بعضیها فکر میکنند خلاقیت یعنی خلق چیزی از هیچ اما اینطور نیست؛ در حقیقت خلاقیت نوعی توانایی در تولید ایدههای نو از طریق ترکیب، تغییر و دوباره بهکارگیری آنها در یک ترکیب و طرح جدید است. گاهی ممکن است در اثر این ترکیب و تغییر، ایدهای بسیار خلاقانه، برجسته و عالی ظهور کند و گاهی هم یک ایده ساده، خوب و عملی. در هر حال هر دو توانستهاند تأثیر شگفتانگیزی از خود برجای بگذارند. مطمئنم شما هم آرزو کردهاید که جزو آدمهای خلاق باشید، نه؟
خلاقیت چیست؟
به طور حتم تا به حال در این باره زیاد فکر کردهاید که خلاقیت چیست و چطور میتوان آدم خلاقی بود. بعضیها فکر میکنند خلاقیت یعنی خلق چیزی از هیچ اما اینطور نیست. در حقیقت، خلاقیت نوعی توانایی در تولید ایدههای نو از طریق ترکیب، تغییر و دوباره بهکارگیری آنها و ارائه یک طرح جدید است.
گاهی ممکن است در اثر این ترکیب و تغییر، ایدهای بسیار خلاقانه، برجسته و عالی ظهور کند و گاهی هم یک ایده ساده، خوب و عملی. در هر حال هر دو توانستهاند تاثیر شگفتانگیزی از خود بر جای بگذارند. خلاق بودن به سن و سال ربطی ندارد. همه کودکان، نوجوانان و بزرگسالان از این توانایی و قابلیت برخوردارند و با توجه به نیروهای درونی خود- که عبارت است از مجموعه باورها، احساسها، تربیتها، باورهای متافیزیکی و پرورش آنها- میتوانند خلاقیت را در خود تقویت کنند.
انسانی که برای اولین بار با ترکیب چند ماده خوراکی توانسته غذایی خوشمزه تهیه کند، بدون شک خلاقیت بالایی داشته است. افراد خلاق به سختی و با پشتکار فراوان تلاش میکنند تا ایدهای را در ذهن خود پرورش دهند و سپس به آفرینش راهحلهای نو و سودمند در جهت عملی کردن آن ایده میپردازند. این جمله را هم از گوته - شاعر آلمانی- بگوییم تا امیدوارتر شوید؛ در مورد همه نوآوریها و خلاقیتها یک حقیقت ساده وجود دارد؛ از همان لحظه که شخص تصمیم به انجام کاری نو میگیرد، امدادهای غیبی به کمک او میآیند.
یک ایده خوب از کجا میآید؟
در مورد تکمیل کردن ایدههای دیگران فکر کنید. اغلب ما در مورد تکمیل کردن وسایلی که به کار میبریم، کمتر فکر میکنیم؛ در حالی که گاهی اوقات این فکر کردنها میتواند منجر به تکمیل کردن یک ایده قبلی و متحول شدن زندگیمان شود. همسر یکی از کارکنان شرکت کوکاکولا با دیدن خانوادهای که 8 شیشه نوشابه را با خود به پارک آورده بودند به شوهرش پیشنهاد تولید نوشابههای خانواده امروزی را داد. شما هم میتوانید در مورد تکمیل و بهتر شدن وسایلی که در منزلتان به کار میبرید، فکر کنید و ایدههای جدیدی ارائه دهید.
روش مخلوط و محلول
همانطور که در گوشیهای تلفن همراه میبینید، ترکیب دوربین، رادیو، پخش و... ناشی از یک ایده خوب بوده است. بهتر است باز هم در مورد ترکیب اختراعات دیگر فکر کنید تا محصول کاملتر و بهتری تولید شود. در واقع این روش توسط بسیاری از افراد استفاده میشود. مثلا صاحب یک شرکت عروسکسازی وقتی مشاهده کرد در مهدکودک دختر کوچکش به او حروف الفبا یاد میدهند، به این فکر افتاد عروسکی بسازد که حروف الفبا را بخواند. او با این ایده توانست کودکان زیادی را به یادگیری حروف الفبا هنگام بازی با عروسکهایشان تشویق کند.
حس کنجکاوی را در خودتان تقویت کنید
در مورد پدیدهها و اجسام بیتفاوت نباشید؛ سعی کنید در مورد آنها اطلاعات بیشتری به دست آورید و از دیگران در مورد نحوه کار یا ساخت آن سؤال کنید.
برای کودکان، از خودتان و خاطرههایتان قصه بگویید
یکی از روشهای پرورش خلاقیت در خود، قصهگویی برای کودکان است. سعی کنید بدون هیچ پیشزمینهای درباره داستان، به قصهگویی برای فرزندتان مشغول شوید. این کار باعث میشود شما مدام برای ادامه قصه فکر کنید و در نتیجه باعث فعال شدن مغزتان میشود.
بازیهای فکری انجام دهید
بهتر است روزانه کمی هم به انجام بازیهای فکری مشغول شوید؛ معما و جدول حل کنید، پازلهای مختلف را تکمیل کرده و بکوشید با این کارها به تقویت تمرکز فکر و فعالیتهای ذهنی بپردازید.
هنرهای دستی و تجسمی را جدی بگیرید
کارهای دستی مثل قلاببافی، سبدسازی، تکهدوزی، تکه چسبانی، منبتکاری، مدلسازی و... تمرینهای مفیدی جهت افزایش خلاقیت هستند. با وسایل دورریختنی، شروع به ساخت یک وسیله کنید؛ مثلا فکر کنید با بطریهای پلاستیکی یا تشتکهای نوشابه چه چیزی میتوان ساخت. علاوه بر این کارها میتوانید به هنرهای تجسمی نیز بپردازید. به طور مثال نقاشی کنید یا مجسمه بسازید.
نویسندگی کنید
بهتر است برای خودتان یک دفتر خاطرات تهیه کرده و مهمترین اتفاقات روزانهتان را در آن ثبت کنید. نوشتن خاطره به نظمدهی ذهن و نیز افزایش خلاقیت کمک زیادی میکند. علاوه بر این، بهتر است نسبت به تهیه یک دفتر برای نوشتن داستانهای کوتاه اقدام کنید. هر هفته یک داستان کوتاه بنویسید. بعد از چند ماه متوجه میشوید که ذهنتان فعالتر از گذشته شده است و میتوانید نسبت به حل خلاقانه مشکلات و مسائل، بهتر و سریعتر اقدام کنید.