شنیدن HIV مثبت برای بسیاری از ما آنقدر دلهره‌آور است كه تصور كمك كردن به بیماران مبتلا به این ویروس را دشوار می‌كند. اما افرادی در گوشه دنجی از محله زمزم مجموعه‌ای راه‌اندازی كرده‌اند كه به این بیماران علاوه بر خدمات درمانی، حمایتی و مشاوره‌ای رایگان، امید به داشتن زندگی عادی را هدیه می‌كند. باشگاه «یاران مثبت» در تهران 2 شعبه دارد كه یكی از شعبه‌های آن در مجاورت مركز بیماری‌های رفتاری بیمارستان امام خمینی(ره) و دیگری در كنار مركز بیماری‌های رفتاری محله زمزم قرار گرفته است. گزارش زیر درباره فعالیت باشگاه یاران مثبت است كه اعضایش برای كمك‌رسانی به دردمندان آستین بالا زده‌اند.
- ساختمانی متفاوت
پس از عبور از درمانگاه شهید احمدی كه گریه و قیل و قال كودكان و رفت‌وآمد پرشتاب مادران، سكوت آن را بر هم زده، به ساختمان بیماری‌های رفتاری در همسایگی باشگاه یاران مثبت می‌رسیم. اینجا از هیاهویی كه در پشت دیوارهای این ساختمان جریان دارد، خبری نیست و تنها صدایی كه سكوت پیچیده در لای درختان توت و رز و اقاقیا و آب زلال حوضچه حیاط ساختمان را بر هم می‌زند، صدای مشاوری است كه به مددجویان باشگاه مطالبی درباره راه‌های پیشگیری از انتقال ویروس HIV مثبت از مادران باردار به فرزندان‌شان را آموزش می‌دهد. اتاقی كوچك با فضایی حدود 30، 40مترمربع، ساختمان باشگاه یاران مثبت را تشكیل داده است.
- من مثبت هستم
نشاط و هیجان بهاره خسروجردی، در ارائه مطالب، اعضای گروه را هم به بحث كشانده و از او درباره راه‌های اطمینان از سلامتی جنین سؤال می‌كنند. یكی از مادران كه مریم نام دارد، بیش از دیگر اعضای كارگاه آموزشی سؤال می‌پرسد و گاهی با جملاتی كوتاه صحبت‌های مشاور را تأیید می‌كند. صحبت با مددجویان برای مهمانان قدغن شده اما صحبت‌های مریم عضو تازه وارد گروه در جمع خودمانی‌شان شنیدنی است: «همسرم بر اثر اعتیاد به این بیماری دچار شد كه از او به من سرایت كرد.» او كه از هفته گذشته به عضویت باشگاه یاران مثبت درآمده به همدردانش می‌گوید: «وقتی برای تكمیل پرونده پزشكی دوران بارداری‌ام آزمایش دادم، متوجه شدم آلوده هستم. آن لحظه برای من آخر دنیا بود، ولی پزشكم نشانی باشگاه را به من داد و بعد از روزها و هفته‌ها گریه و كلنجار رفتن با خودم، برای حفظ سلامتی فرزندم به این مركز آمدم.»
- احساس امنیت
فقط لحظه‌ای تأمل در نگاه‌های پرانرژی خسروجردی بر چهره یكایك بیماران كافی است كه این نكته را درك كنی و به خود بگویی: «به سادگی و با همكلامی یا ارتباطی معمولی بیماری آنها به تو سرایت نمی‌كند!» این موضوع نكته‌ای است كه خسروجردی در صحبت‌هایش آن را تأیید می‌كند: «بیماران مبتلا به HIV مثبت كه از نقص سیستم ایمنی بدن رنج می‌برند، بیش از افراد سالم در معرض خطر هستند و حتی سرماخوردگی ساده‌ای كه به آنها سرایت می‌كند، ممكن است آنها را از پا درآورد اما ارتباط ساده و در حد متعارف با مبتلایان به ایدز افراد سالم را دچار بیماری نمی‌كند.»
- یكی از 2 شعبه
سلیمی درباره تأسیس این مركز می‌گوید: «باشگاه یاران مثبت در سال 1390 در محله زمزم آغاز به كار كرد و فعالیت‌هایش را با نظارت سازمان جهانی یو.ان.ای و وزارت بهداشت كشور انجام می‌دهد.» او دلیل قرار گرفتن یكی از 2 شعبه باشگاه در منطقه ما را وجود مركز بیماری‌های رفتاری در این مكان عنوان می‌كند و می‌گوید: «نتایج مطالعات مركز بهداشت جنوب و دانشگاه تهران نشان می‌دهد كه قرار گرفتن حریم خط آهن و وجود بافت فرسوده در این منطقه و مناطق همجوار، زمینه بروز آسیب‌هایی مانند اعتیاد و ابتلا به ایدز را به وجود آورده كه ایجاد مراكزی مانند باشگاه یاران مثبت می‌تواند قدمی برای كمك به افراد آسیب دیده باشد.»
- خانه‌ای كوچك
خسروجردی كه كارشناس ارشد روان‌شناسی است و هر روز ساعات زیادی از وقتش را در كنار بیماران مبتلا به ویروس HIV مثبت می‌گذراند، باشگاه را به خانه كوچكی تشبیه می‌كند كه برای حمایت‌های روانی از بیماران و خانواده‌های‌شان اقدامات متعددی انجام می‌دهد. او می‌گوید: «در باشگاه یاران مثبت كلاس‌های آموزشی ویژه مادران بیمار، مهارت‌های 10گانه زندگی مانند همدلی، جرئت‌ورزی، مدیریت استرس، تغذیه، سل، دوره آموزشی پایبندی به درمان و عوارض جانبی داروها و... برگزار می‌شود.» مشاور باشگاه، خدمات دندانپزشكی، تست پاپ اسمیر، معاینه روانپزشك و تهیه عینك را به‌عنوان خدمات درمانی مركز عنوان می‌كند.
- روحیه‌ای شاد
تصور روحیه‌ای شاد برای مبتلایان به ایدز برای كسی كه از این بیماری فقط نامی شنیده، مشكل به نظر می‌رسد اما بگو بخندها و گفت‌وگو درباره اتفاقات روزمره‌ای كه میان مددجویان در لابه لای كلاس آموزشی رد و بدل می‌شود، این تصورات را بر هم می‌ریزد. سلیمی تدارك اردوهای سیاحتی و توزیع بلیت سینما و استخر را از خدمات تفریحی باشگاه نام می‌برد و می‌گوید: «جلسات دوستانه‌ای كه در موارد ضروری برای گروه‌های همسان و با شرایط مشابه برای مددجویان برگزار می‌شود، تأثیر زیادی بر روحیه آنها دارد. بیماران با دیدن این گروه‌ها كه از زندگی معمولی برخوردارند، به مراحل درمان خود پایبند می‌شوند.»
- برای نسل بعد
خدمات حمایتی و درمانی از مهم‌ترین فعالیت‌های باشگاه یاران مثبت است اما از آنجا كه نداشتن منبع درآمد برای امرار معاش دغدغه جدی بسیاری از مددجویان است، در باشگاه یاران مثبت، كارگاه‌های آموزشی رشته‌هایی مانند چرم‌دوزی دایر و زمینه معرفی حرفه‌آموزان به مراكز فنی و حرفه‌ای فراهم می‌شود. مشاوره‌های پیش از ازدواج و فعالیت‌های مددكاری از دیگر خدماتی است كه در باشگاه یاران مثبت ارائه می‌شود.
نظر شما