به گزارش ایبنا محسن بهشتی سرشت مولف «زمانه و زندگی امام خمینی(ره)» در مقدمه کتاب نوشته که با وجود حجم انبوه مطالب و تحقیقات درباره شخصیت امام (ره) فقط به دو کتاب جامع به نامهای «زندگانی سیاسی امام خمینی(ره)» نوشته محمد حسن رجبی و «حدیث بیداری» اثر حمید انصاری دست یافته است.
وی ضرورت تالیف اثر خود را وابسته به رشته جدید «تاریخ انقلاب اسلامی ایران» برای دانشجویان کارشناسی ارشد و فقدان کتابی کامل درباره درس زندگانی امام خمینی(ره) عنوان میکند. اتفاقی که باعث میشود پژوهشکده امام خمینی(ه) و انقلاب اسلامی نگارش کتاب را به بهشتی سرشت پیشنهاد دهد.
نویسنده در نگارش کتاب به چند نکته توجه داشته است. نخست جنبههای توصیفی و تحلیلی علاوه بر جنبههای تحقیقاتی، دوم جامعیت کتاب به معنای در برداشتن همه دوران زندگانی امام (ره) که در این کتاب به عنوان جلد نخست از تولد تا پیروزی انقلاب را در بر میگیرد و سوم ارایه مطالب با متنی ساده و روان و ارایه دادهها و اطلاعات مبتنی بر اسناد و مدارک.
رویکرد اصلی کتاب «زمانه و زندگی امام خمینی(ره)» تاریخی و بر اساس روش توصیفی و تحلیلی به نگارش درآمده است. این کتاب فقط ناظر بر زندگانی امام(ره) و جنبههای سیاسی و اجتماعی و شرایط زمانی و تاریخی حاکم بر آن نیست و به جنبههای گوناگونی از انقلاب اسلامی ایران هم میپردازد.
کتاب در شانزده فصل با عنوانهای «مبحث نظری»، «اوضاع سیاسی و اجتماعی خمین در آستانه تولد امام»، «خاندان امام»، «امام در خمین» «مهاجرت به قم و دوران شکوفایی علمی»، «مرجعیت آیتالله بروجردی»، «مرحله آغازین مبارزه امام»، «اعتراض به اصلاحات شاهانه تا کاپیتولاسیون»، «امام در تبعید»، «افزایش اختناق و فعالیتهای امام»، «منابع اقتصادی و اطلاعرسانی نهضت»، «امام در مقام راهبر نهضت»، «امام در پاریس»، «سازماندهی مبارزه تا پیروزی»، «بازگشت امام و پیروزی انقلاب» و «سلوک فردی و اجتماعی امام خمینی (ره)» به نگارش درآمده است.
در بخشی از کتاب «زمانه و زندگی امام خمینی(ره)» و در صفحه 226 آمده است: «حوادثی که منجر به قیام 15 خرداد 42 و سپس تبعید ایشان به ترکیه و عراق شد، به علاوه سیاستها و تصمیمات ضد اسلامی رژیم پهلوی تا سال 1348 برای امام مسلم نمود که شرایط و فضای تاریخی برای ارایه طرح و نظریه کامل حکومت اسلامی در عصر غیبت به شکل نهایی و روشن آن فراهم آمده است.
سرانجام ایشان بحث خود را در تاریخ اول بهمن ماه 1348 مطابق 13 ذیالقعده 1389 به مدت 13 جلسه تا تاریخ 20 بهمن (دوم ذیالحجه) آغاز نمود. این سخنرانیها در همان ایام به صورت مختلف گاهی کامل و گاهی به صورت یک یا چند درس تکثیر و منتشر شده است. در پاییز 1349 پس از ویرایش و تأیید امام برای چاپ آماده گردید. نخست به وسیله یاران امام متن کامل آن در بیروت به چاپ رسید و پنهانی به ایران فرستاده شد و هم زمان برای استفاده مسلمانان انقلابی به کشورهای اروپایی، پاکستان و افغانستان ارسال گردید.
این دروس قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1356 در ایران به نام «نامهای از امام موسوی کاشف الغطاء» به ضمیمه جهاد اکبر چاپ و در همان زمان در لیست کتابهای ممنوعه قرار گرفت. بدینسان انقلاب اسلامی یکی از پایههای اصلی و بنیادی خود که البته لازمه هر انقلاب دیگری نیز میباشد، یعنی پشتوانه نظری و تئوریک را مستحکم نمود. نظریه حکومت اسلامی اما از این به بعد میتوانست به منزله جایگزین و آلترناتیو نظام سلطنتی، یعنی نظامی که مبارزین اکنون دیگر به صراحت خواستار برچیده شدنش بودند، عمل کند و هواداران نهضت اسلامی در قالب و چارچوب آن به مبارزات خود ادامه دهند.»
کتاب «زمانه و زندگی امام خمینی(ره)» در قطع وزیری و 433 صفحه با شمارگان هزار نسخه و بهای 120 هزار ریال از سوی نشر عروج وابسته به پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) منتشر شده است.