همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: مواد آلوده کننده هوا مانند مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن دار، هیدروکربن‌های سوخته نشده و دیگر ذرات ریز معلق، ترکیبات سربی و خطرناکی هستند که سلامت همه ما به ویژه سالمندان، کودکان و بیماران قلبی و ریوی را بیشتر تحت الشعاع قرار می‌دهند.
با توجه به اینکه آلودگی‌های محیطی باعث می‌شوند بدن نتواند در مقابل رادیکال‌های آزاد مبارزه کند؛ آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند جلوی عمل رادیکال‌های آزاد را بگیرند و مانع از تخریب سلول‌های حیاتی بدن شوند.
بنابراین در هوای آلوده مصرف بیشتر آنتی اکسیدان‌ها توصیه می‌شود که می‌توان آن‌ها را در انواع ویتامین‌های مختلف مانند E, C و همچنین انواع میوه‌ها و سبزیجات یافت.
تأثیر هوای آلوده بر سیستم ایمنی
دکتر سید ضیاالدین مظهری، متخصص تغذیه در مورد نقش آلودگی‌ها بر سلامت می‌گوید: «تنفس و تغذیه از جمله عوامل بسیار مهم حیاتی و ضروری ما هستند که هر گونه اخلال در ایجاد آن‌ها مشکلات زیادی به دنبال خواهد داشت. در واقع اگر هوایی که تنفس می‌کنیم، مواد غذایی و آبی که می‌خوریم، سالم و عاری از آلودگی‌های ویروسی، باکتریایی، گازهای سمی و رادیکال‌های آزاد باشند می‌توانند سلامت و شادابی ما را به همراه داشته باشند.
در غیر این صورت، آلودگی‌های مختلف موجود در هوا و محصولات غذایی باعث می‌شوند همه ما دانسته یا ندانسته با مشکلات زیادی مواجه شویم. در واقع هوای آلوده در وحله نخست؛ سیستم ایمنی و دفاعی بدن را تضعیف می‌کند یا از کار می‌اندازد.
بروز بیماری‌های خود ایمنی
به گفته دکتر مظهری، هوای آلوده سیستم دفاعی بدن را تصرف می‌کند و مانع دفاع سلول‌های ایمنی بدن که شامل سلول‌های کمکی، سلول‌های کشنده و سلول‌های آرام‌کننده هستند می‌شود؛ یعنی به نوعی آن‌ها را تخریب می‌کند یا باعث اشتباه آن‌ها درتشخیص سلول‌های خودی از غیر خودی می‌شود.
به این ترتیب، سیستم دفاعی بدن به‌جای حمله به سلول‌های بیگانه به سلول‌های خودی حمله می‌کند و باعث ایجاد بیماری‌های خود ایمنی و حساسیت‌های متعدد و مختلف می‌شود. در واقع ناتوانی شناخت سلول‌های سرطانی از غیرسرطانی باعث می‌شود بدن به‌جای آنکه مانند قبل سلول‌های سرطانی را از بین ببرد نسبت به آن‌ها بی‌اعتنا شود و در نتیجه به آسانی به آن‌ها اجازه تقسیم و گسترش دهد.
مواد غذایی که باعث کاهش سیستم ایمنی می‌شوند
این متخصص تغذیه می‌گوید استفاده بیش از حد از غذاهای حاوی کلسترول، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند میزان بروز، شدت و مدت بیماری در افرادی که به علت پرخوری و بدخوری به کلسترول بالا دچار شده‌اند، بسیار بیشتر از افرادی است که میزان کلسترول و LDL آن‌ها در سطح قابل قبول و میزان HDL آن‌ها نیز بالاتر از ۴۵ است.
ورود آلودگی به آب و مواد غذایی
به گفته دکتر مظهری، فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و کادمیوم مخصوصاً در افراد سیگاری و اطرافیان آن‌ها باعث کاهش سیستم ایمنی خواهد شد.
سرب حاصل از سوخت ناقص موتور ماشین‌ها و کارخانه‌ها باعث افزایش آلودگی هوا می‌شوند. ضمن آنکه مصرف غذاهای پرورش‌یافته در هوای آلوده نیز باعث کند شدن پاسخگویی و عکس‌العمل سلول‌های ایمنی خواهند شد.
همچنین جیوه و دیگر فلزات سنگین نیز از طریق فاضلاب‌های هدایت‌شده کارخانجات به کانال‌های آب رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و دریاها وارد می‌شوند و منابع پروتئین و تأمین‌کننده ید، کلسیم، آهن و ویتامین‌های A، D و گروه B را با مشکل مواجه می‌کنند.
مقابله با آلودگی هوا با مصرف مواد غذایی سالم
این متخصص تغذیه می‌گوید شیر، لبنیات، کلم‌سبز و بروکلی، اسفناج و بادام از منابع قابل توجه کلسیم به شمار می‌روند. همچنین مصرف شیر، ماست و دوغ پروبیوتیک باعث دفع آلاینده‌های زیانبار خواهد شد.
تأمین آهن برای خون‌سازی هموگلوبین و تقویت نیروی دفاعی بدن، افزایش قدرت جسمی و ذهنی، پیشگیری از ریزش موی ناشی از کم‌خونی بسیارمهم و ضروری است.
تعداد منابع حاوی آهن نیز بسیار زیاد هستند از جمله سبزیجات، غلات، حبوبات و همچنین انواع ماهی، گوشت و تخم مرغ.
دکتر مظهری منابع غذایی حاوی روی را هم گوشت‌های مختلف، سینه مرغ، ماهی، بادام زمینی، شیر کم‌چربی و تخم مرغ می‌داند.
همان گونه که بادام زمینی، اسفناج، نخودسبز و انواع گوشت و میوه‌ها، سیب زمینی و آجیل، نان جو و سبوس گندم، عدس، لوبیای سفید، منابع غذایی حاوی منیزیم به شمار می‌روند.
این متخصص تغذیه، تأمین مواد مغذی، مصرف انواع ویتامین‌ها، تقویت عملکرد سیستم ایمنی و همچنین استفاده مناسب، متعادل و متنوع از تمام گروه‌های هرم غذایی و تنوع بخشیدن به مواد غذایی مصرفی را برای افزایش توان مبارزه با هر نوع آلودگی هوا، غذا و مایعات ضروری می‌داند.
نظر شما