در تهران، داریوش کاردان بر سن بزرگترین تالار پایتخت میایستد تا در حضور جمع کثیری از مسئولان و هنرمندان عرصه پرطرفدار سینما، جشنواره فیلم امسال را با همه اما و اگرهایش آغاز کند.
این اما و اگرها که پس از اعلام رأی دیرهنگام هیات انتخاب آثار ایرانی به اوج رسید، تا همین دیروز هم ادامه داشت و حتی به پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز سرایت کرد.
محمدحسین صفارهرندی که در چند روز گذشته، بهطور مداوم هر نوع دخالت مسئولان را در انتخاب آثار به شدت رد کرده است، در این پیام میگوید: «سال پیش رو، سال به بار نشستن زحمات و تلاشهای مستمری است که برای اعتلا و رفعت فرهنگ این کهن سرزمین الهی مصروف شد و جهش در دستیابی به فناوریهای روز سینما در زمینه تولید و نمایش و نیز بیان متکامل، هنرمندانه و مسئولانه روایتهای سینمایی فیلمسازان خوش ذوق ایران به وقوع خواهد پیوست.»
علاوه بر این، صفار هرندی به فارس نیز گفت: «جشنواره امسال محصول نگاه دولت نهم است؛ زیرا فیلمهایی که بهدلایلی از گذشته ماندهاند، تعدادشان 10 تا 15 درصد از کل فیلمهاست و عمده فیلمهایی که در جشنواره حضور دارند، به دوره ما مربوط هستند.»
این درست عکس همان نکتهای است که 2سال پیش بر آن تأکید میشد. چرا که فیلمهای جشنوارههای 2سال گذشته، دست کم در بخشی از مراحل تولید خود، حاصل نگاه مسئولان قبلی بودهاند.
با این حال، هنوز هم وقتی به مرحله نمایش فیلمها میرسیم، ماجرای تعدیل و اصلاح، به قوت سابق باقی است.
هرچند که صفارهرندی به صورت ضمنی، فیلمهای امسال را تأیید کرده است، میگوید: «ما با عزیزانمان در حوزه سینما تفاهم میکنیم و از آنها تقاضا داریم که به جدیترین دغدغههای جامعه خودشان توجه نشان بدهند و اسباب آن را فراهم میکنیم تا آنها نیز فعالیت کنند.»
و ادامه میدهد: «امسال این دغدغهها نسبت به سالهای گذشته، در بسیاری از فیلمها توجه شده است.»
این در حالی است که وزیر ارشاد در چند روز گذشته و در پاسخ به شایعه دخالت وزارت ارشاد در انتخاب فیلمها گفته بود: «هیات انتخاب، کار خود را انجام داده و بنده متأسفانه یا خوشبختانه، حتی یک فیلم را هم ندیدهام و اصولا نیازی هم به این کار نبوده است چرا که وقتی هیاتی برای انجام کاری مأموریت مییابد، ما آنها را صالح برای انجام آن کار تشخیص دادهایم.»
با این وصف و صرفنظر از همه بحثهای پیرامون فیلمهایی که نهایتا -با دخالت یا بیدخالت ارشاد- برای نمایش در جشنواره 26 انتخاب شدهاند، به گفته شخص وزیر، نگاه دولت نهم به سینما مطلوب است. بنابراین میتوان امیدوار بود که امسال با «سنتوری» دیگری روبهرو نباشیم.
اما برنامهها
در افتتاحیه بخشی نیز به نکوداشت پروانه معصومی و مسعود جعفریجوزانی اختصاص دارد و قرار نیست تمام وقت مسئولان سخنرانیهای مشابهشان را ایراد کنند.
ضمن آن که اجرای موسیقی، بهعنوان پای ثابت همه برنامههای همه حوزههای هنری و غیرهنری هم البته نمیگذارد مشتاقان سینما چرت بزنند.
علاوه بر این هنوز جشنواره شروع نشده، جوایز بخش مواد تبلیغی و اطلاعرسانی هم اهدا میشود و از برخی از دستاندرکاران تکنیکی سینما تقدیر میشود.
برگزاری بخش یادبود «علی حاتمی» و «رسول ملاقلیپور» از دیگر برنامههای مراسم افتتاحیه است تا هیچ چیز از قلم نیفتد و همه راضی به خانههایشان بروند اما این تازه آغاز ماجراست.
از روز جمعه نمایش فیلمها در سینماهای مختلف تهران آغاز میشود و البته طرفداران سینمای ایران 5 روز دیگر هم باید صبر کنند؛ چرا که امسال نیمه اول جشنواره تنها به فیلمهای خارجی و بخش بینالملل اختصاص دارد: آتش سبز(ایران)، مایکل کلابتون(آمریکا)، چشمانداز کنگو (کانادا)، منطقه کروسز (هلند، نروژ و گواتمالا)، نیمه بالغ (انگلیس)، ویولن (مکزیک)، بازگشت پرستوها (روسیه).
و در بخش سینمای معناگرا: در میان ابرها (ایران)، پرفسور و معادله محبوبش (ژاپن)، به یاد خودم (ایتالیا)، جنگل مرگ (هنگ کنگ)، گهواره (کانادا/ خارج از مسابقه)، جزیره (روسیه)، 1408 (آمریکا).
در بخش جلوه گاه شرق (مسابقه سینمای آسیا): چشمی از آسمان (هنگ کنگ)، به همین سادگی (ایران)، الژان (آلمان/ خارج از مسابقه)، ابریشم (تایوان) و هامون و دریا (ایران).
جشنواره شعر در سایه فیلم
اما دومین جشنواره شعر فجر هم در جوار بارگاه ملکوتی حضرت امام رضاع در شهر مشهد مقدس آغاز به کار خواهد کرد.
در مراسم افتتاحیه این جشنواره که عصر روز پنجشنبه در تالار نور مشهد برگزار میشود، 80 نفر از شاعران، منتقدان ادبی و پژوهشگران سراسر کشور و جمعی از اصحاب رسانه و مسئولان دولتی حضور خواهند داشت.
هرچند که همزمانی این جشنواره با جشنواره فیلم، بدون شک مانع از توجه جدی به این جشنواره مظلوم خواهد شد.