تا جایی که این موضوع به روشی تأثیرگذار برای مقابله با مشکلات روزافزون روحی و روانی شهروندان تبدیل شده است. برای تحقق این هدف، طراحی فضاهای جمعی کوچک مقیاس (پاتوق‌ها، بوستان‌های همسایگی، فضاهای مکث و...) به‌عنوان کانون‌های جمعی به گونه‌ای که روابط ساکنان را تسهیل و نیازهای آنان را برآورده کند، می‌تواند نقش مؤثری در افزایش سلامت عمومی شهروندان داشته باشد.
اما نکته اصلی و مهم در این رابطه موضوع «ماندن در فضا» است. به عبارت دیگر، تعبیه امکانات نشستن در فضاهای عمومی و مناطق مسکونی از اهمیت بالایی برای تسهیل روابط شهروندان و افزایش سلامت عمومی آنها برخوردار است. ایجاد بستر مطلوب برای نشستن، زمینه مناسب برای فعالیت‌هایی که از جاذبه‌های اصلی فضاهای عمومی شهر هستند مانند خوردن، خواندن، بافتنی بافتن، بازی شطرنج، تماشای مردم، گفت‌وگو و... همان راهکارهای عملی است که مدیریت شهری می‌تواند برای تحقق این هدف به کار بگیرد. به این فضاها که بیشتر با مبلمان شهری یا فضاهای مناسب برای توقف و نشستن تجهیز شده‌اند در فرهنگ ما پاتوق می‌گویند که البته در کشورهای توسعه‌یافته به‌عنوان Meeting Place یا محدوده‌ای برای ملاقات یا وعده‌گاه تعریف می‌شود.
از طرفی تأمین امنیت این پاتوق‌ها هم عامل مهم دیگری است که به حضور پررنگ‌تر شهروندان در پاتوق‌ها کمک می‌کند. اگر فضا برای آسایش و حضور ایمن و فعال شهروندان در شهرو پاتوق‌ها مناسب نباشد، نخستین قشری که از حضور در شهر محروم می‌شوند، گروه‌های ویژه یعنی سالمندان، معلولان و کودکان خواهند بود.
این در حالی است که این قشردرصد زیادی از استفاده‌کنندگان از فضای شهری را تشکیل می‌دهند و حضور کمرنگ آنها در شهر و پاتوق‌ها و فضاهایی که به تقویت رابطه شهروندان کمک می‌کند به معنای افت کیفیت شهر و سلب معنای شهری از آن است. خوشبختانه در چند سال اخیر اقدامات خوبی برای زیباسازی منظر شهری، توسعه پاتوق‌های محلی فضاهای مکث و بوستان‌های همسایگی انجام شده که علاوه بر تقویت هویت محلی و همبستگی همسایه‌ها، نقش مؤثری در افزایش سلامت عمومی شهروندان دارد. به‌عنوان مثال دفتر توسعه محله‌ای صدر و زرگنده با همکاری اداره زیباسازی و شورایاران محله‌ها اقدام به طراحی فضاهایی مثل کوچه‌های دوستی قنات و کشانی کرده که به‌عنوان پاتوق محلی تأثیر مثبتی بر تقویت حس همبستگی محلی داشته است.
نظر شما