گرچه این کار، ساده است اما اگر براى اولین بار آن را انجام مى‌دهید، ممکن است با سوالاتى ذهن‌تان را مشغول کند: از چه نوع دماسنجى باید استفاده کنیم؟ آیا باید دماى بدن یک کودک زیر دو سال را با همان روشى اندازه گرفت که دماى بدن کودک پنج ساله را اندازه مى گیریم؟
در دوران کودکی‌خودتان والدین شما احتمالاً دماى بدن‌تان را با یک دماسنج شیشه اى - یک لوله باریک داراى یک نوک ظریف گرد که حاوى جیوه است - اندازه مى‌گرفته‌اند.
دماسنج هاى شیشه اى امروزه به کار نمى‌روند، چرا که جیوه درون آنها خطراتى براى سلامتى و محیط دارد. آکادمى طب اطفال آمریکا از سال 2001 استفاده از دماسنج‌هاى شیشه‌اى را ممنوع اعلام کرده است.
اما هنوز بسیارى انواع دماسنج وجود دارند که مى‌توانید از میان آنها انتخاب کنید. کاربرد دماسنج‌هاى جدید، آسان‌تر بوده و خواندن آنها نیز از دماسنج‌هاى شیشه‌اى راحت‌تر است.
و مهم‌تر این که نتیجه را به سرعت به شما نشان مى‌دهد.
شیوه اندازه‌گیری درجه حرارت:
بهترین روش، به سن کودک بستگى دارد.
نوزادان: براى نوزادان کوچک تر از سه ماه، با اندازه‌گیری درجه حرارت زیر بغل شروع کنید. اگر دما بالاتر از 37.2 درجه سانتى گراد) بود، براى بار دوم درجه حرارت را از طریق مقعد کودک اندازه بگیرید.
اندازه‌گیری درجه حرارت مقعدی دقیق‌تر از درجه حرارت زیر‌بغلی است. درجه حرارت مقعدى بالاتر از ۳۸ درجه سانتى گراد در نوزادان، نیاز به مراجعه فورى به پزشک دارد.
از سه ماهگى تا چهار سالگى: براى این گروه سنی، پزشکان استفاده از یک دماسنج مقعدى یا دماسنج الکترونیک پستانکى را توصیه مى‌کنند. براى کودکان بزرگ تر از سه ماه مى توان از دماسنج گوشى استفاده کرد.
از پنج سالگى به بالا: پس از چهار سالگى، بیشتر کودکان قادر به نگاه داشتن دماسنج دیجیتال دهانى در زیر زبان خود براى کوتاه مدت هستند. زمانى که کودک به سن مدرسه رسید، پزشکان استفاده از درجه دهانى را ترجیح مى‌دهند.
روش هاى کاربرد با توجه به نوع دماسنج و محل استفاده - دهان، مقعد، زیر بغل یا گوش - متفاوت هستند.
یک قانون کلى براى همه انواع دماسنج و همه محل‌هاى ذکر شده وجود دارد: هرگز کودکتان را با یک دماسنج در دهان، زیر بغل یا مقعد تنها نگذارید. به همین ترتیب شما و نه فرزند‌تان، باید دماسنج گوشى را در دست بگیرید و آن را در محل نگاه دارید.
زمانى که باید به پزشک رجوع کنید
گرچه درجه حرارت بالاى بدن کودک شما اسباب نگرانى شما را فراهم مى‌کند، اما بیشتر کودکان تب را به خوبى تحمل مى‌کنند.
تب خفیف مى‌تواند به بدن در خلاص شدن از عفونت‌هاى ویروسى کمک کند. اگر حال کودک شما خوب است، مایعات را به اندازه کافى مى‌نوشد و به بازى کردن ادامه مى‌دهد، دلیلى براى نگرانى وجود ندارد.
از سوى دیگر، اگر کودک بى‌حال است، مرتباً استفراغ مى‌کند، یا از سردرد یا دل درد شکایت دارد، بلافاصله به پزشک یا بخش اورژانس مراجعه کنید.
همچنین در صورتى که تب او به داروهاى معمول پاسخ نمى‌دهد و یا حمله تشنج به او دست داده است، باید به پزشک مراجعه کنید.
انواع جدید دماسنج
اگر سن شما بیش از سى سال است، ممکن است همه انواع دماسنج را که در اینجا معرفى مى شوند، نشناسید. احتمالاً دماسنج‌هاى شیشه‌اى را از دوران کودکى خود به یاد مى‌آورید.
