آسیاب اناری وقف فقرا بود

همشهری آنلاین_حسن حسن‌زاده: آسیاب کهک یادگار روزهایی است که به جای آپارتمان‌ها و برج‌های امروزی تا چشم کار می‌کرد زمین‌های طرشت پر بود از باغ‌های سرسبز و تپه ماهورهایی که فصل بهار محل رویش گون بود. کنار این آسیاب قدیمی، باغ انار وسیعی قرار داشت که نام این آسیاب را میان اهالی به آسیاب اناری هم معروف کرد. آسیاب کهک از آب قنات طرشت که برای آبیاری درختان و باغ‌های انبوه‌آبادی استفاده می‌شد سهم داشت و پره‌های این آسیاب آبی با پیوستن آب این قنات و آب جاری قنات پونک به چرخش درمی‌آمد. اکنون از آسیاب کهک تنها بدنه مخروطی تنوره آسیاب باقی مانده و همین بقایای کاهگلی هم برای موسفیدان محله‌های مرزداران و طرشت یادآور روزگار گذشته آن‌آبادی سرسبز است.

اگرچه اهالی محله قدمت آسیاب اناری یا آسیاب کهک را به دوره زندیه نسبت می‌دهند. اما سند وقفی به جا مانده از این آسیاب می‌گوید قدمت این آسیاب آبی به سال ۱۲۶۰ هجری قمری برمی‌گردد. «علیرضا زمانی» تهران‌شناس می‌گوید: «شخصی به نام مهرنوش خانم، خواهر لطفعلی‌خان فراش‌باشی، واقف این آسیاب آبی بود. او در وقفنامه درآمد حاصل از این آسیاب آبی را وقف کمک به فقرا، سادات و غیرسادات و نیز برگزاری مراسم تعزیه سیدالشهدا(ع) کرد.» آسیاب اناری هم مثل بسیاری از آسیاب‌های تهران قدیم با توسعه ساخت‌وسازها و تأسیس کارخانجات صنعتی تولید آرد از رونق افتاد و با تغییر مسیر آب قنات‌های بالادست برای همیشه از حرکت ایستاد.