خبرنگاری در مورد موضع چین و روسیه میپرسد و حتی برای موضع گیری ونقش آینده این دو قدرت نیز جورج بوش بسیار امیدوار به نظر میرسد.بوش میگوید حتی ولادیمیر پوتین نیز دریافته است که برنامههای اتمی ایران چه پیامدهایی دارد و هر چند او از نگرانی چین در مورد تامین انرژی نیز اگاه است ولی همه آماده همکاری با آمریکا هستند واکنون وقت همکاری فرارسیده است.
در این هنگام مشاور امنیتی رییس جمهور آمریکا، استفان هادلی کاسه داغ تر از آش میشود و در ادامه صحبت های جورج بوش میگوید در مورد روسیه باید اذعان کرد که آنان نقش سازندهای در این رابطه دارند و چین هم فقط کافی است که دریابد چه اهمیت استراتژیکی این مسئله دارد تا انها هم به صحنه بیایند. همه به موفقیت خود امیدوار بودند ولی گزارش البرادعی تمام نقشههای امریکا را خنثی کرد.
اینها سخنانی بودند که هفته گذشته و در هنگام سفر صدر اعظم آلمان انگلا مرکل به آمریکا و دیدار با بوش در مزرعه شخصیاش مطرح شدند.
همه این گفتهها پیش از اعلام گزارش محمد البرادعی بود که در شب جمعه با ارایه گزارش آژانس وضع را برای بوش و متحدانش پیچیده تر کرد.
یک کارشناس امور ایران در موسسه آمریکایی پژوهشهای صلح در گفتگو با اشپیگل گفت که گزارش البرادعی امکان پیدا کردن هم پیمانانی بیشتر برای جورج بوش را بسیار سخت کرده است.
او میگوید"کاخ سفید امیدوار بود گزارش البرادعی راه را برای تحریم های بیشتر هموار کند و چون قسمت آخر گزارش البرادعی جا برای تفسیرهای بسیار گوناگونی را فراهم کرده است، اکنون میتوان دید که ائتلاف علیه ایران دارد از هم میپاشد".
چین بلافاصله پس از گزارش البرادعی اعلام کرد که در جلسهای که قرار بود در 19 نوامبر با شرکت آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه و آلمان تشکیل شود، شرکت نخواهد کرد. به همین علت نشست این شش کشور به وقت نامعلوم دیگری موکول شد.
برنامه کاری جوج بوش برای تشدید تحریمها علیه ایران حالا کاملا به هم ریخته است.
آمریکا امیدوار بود که پس از گزارش البرادعی، گزارش خاویر سولانا نیز مکمل آن شود و راه برای اقدامهای عملی بیشتر علیه ایران را هموار کند.
امریکا میدانست که گزارش خاویر سولانا بسیار ملایمتر از گزارشی آژانس خواهد بود و این دو گزارش با هم راه را برای تشدید تحریمها تا آخر ماه دسامبر به عقیده آمریکا بسیار هموار میکرد.
پس از ارایه گزارش البرادعی مشخص بود که طرفهای در گیر هر کدام تفسیر خود را نسبت به این گزارش خواهند داد.
به گفته این پژوهشگر موسسه پژوهشهای صلح که به تازگی از ایران دیدار کرده است، در ایران این اجماع وجود دارد که تحقیقات اتمی که ایران اکنون انجام میدهد زنجیرهای در تلاش ایران برای جبران عقبماندگی علمی خود است.
همانگونه که انتظار میرفت تفسیر دو طرف هم با هم تفاوتهای بسیار داشت.
در حالی که سعید جلیلی میگفت که آژانس باید اکنون اذعان کند که در گذشته اشتباه عمل کرده، امریکا ادعا کرد که بسیاری از پرسشها بی پاسخ مانده است.
نیکلاس برنز نفر سوم وزارت خارج آمریکا نیز گفت که گزارش البرادعی برای ما ثابت نمیکند که ایران در مسیر درست گام بر میدارد.
سخنگوی رییس جمهور امریکا دانا پرینو هم گفت که ایران همانند پیش علاقهای به همکاری با بقیه دنیا ندارد.
جورج پرکویچ از موسسه کارنگی برای صلح اعتقاد دارد که گزارش نشان میدهد ایران دست از غنی سازی برنداشته است و حتی قدم از این فراتر نهاده و به صورت آمریکا تف کرده زیرا هم زمان نسل تازه سانترفوژهای خود را هم به کار گرفته است. فقط انگلستان و فرانسه پشتیبانی خود را از امریکا اعلام کردهاند.
از همه مهمتر ولی موضع روسیه و چین است. هر دو کشور در کنار توجه به مسایل جهانی مربوط به این موضوع، به رابطه مهم اقتصادی خود با ایران نیز میاندیشند و به همین علت میگویند که باید به ایران زمان بیشتری داده شود.
عدم شرکت چین در نشست 5+1 نشان داد که در موضع چین نسبت به ایران تغییری پیش نیامده است.
آمریکا هنوز هم خود را بازنده نمیداند و جرج بوش روز جمعه و پس از ارایه گزارش البرادعی گفت که فشار بر ایران باید افزایش یابد.
نیکولاس برنز ولی با لحنی غیر دیپلماتیک گفت آمریکا به چین توصیه میکند نقش اساسیتری در این مسئله بازی کند.
اشپیگل - چاپ آلمان. 16 نوامبر 2007