اين سال‌ها شايد عزاداري‌ها شكل و رنگ جديد‌تري به‌خود گرفته باشد، اما هنوز هم مي‌توان هيئت‌هايي را در همين تهران پيدا كرد كه به سبك قديم عزاداري مي‌كنند. اتفاقا اين هيئت‌ها طرفداران خاص خود را دارند و هر سال ميزبان عزاداران زيادي هم هستند. قطعا اگر قرار باشد سراغ هيئت‌ها و حسينيه‌ها و تكيه‌هاي خاص برويم، بايد سراغي از همين قديمي‌ها بگيريم؛ هيئت‌هايي كه هر يك از آنها، آداب و رسوم و ويژگي‌هاي خاص خود را دارند.
- حسينيه سادات اخوي
پذيرايي با چاي و نان قندي
شايد وقتي كه سيدابراهيم سادات اخوي منزل مسكوني خود را وقف مجلس عزاداري سيدالشهدا(ع) كرد فكرش را هم نمي‌كرد كه باعث و باني مجلس عزايي شود كه حدود 200سال برقرار خواهد ماند. حسينيه سادات اخوي از حسينيه‌هاي قديمي شهر تهران است. اين حسينيه كه در خيابان مصطفي خميني قرار دارد، هنوز برخي از عادت‌هاي گذشته را حفظ كرده؛ قبل از اينكه نوشيدن چاي در ايران و به طبع در تهران به يك عادت تبديل شود، قهوه، نوشيدني معمول محافل و مهماني‌ها بود. طبق همين عادت، حتي در مساجد با قهوه از عزاداران و مهمانان پذيرايي مي‌شد. حسينيه سادات‌اخوي گاهي وقت‌ها، بر سر عادت خود باقي مانده و با قهوه و نان قندي از عزاداران پذيرايي مي‌كند. البته هم‌اكنون مراسم پذيرايي از عزاداران در كوچه حسينيه و با نان قندي و سرو چاي در استكان و نعلبكي انجام مي‌شود. سقف حسينيه را خيمه‌اي كه به وسيله سه چوب علم شده، پوشانده است. اين حسينيه چند تخته چادر دارد كه جنس يك تخته آن از كرباس است.
دليل خاص بودن: پخش سنتي چاي و نان قندي و عزاداري سنتي
- حسينيه همداني ها
مرداني كه لباس سقايي مي‌پوشند
حسينيه همدانيها از آغاز محرم تا دهه دوم آن مجلس عزاي حسين(ع) را برپا مي‌كند. اين حسينيه كه در خيابان ري و بالا‌تر از پل ري قرار دارد، مراسم آييني خاصي براي روزهاي تاسوعا و عاشورا دارد. روز تاسوعا كه از راه مي‌رسد، مردان اين هيئت لباس سقايي مي‌پوشند و راهي هيئت عزاداري‌اي در نزديكي چهارراه سيروس مي‌شوند؛ هيئت عباسيه همدانيها. از آنجا كه اين دو هيئت از يك قوم و طايفه هستند و مي‌خواهند در عزاداري‌ها همراه هم باشند، اين رسم از قديم در بين آنها رايج بوده است. در اين مراسم ويژه، سقايان در حسينيه درحالي‌كه ذكر سقايي گرفته‌اند چندبار دور مي‌زنند و در پايان، مداح عباسيه به رسم آنكه سقاي مهمان است تنها چند بيتي نوحه ميخواند و مراسم به پايان مي‌رسد. عاشورا هم اهالي حسينيه همدانيها ميزبان عزاداراني هستند كه از هيئت عباسيه با لباس‌هاي سقايي به سمت خيابان ري مي‌آيند. اين حسينيه هر سال مهماناني دارد كه شايد اصالتاً اهل همدان نباشند اما آيين عزاداري در آن را مي‌پسندند. شيخ حسين انصاريان هم سخنران تاسوعا و عاشوراي اين حسينيه است.
