تأكيد بر حركت در خطوط ايراني ـ اسلامي به‌ويژه در ساماندهي سيما و منظر شهري و واژگاني از اين دست را گوش‌آشناي شهروندان تهراني كرده است اما چگونه است كه هنگام قدم زدن در شهر تهران، نماهاي منسوب به عناصر معماري غربي همچون نماهاي رومي را ترجيح شهروندان براي ساخت مسكن‌هايشان مي‌بينيم و سنتوري‌هاي نصب شده بر سردر منازل را به‌عنوان نماد مدرنيته و تجدد از ديدگاه عام. در واقع عدم‌وجود آگاهي از مفاهيم ايراني ـ اسلامي و گمگشتگي نمود اين مفاهيم در شهرهاي ما، اسباب ناآشنايي شهروندان را با اين واژگان آشنا فراهم آورده است. ابهام در چنين موضوعي، نه‌تنها بين شهروندان، بلكه در ميان متخصصين امر كه به‌نحوي وظيفه خطير راهبري اين رويكرد را در زمينه معماري و شهرسازي برعهده دارند، نيز به چشم مي‌خورد.
به‌راستي مفهوم ايراني ـ اسلامي چگونه تعريف مي‌شود؟ آيا اجراي صرف مدل‌هاي اسليمي در اجزاي معماري كه گاهاً به برهم زدن هويت‌هاي مكاني در راستاي الحاق آن ختم مي‌گردد، گامي صحيح در راستاي نيل به هدف والاي زندگي در شهرهاي اسلامي به‌حساب مي‌آيد؟
متأسفانه، با وجود آنكه نگاه آرماني به شهر و نظريه‌هاي كالبدگرايانه در شهرسازي منسوخ گرديده است، هنوز هم شاهد توجه بسياري از متخصصين امر به نمودهاي صرفاً كالبدي بيش‌از مباحث و اصول تئوريك هستيم. لزوم توجه به مباحث پايه‌اي و خطوط محوري منتج شده از ديدگاه اسلامي و ادغام آن با معماري و شهرسازي ايراني، راه‌حل اصلي چنين وضعيت نابساماني در سطح شهر است. در اين ميان نقش دانشگاهيان و نخبگان حوزه معماري و شهرسازي با وجود بديهي بودن اين امر، همچنان مغفول مانده است و برخلاف ارتباط و نزديكي ميان علم و صنعت در كشورهاي توسعه‌يافته، واگرايي ميان اين دو مهم امري كاملاً مشهود است.
اما در كلامي مختصر مي‌توان گفت، عدم‌شفاف‌سازي مفاهيم، كلاف در‌هم پيچيده‌اي را در راهبري پروژه‌هاي معماري و شهرسازي ايجاد نموده است. سررشته حل چنين مسائلي، جز از طريق تعريف واضح اصول ايراني ـ اسلامي و آگاهي از «هدف» در مسير نيل به سيما و منظر شهري برتر، ميسر نمي‌شود.
دستيابي به اين مهم نيازمند توجه به رويكرد ايراني‌ـ اسلامي در تمامي جنبه‌هاي مرتبط با حيات شهروندان، همكاري كارآمد و عميق بخش‌ها و ارگان‌هاي دخيل اعم از دانشگاهيان و مسئولين امر و نصب‌العين قراردادن منويات مقام معظم رهبري(مدظله العالي) در راستاي نهادينه‌كردن فرهنگ‌ها تا برپايي نمودهاي كالبدي، است.
سه‌شنبه آينده مي‌خوانيم: بررسي شرايط ايران كهن، در هنگام پذيرش اسلام
- سخنگوي كميسيون معماري و شهرسازي
نظر شما