اصل مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که اخباری را که مثلا در هنگام گردش در شبکه‌های اجتماعی درباره کشف درمان یک بیماری لاعلاج می‌خوانید، دربست قبول نکنید و روحیه جستجوگری و شک کردن را در خود پرورش دهید؛ هر ادعایی را نپذیرید و درباره آن تحقیق کنید.
همچنین باید به یک خطای شناختی که ممکن است همه را ما را تحت تاثیر قرار دارد، یعنی «خطای هاله‌ای» - اثر عواطف بر داوری- توجه داشته باشید: اگر ما کسی را دوست داشته باشیم، با موافقت با نظرات او گرایش پیدا می‌کنیم و اگر از کسی خوشمان نیاید، به مخالفت با مدعاهای او تمایل پیدا می‌کنیم.
برای همین است که در هنگام بازبینی مقالات پیش از انتشار در ژورنال‌های علمی بوسیله کارشناسان مستقل نام نویسندگان مقاله‌ها پوشانده می‌شود. به این ترتیب کارشناسانی که درباره ارزشمند بودن مقاله برای انتشار تصمیم می‌گیرند، نمی‌دانند کدام از همکارانشان آن مقاله را نوشته اس تو تحت تاثیر پیش‌داوری یا سوگیری قرار نخواهند گرفت. (داوری همتا)
شما هم هنگام خواندن اخبار پزشکی باید تلاش کنید پیش‌داوری نداشته باشید و به داوری عینی به بپردازدید و به اصطلاح به دنبال شواهد باشید.
نکته مهم این است آیا آیا دارید یک گزارش خبری صرف مبنی بر نظر یک چهره مشهور، یک بازیگر، یک ورزشکار یا حتی یا یک پزشک را می‌خوانید یا گزارشی بر مبنای یک پژوهش‌های پزشکی.
در گزارش‌های خبری معمول ممکن است بر جلب نظر مخاطبان مدعاهای اغراق‌شده‌ای درباره مثلا کشف یک راه درمان جدید بیان شود یا اینکه به خاطری کمبود جا در روزنامه یا کمبود زمان در گزارش تلویزیونی یا رادیویی اطلاعات خیلی خلاصه شوند یا برای فهم مخاطبان عمومی بیش از حد ساده شوند، در نتیجه تصویر درستی از موضوع به شما ارائه نشود.
در چنین گزارش‌هایی فقط به خواندن عناوین یا خلاصه خبر اکتفا نکنید و به طور کامل گزارش را بخوانید، بشنوید یا ببینید. عناوین یا یا خلاصه‌ها برای جلب نظر مخاطبان طراحی می‌شوند و ممکن است در آنها اغراق وجود داشته باشد.
نظرات شخصی یا ماجراهای شخصی در چنین گزارش‌هایی می‌توانند جالب‌توجه باشند، اما چیزی را درباره موضوعات پزشکی «ثابت نمی‌کنند.»
اخبار پزشکی «واقعی» یک تجربه یا آزمایش را توصیف می‌کنند و در مواردی که این آزمایش در انسان‌ها انجام شود آن را کارآزمایی بالینی می‌نامند. در این کارآزمایی‌های بالینی ممکن است تاثیر یک رفتار بهداشتی مثلا ورزش کردن بر کاهش میزان بیماری قلبی میان دو گروه که یکی آن را انجام می‌دهند و دیگری نه، مقایسه شوند؛ یا تاثیربخشی یک دارو یا شیوه درمانی در درمان یک بیماری یا میزان دقت یک آزمایش در تشخیص یک بیماری ارزیابی شوند.
اما همه پژوهش‌های پزشکی به سرعت به نتیجه قطعی نمی‌رسند و ممکن است شواهد متناقضی به دست آید و پژوهشگران نتوانند به پاسخ به پرسش مورد بررسی‌شان برسند، گاهی تحقیق درباره یک موضوع پزشکی سال‌ها طول می‌کشد و پژوهش‌های متفاوتی انجام می‌شود تا بالاخره معلوم می‌شود در یک مورد معین چه تصمیمی را باید بر مبنای شواهد علمی گرفت.
همچنین همه پژوهش‌های پزشکی که مبنای اخبار پزشکی می‌شوند، ارزش و اعتبار یکسان ندارند و در مرحله بعد باید بتوانید بر اساس اصول ساده‌ای آنها را با هم مقایسه کنید.
بیشتر بخوانید:
نظر شما