محققان میگویند هر ساله متجاوز از 25 هزار بیمار که اغلب بیماری کشندهای ندارند از بین میروند.دلیل مرگ آنها لختههای بزرگ شونده خونی است و پزشکان عمدتاً تخصص لازم برای پیشگیری از این مشکل را ندارند.
محققان معتقدند اگر پزشکان اصول پیشگیری و از بین بردن لختههای خونی را بهدرستی اجرا کنند از بروز ترومبوآمبولیهای داخل وریدی جلوگیری میشود. بهدلیل برخی بیماریها ، خون در داخل عروق لخته میشود. در بسیاری موارد لخته از جای خود کنده شده و با جریان خون حرکت میکند.
در این حالت به آن آمبولی میگویند.این آمبولیها فوقالعاده خطرناک هستند.آنها در مسیر رگهای خونی حرکت کرده و ممکن است در مناطقی که رگ قطر کمی دارد باعث انسداد رگ و بند آمدن جریان خون شوند.
در نتیجه خون لازم به آن بافت نمیرسد و اگر مشکل برطرف نشود به مرگ سلولهای بافت منجر میشود.حال اگر این ناحیه در مغز یا عروق کرونر قلب باشد میتواند باعث بروز سکته قلبی و مغزی شود که اگر بیمار به این دلیل نمیرد قطعاً با عوارض متعددی در ادامه زندگی روبهرو خواهد شد.
محققان تخمین میزنند که علت 10 درصد کل مرگ و میر بیماران در بیمارستانهای بریتانیا همین آمبولیهای داخل وریدی است.همچنین این بیماری سالانه حدود 60 هزار نفر را در سراسر بریتانیا از بین میبرد.
این رقم 5 برابر بیشتر از آمار مرگهای با واسطه سرطان،ایدز و تصادفات رانندگی در مجموع است.مشکل اینجاست که مزیت تجویز دارو برای پیشگیری باید در مقابل احتمال خطر خونریزی شدید بعد از جراحی قرار گیرد.ارزیابی این خطر نیز پیچیده است چرا که به تاریخچه پزشکی و مراحل درمانی که بیمار طی کرده وابسته است و طبعاً این مسئله بیمار به بیمار متفاوت است.
پروفسور دیوید فیتزموریس استاد بخش مراقبتهای اولیه دانشگاه بیرمنگام و دکتر الن موری یکی از اعضای همان بخش در مقاله خود در ژورنال پزشکی بریتانیا مینویسند:«به رغم شواهدی که در مورد درمان لختههای داخل عروقی در دست داریم استفاده از آنها در بریتانیا چندان مورد توجه نبوده است.
عوامل متعددی ممکن است در این قضیه دخیل باشند که شامل آموزش و اطلاعات ناکافی در مورد این بیماری است.آمبولیهای داخل وریدی بعضاً یک بیماری خاموش است که گاهی پس از مرخص شدن بیمار از بیمارستان بروز میکند.»
مطالعات پزشکی نشان داده است که داروها میتوانند میزان بروز آمبولیهای داخل وریدی را بیش از 65 درصد کاهش دهند اما به گزارش کمیته آمار سلامت این داروها فقط به یک بیمار از پنج بیمار در معرض خطر داده شده است.رایجترین داروی مورد استفاده هپارین با وزن مولکولی پایین است.
محققان فوق در ژورنال پزشکی بریتانیا میافزایند:«گزارش کمیته سلامت که دو سال قبل منتشر شد نشانگر امیدواری در تغییر شرایط درمان برای این بیماری است.در همین حال بیش از 25 هزار نفر در بیمارستانهای بریتانیا بهخاطر خطا و کوتاهی در درمان لخته های داخل عروقی از بین رفتند.»
ماه گذشته نیز موسسه ملی سلامت راهکارهایی برای مواجهه با لختههای بزرگ شونده و میزان خطرات آنها منتشر کرد.در این گزارش توصیه شده که برای هر بیمار بزرگسال بستری باید در برگه پذیرش خطر آمبولیهای داخل وریدی ارزیابی و ثبت شود.این ارزیابی بر اساس سن،بی حرکت بودن بیمار و اینکه آیا بیمار بهطور مداوم داروهای خاصی(مثلاً داروهای ضدبارداری)مصرف می کند یا نه، است.
این موسسه سفارش می کند برای افراد با ریسک پایین از جورابهای واریس فشارنده استفاده شود.برای افراد با ریسک بالا علاوه بر استفاده از جورابهای فوق باید هپارین نیز تجویز شود.
پروفسور تام ترژر فوقتخصص جراحی قفسه سینه و رییس موسسه ملی سلامت انگلستان میگوید:«یکی از دشوارترین مشکلات برای جراحان پیشگیری از بروز آمبولیهای داخل وریدی است.برای اینکار باید از داروهای ضدانعقاد خون برای جلوگیری از تشکیل لخته استفاده شود.برای رسیدن به قضاوت صحیح در این زمینه باید از آنالیزهای مطالعات متعدد سود برد.»