در کشورهای دیگر حضور اسپانسر یا حمایت کننده مالی برای شبکههای خصوصی امری عادی است اما برای تلویزیون ایران که از بودجه عمومی و بیت المال ارتزاق میکند اتفاق جدیدی است که عملکرد برنامهسازان را تحتتأثیر قرار داده و همکاری تلویزیون و حمایت کنندههای مالی واکنشهای مثبت و منفی زیادی را در پی داشته است.
مجید اوجی از تهیهکنندگان صداوسیما که تهیهکنندگی سریالهای تلویزیونی همچونماهعسل، نشانی و سفر سبز را بر عهده داشته موضوع ورود اسپانسرها به برنامههای تلویزیونی را اتفاق مثبتی میداند و معتقد است که اگر اسپانسرها و برنامهسازان عملکرد مناسبتری را در پیش بگیرند تأثیر بیشتری بر برنامهها خواهد گذاشت. او در اینباره گفت: «مشکل عمدهای که در حال حاضر درباره این مسئله وجود دارد، تداخل مسئولیتهای اسپانسرها و تهیهکنندههاست. تهیهکننده نباید شخصا برای پیدا کردن اسپانسر اقدام کند چون این کار از وظایف او و در حوزه فعالیتهایش نیست و از طرف دیگر اسپانسر هم نباید کار تهیهکنندگان را در پیش گیرد زیرا سررشتهای از آن ندارد. این دو عضو باید با همکاری هم کار را پیش ببرند نه با کار در مشاغل یکدیگر. مشکل دیگری هم که در رابطه با بعضی از اسپانسرها وجود دارد این است که آنها تنها برای کم کردن هزینه تبلیغات این مسئولیتها را بر عهده میگیرند و به قصه و برنامه توجهی ندارند و این اصلیترین ضربه را به برنامهها میزند.»
اگرچه اوجی با وجود شرایطی موافق مشارکت اسپانسرها در برنامههای تلویزیونی است اما سیروس حسنپور، کارگردان کارهایی مثل مروارید، تصمیم کبری و چوپان دروغگو مخالف شیوههای کنونی اسپانسرها و برنامهسازیهاست. او معتقد است در حال حاضر اسپانسرینگ به برنامهها تزریق نمیشود و این باعث میشود ظرافت برنامهسازی از بین برود. وی معتقد است: «اسپانسرینگ باید در تار و پود برنامه نهفته باشد، تمامی اعضای ساخت یک مجموعه از تهیهکننده و کارگردان تا بازیگران باید با ظرافت محصول یا عنوانی که مورد نظر است را مطرح کنند. وقتی در میان برنامهای، چه برنامههای زنده و چه سریالها عنوانی مطرح میشود که ارتباطی به موضوع اصلی ندارد نهتنها برنامه ساخته شده را زیر سؤال میبرد بلکه تبلیغ معکوسی برای عنوان موردنظر است. عوامل سازنده باید تلاش کنند با هوشمندی بالا و دقت از حمایتکنندههای مالی استفاده کنند.»
این نکتهای است که مجید اوجی آن را به این شکل بیان میکند: «اشتباهی که در حال حاضر در پیوند خوردن برنامهسازی و اسپانسرینگ وجود دارد در خدمتبودن کل برنامه برای مطرح کردن کالا یا اهداف حمایتکننده است درصورتی که در برنامههایی مانند برنامه کودک جایی برای این اشتباهات وجود ندارد و مخاطب هدف برنامه را گم میکند. مدیریتکردن و ایجاد هماهنگی بین موضوع برنامه، دیالوگها و مقصود اسپانسرها موضوعی است که باید به آن پرداخته شود.»
حضور حمایتکنندههای مالی، شکل جدیدی برای برنامهسازی در تلویزیون است و قطعا هماهنگشدن هر بخش نوینی با سایر قسمتها نیازمند گذر زمان است. سیروس حسنپور ضمن گوشزدکردن این مطلب گفت: «این نخستینباری است که در ایران از حامی مالی برای ساخت برنامههای تلویزیونی استفاده میشود و همین امر باعث میشود که برنامهسازان با تجربه کمتری با این موضوع برخورد کنند و این نهتنها پیشرفتی برای برنامهسازی ندارد بلکه از تعداد مخاطبان کم میکند اما مطمئنا با گذر زمان و تجربه بیشتر مانند بسیاری از کشورها که مدتهاست این چارچوب را در برنامهسازیهایشان رعایت میکنند ما هم به جایگاه استفاده مناسب از حامیان مالی خواهیم رسید.»
جواد رضویان هم موافق حضور اسپانسر در برنامههای تلویزیونی است. این بازیگر سینما و تلویزیون به ایسنا میگوید: «مردم نباید برای دیدن برنامه و بازیگران مورد علاقهشان در تلویزیون هزینهای پرداخت کنند. در حال حاضر شرایط بهگونهای است که همگی باید تلاش کنیم تا با آوردن اسپانسر به تلویزیون کمک کنیم.»
البته او هم موافق حضور مستقیم اسپانسرها در برنامههای تلویزیونی نیست. او در این مورد افزود: «وجود اسپانسر به این معنی نیست که داستان را بهخاطر آنها تغییر دهیم. زمانی که سریال مهمانان ویژه را کار میکردم برای پیشبردن کار نزد یکی از مسئولان رفتم و ایشان هم به ما کمک کردند تا کار به اتمام برسد اما این باعث نشد که درتمام مراحل کار از آن سازمان صحبت شود و ما سعی کردیم با ریزبینی اهداف دوستانمان را مطرح کنیم و از طرفی اسپانسرها هم باید کمی دیدگاهشان را عوض کنند و توقع نداشته باشند تمام برنامه از اهداف آنها صحبت کند. ظرافت در بیان موضوع باعث پیشبرد منظور حامیان مالی هم میشود.»