشأ آن رقابت‌ها ارزشی نباشد و علی القاعده با نگاه قرآنی جامعه قرآنی در تعارض باشد.
یوسفی‌مقدم با اشاره به عرصه‌های فعالیت قرآنی، گفت: فعالان قرآنی کسانی هستند که در سه عرصه ترویج معارف قرآنی، پژوهش‌های قرآنی و آموزش قرآنی، در دو سطح نخبگانی و عمومی که هر دو نیز دارای مراتبی است، حضور فعال و جدی داشته باشند و تغذیه این دو سطح را از نظر قرآنی بر عهده بگیرند.
بایستی آیات قرآنی دارای راهبرد و یا کاربرد اجتماعی، در جامعه ما ضرب‌المثل شود
وی پس از بیان این مطلب گفت: به نظر من اگر ما کاری کنیم که نگاه‌های اجتماعی قرآن، به عنوان یک فرهنگ، در جامعه و در سازمان‌ها و تشکل‌های دولتی و غیردولتی، نهادینه شود، به گونه‌ای که آیات قرآنی دارای راهبرد و یا کاربرد اجتماعی، در جامعه ما ضرب‌المثل شود، ما توانسته‌ایم جامعه خود را با فرهنگ قرآنی اجتماعی از آسیب‌هایی که ممکن است فراروی جامعه ما قرار بگیرد مصونیت دهیم.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم این فعالیت را اقدامی اساسی دانست و ادامه داد: اگر ما بتوانیم فرهنگ قرآن را به گونه‌ای نهادینه کنیم که همه افراد در جامعه ما، چه در سطح نخبگانی و چه در سطح عمومی، زبان قرآن پیدا کنند و در مراوده‌ها، در برخوردها، تعامل‌ها، انتقادها، تأییدها و در هر مرحله‌ای و هر جایی و اقدامی، زبان قرآنی پیدا کنند، علی القائده، خود به خود موضع قرآنی پیدا کرده‌اند و شما اگر توانستید زبان اجتماع را زبان قرآنی کنید، در نتیجه، مصونیت بسیار مهمی به جامعه در برابر آسیب‌های اجتماعی و سیاسی داده‌اید.
منور کردن جامعه به نور قرآن خود به خود بصیرت را در آن به وجود خواهد آورد
وی بیان کرد: به طور طبیعی وقتی که ما جامعه را با نور قرآن منور کردیم ـ نوری که هدایت است، نوری که بصیرت است، نوری که تذکر است و نصیحت و امر به معروف و نهی از منکر را به همراه دارد ـ و وقتی زبان قرآن را در جامعه به وجود آوردیم، خود به خود بصیرت لازم در جامعه ما به وجود خواهد آمد.
عدم باور جامعه قرآنی به خود و عدم باور مسئولان به تأثیرات نهادینه‌سازی زبان قرآن؛ موانع نقش‌آفرینی جامعه قرآنی
یوسفی‌مقدم در مورد موانع و آسیب‌های نقش‌آفرینی جامعه قرآنی با اشاره به دو مانع اساسی گفت: جامعه قرآنی ما باید به باور به جایگاه بزرگ خود دست پیدا کنند و خود این باور نکردن، مانع بزرگی است برای این که ما بتوانیم از یک جامعه قرآنی برخوردار باشیم و در مرحله بعد، امتی قرآنی داشته باشیم.
وی مانع دیگر را متوجه مسئولان کشور و سیاست‌گذاران دانست و گفت: تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان نیز باید این باور را داشته باشند که اگر زبان قرآن در جامعه نهادینه شود، ما می‌توانیم جایگاه رفیعی پیدا کنیم و ملت ما که از قِبَل معارف قرآن ارتقاء پیدا کرده است، با محقق شدن این زبان و در واقع اندیشه قرآنی، در جایگاهی قرار گیرد که هیچ فرهنگ و هیچ اندیشه‌ای را یارای مقابله با آن نخواهد بود.