این دماسنج ها سرعت انواع جدید‌تر را ندارند و گرچه عموماً دقیق هستند، خواندن آنها مى‌تواند دشوار باشد. مهم‌تر اینکه در صورت شکستن شیشه آنها، جیوه آزاد مى‌شود که محیط را آلوده می‌کند و ورود مقادیر زیاد آن به بدن باعث صدمات مغزى مى‌شود.
آکادمى طب اطفال آمریکا از سال 2001 استفاده از این دماسنج‌ها را در مراکز خدمات بهداشتى - درمانى و منازل ممنوع اعلام کرد.
دماسنج دیجیتال:
دماسنج هاى دیجیتال الکترونیک که داراى باترى هاى دکمه‌اى هستند، از حس‌گرهاى حرارتى الکترونیک براى ثبت دماى بدن استفاده مى‌کنند. با این دماسنج‌ها مى توان دماى بدن را از طریق مقعد یا زیر بغل در مدت ۳۰ ثانیه یا کمتر اندازه گیرى کرد.
برخى انواع که داراى جلدى یک بار مصرف هستند که پس از مصرف به دور افکنده مى شود، از نظر بهداشتى مناسب‌‌تر هستند.
بیشتر دماسنج هاى دیجیتال پس از اندازه گیرى درجه حرارت، بوق مى‌زنند. نتیجه به صورت عددى بر روى صفحه‌اى که در قسمت بالایى دسته دماسنج قرار دارد، ظاهر مى‌شود. دماسنج هاى دیجیتالى بسیار سریع تر از انواع شیشه‌اى و معمولاً دقیق‌تر هستند.
دماسنج دیجیتال پستانکى:
دماسنج‌هاى دیجیتال پستانکى براى کودکان زیر دو سال و نوپایان به ویژه کودکانی که پستانک مى‌خورند، مناسب هستند.
این دماسنج ها نیز مانند سایر دماسنج‌هاى دیجیتال، با باترى کار مى‌کنند و با یک حس‌گر الکترونیک درجه حرارت بدن را اندازه مى‌گیرند. درجه حرارت برروى صفحه‌اى در جلوى دماسنج نمایش داده مى‌شود.
براى کار با این دماسنج، کودک باید آن را بدون حرکت به اطراف به مدت سه دقیقه در دهان نگاه دارد.
البته ممکن است این انواع مدت زیادى به درد شما نخورند، اما براى یک کودک، این مدت مى‌تواند به اندازه یک عمر به طول انجامد. دماسنج‌هاى پستانکى دماى بدن را اندکى پائین‌تر نشان مى‌دهند، بنابراین پزشکان توصیه مى‌کنند که سه دهم درجه سانتی‌گراد به دماى نمایش داده شده افزوده شود.
دماسنج دیجیتال گوشى:
دماسنج دیجیتال گوشى، دماسنج تیمپانیک هم نامیده مى‌شود. این دماسنج از اشعه مادون قرمز براى اندازه‌گیرى دماى بدن از طریق مجرای گوش استفاده مى‌کند.
این انواع از همان دقت دماسنج‌هاى مقعدى برخوردارند. دماسنج دیجیتال در کمتر از دو ثانیه حرارت بدن را اندازه مى‌گیرد و پس از پایان کار معمولاً بوق مى‌زند.
آکادمى طب اطفال آمریکا به والدین توصیه مى‌کند که از به کار بردن این دماسنج براى کودکان زیر سه ماه خوددارى کنند، چرا که کانال گوش آنها کوچک‌تر از آن است که مناسب قرار دادن این دستگاه باشد.
دماسنج گوشى را مى توان براى هر کودک بالاى سه ماه تا زمانى که به طور کامل در مجرای گوش کیپ مى‌شود، مورد استفاده قرار داد.
نوار درجه حرارت:
این نوارها حاوى کریستال مایع هستند که با تغییر رنگ، درجه حرارت را نشان مى‌دهد. گرچه کاربرد آنها آسان است، اما دقیق نیستند.
این نوارها نشان مى‌دهند که آیا کودک شما تب بالاى 38.9 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر دارد یا خیر. براى خواندن دقیق دماى بدن کودکتان، باید از دماسنج دیجیتالى استفاده کنید.