دليل خاص بودن: مراسم‌هاي ويژه تاسوعا و عاشورا
- حسينيه صنف لباس‌فروش‌ها
عزاداري صبحگاهي با حضور كسبه بازار
خيابان سعدي، پايين‌تر از چهارراه مخبرالدوله، محلي است كه مي‌توانيد در آن حسينيه صنف لباس‌فروشان را پيدا كنيد. همانطور كه از نام اين حسينيه برمي‌آيد، لباس‌فروشان بازاري متولي اين حسينيه و برگزاري مراسم در آن هستند. مخاطبان اين حسينيه هم عمدتا كسبه بازارند. براي همين، برنامه‌هاي اين حسينيه به جاي غروب و شب‌هاي‌ماه محرم، هر روز صبح بعد از اذان صبح و اقامه نماز آغاز مي‌شود تا پس از پايان مراسم، عزاداران به كسب و كار عادي خود برسند. البته در تهران، كم نيست تعداد حسينيه‌ها و مساجد و هيئت‌هايي كه به‌دليل قرار گرفتن در محوطه بازار، عزاداري در‌ماه محرم را صبح برپا مي‌كنند. حاج‌منصور ارضي، طبق روال سال‌هاي گذشته در اين حسينيه بعد از اقامه نماز، زيارت عاشورا ميخواند و حجت‌الاسلام ملكي، سخنران اين مجلس است. ساعتي بعد از طلوع آفتاب، عزاداري در اين حسينيه هم به پايان مي‌رسد.
دليل خاص بودن: عزاداري گسترده بعد از نماز صبح
- هيئت نوجوانان قنات‌آباد
نوجواناني كه در يك هيئت پير شده‌اند
هيئت نوجوانان قنات‌آباد را هم مي‌توان جزو هيئت‌هاي خاص تهران دانست؛ با 60سال قدمت. نوجواناني كه اين هيئت را برپا كرده‌اند، حالا براي خودشان، ريشي‌سفيد كرده‌اند. بازارچه سنتي قنات‌آباد در مولوي را كه وارد شويد، مي‌توانيد اين حسينيه را هم پيدا كنيد. اين هيئت را حاج اكبر ناظم قنات‌آبادي بنا كرده است. زماني هم كه بچه‌هاي محله قنات‌آباد تصميم گرفتند دور هم جمع شوند، همه‌شان 10، 12سال سن بيشتر نداشتند. بعدها اين هيئت، صاحب حسينيه ثابتي هم شد و با هيئت نوباوگان قنات‌آباد ادغام شد تا هيئت نوجوانان قنات‌آباد در منزل حاج آقاي‌صادقي شكل بگيرد. بازارخواني‌ها و مراسم‌هاي سنتي و نيز نقشي كه هيئت در انقلاب ايفا كرده، جزو ويژگي‌هاي خاصش محسوب مي‌شود و بزرگ‌ترين ويژگي آن هم، اين است كه نوجواناني، يك هيئت را تشكيل داده‌اند و در طول نيم قرن، با اين هيئت، پير شده‌اند. آيت‌الله طالقاني، آيت‌الله امامي‌كاشاني، حجت‌الاسلام ناطق نوري و... هم سابقه منبر‌رفتن در اين هيئت را دارند.
دليل خاص بودن: نوجواناني كه با هيئت، پير شده‌اند
- مسجد اراك
مسجدي كه عزاداري‌‌هايش مشهور است
مسجد ارگ از مشهورترين مساجد تهران است. يكي از دلايل اين موضوع قديمي بودن آن و فعال بودنش در فعاليت‌هاي انقلابي است كه بزرگاني از انقلاب را در خود جاي داد و محل سخنراني‌ها و گردهمايي‌هاي مهم بود. استاد مطهري هم در اين مسجد سخنراني‌هاي زيادي داشت. اين مسجد در اين سال‌ها هم محل تجمع رجال سياسي و مذهبي كشور بوده و هست. مداحان و سخنرانان زيادي در طول اين سال‌ها در اين مسجد حضور داشته و دارند و خيلي از اهالي شهر تهران به همين دليل شب‌هاي‌ماه‌محرم را در اين مسجد سر مي‌كنند. حاج‌منصور ارضي نام آشنايي است كه با نام مسجد ارگ و شب‌هاي‌ماه محرم گره خورده‌است. سازور و محمود كريمي و حداديان و... هم نام‌هاي آشنايي در اين مسجد و در مجالس عزاي آن هستند. عزاداري‌هاي مسجد ارگ، از آن دست عزاداري‌هايي است كه در گوشه‌گوشه شهر مخاطب دارد.
دليل خاص بودن: قدمت و شهرت مهمانان و مداحان
نظر شما