اشتباه نکنید سوسک مقاوم‌ترین موجود روی زمین نیست | مقاوم‌ترین موجودات روی کره زمین را بشناسید | این خرس خارج از جو زمین هم زنده می‌ماند

به گزارش همشهری آنلاین، خرس‌های میکروسکوپی که با چشم غیرمسلح نمی‌توان آنها را دید. این موجودات بسیار کوچک نه تنها در سردترین و گرم‌ترین شرایط آب و هوایی زنده می‌مانند بلکه زنده برگشتن آنها از ماموریت ده روزه خارج از جو زمین و قرار گرفتن در برابر تشعشعات کشنده فضایی دانشمندان را شگفت‌زده کرده است.

خرس آبی یا خوکچه خزه‌ای با نام علمی «تاردیگریدس» در گروه موجودات میکروسکوپی جای می‌گیرد، به گفته دانشمندان، حرکات این موجود عجیب و غریب هشت دست و پا، همه را به یاد آدم فضایی‌ها می‌اندازد. «ویلیام میلر» -محقق از دانشگاه باکر آمریکا- می‌گوید که زیستگاه این موجود میکروسکوپی بسیار گسترده است و صدها گونه از آن در هفت قاره جهان شناسایی شده است، از بلندترین و سردترین کوهستان جهان گرفته تا پست‌ترین نقطه زمین، محل زندگی خرس آبی است. معمولا خرس‌های آبی در آب زندگی می‌کنند اما می‌توانند در شرایط خشکی نیز سازگاری پیدا کنند.

هر جا که محیط خزه‌ای باشد محل بسیار مناسبی برای زندگی خرس آبی است. سال ۲۰۰۷ بود که دانشمندان طی آزمایشات بسیار متوجه یک راز بزرگ درباره خرس آبی شدند و آن اینکه این موجود می‌تواند بیرون از جو زمین و در سرمای بسیار سخت و طاقت‌فرسا هم زنده بماند. در این آزمایش گروهی از دانشمندان اروپایی تعدادی از خرس‌های آبی زنده را توسط یک موشک در ماموریت ده روزه‌ای به خارج از جو زمین فرستادند. در پایان ماموریت وقتی خرس‌های آبی به زمین برگشتند ۶۸ درصد از این موجودات زنده مانده بودند.

چگونه چنین چیزی ممکن است؟

از آنجا که ویژگی زنده ماندن خرس‌های آبی در فضا بسیار خاص است، نظریه‌های گوناگونی درباره این موجودات شکل گرفته است، مثلا اینکه آنها از فضا آمده‌اند و یا اینکه برای سازگاری با چنین محیط‌هایی تولید شده‌اند. محقق میلر تاکید دارد که همه این تئوری‌ها، کاملا اشتباه است و زنده ماندن خرس‌های آبی در بدترین شرایط آب و هوایی به یک راز بزرگ بستگی دارد، از نظر میلر، چون خرس‌های آبی می‌توانند در شرایط کمبود آب که اولین تهدید بزرگ برای همه موجودات به شمار می‌رود زنده بمانند می‌توانند در شرایط خارج از جو نیز دوام بیاورند. خرس‌های آبی حتی در خشک‌ترین مناطق زمین نیز یافت می‌شوند، باورکردنی نیست اما میلر موفق شده این موجودات میکروسکوپی را از زیر صخره‌ای در صحرای سینا نیز پیدا کند، جایی که از ۲۵ سال پیش تاکنون به هیچ عنوان باران نباریده است. برای خرس‌های آبی یک سطح نازک آب کافیست تا بتوانند اولین نیازهای حیاتی خود را نظیر خوردن، حرکت و تولید مثل انجام دهند، در بین دانشمندان، خرس‌های آبی به «دلفین‌های ساحلی» مشهور هستند.

خرس‌های آبی برای غلبه بر خشکسالی راه حل عجیب و غریبی دارند، وقتی محیط اطراف آنها خشک می‌شود، آنها نیز تبدیل به موجوداتی خشک می‌شوند. خرس‌های آبی وارد مرحله‌ای به نام «خشک» می‌شوند که در آن همه آب بدن خود را از دست می‌دهند و فقط ۳ درصد آب در بدنشان باقی می‌ماند، همچنین این موجودات تا جایی که می‌توانند، متابولیسم بدن خود را کاهش می‌دهند به طوری‌که سوخت و ساز آنها تا میزان حیرت‌انگیز یک صدم درصد از سرعت معمولی کاسته می‌شود. در این حالت خرس‌های آبی، ساکن می‌ایستند و هیچ کاری انجام نمی‌دهند تا اینکه دوباره محیط زندگی آنها پر از آب شود، وقتی خرس‌های آبی در محیط پرآب باشند، مثل یک اسفنج، پر از آب می‌شوند و باد می‌کنند و دوباره به زندگی برمی‌گردند.

نکته عجیب‌تر درباره خرس‌های آبی که همه را شگفت‌زده کرده، این است که آنها می‌توانند تا بیشتر از ده سال در مرحله خشک زنده بمانند. به گفته میلر، تعدادی از محققان معتقدند خرس‌های آبی در مرحله خشک حتی تا یک قرن نیز قادر به زنده ماندن هستند، ‌این در حالی است که میانگین عمر خرس‌های آبی در شرایط آب و هوایی مساعد، کمی بیشتر از یک ماه است. قرار گرفتن در مرحله خشک چگونه باعث زنده ماندن خرس‌های آبی در فضا می‌شود؟ دانشمندان خرس‌های آبی را در شرایط آزمایشگاهی گوناگون مورد مطالعه قرار داده‌اند.

آزمایشات نشان می‌دهد که خرس‌های آبی قادرند پنج برابر فشاری که در عمیق‌ترین نقطه اقیانوس قابل اندازه‌گیری است را تحمل کنند، حتی اگر دمای محیط به ۳۰۰ درجه فارنهایت و منفی ۴۵۸ درجه نیز برسد باز هم تاثیری روی خرس‌های آبی نخواهد داشت.  

یک راز بزرگ

اینکه خرس‌های آبی میکروسکوپی چگونه می‌توانند تا این حد خود را با محیط سازگار کنند هنوز هم به صورت یک راز است. اما «ویلیام میلر» -محقق از دانشگاه باکر آمریکا- می‌گوید: «در مجموع ما درباره عملکرد این موجودات اطلاعات اندکی در دست داریم مخصوصا وقتی‌که درباره موجودات میکروسکوپی و مولکولی صحبت می‌کنیم. اما با این وجود به نکات کلیدی‌ای درباره آنها دست یافته‌ایم.»

مولکول‌های شکری

 وقتی خرس‌های آبی وارد مرحله خشک می‌شوند، مولکول‌های شکری به نام «ترهالوس» جایگزین محتویات تعدادی از سلول‌هایشان می‌شود، محققان معتقدند که مولکول‌های ترهالوس نه تنها جایگزین آب می‌شوند بلکه از نظر فیزیکی جلوی مصرف حداقل آب موجود در بدن جاندار را می‌گیرند و در شرایط آب و هوایی بسیار گرم و سرد، مانع مصرف سریع آب می‌شوند و این مسئله برای زنده ماندن موجود بسیار پراهمیت است.

تشعشعات فضایی

محیط فضا برای همه موجودات زنده کشنده است نه به خاطر اینکه خلاء است بلکه به این خاطر که در خارج از محیط جو، تشعشعات کشنده‌ای وجود دارد که از خورشید و دیگر منابع ساطع می‌شود. تشعشعات فضایی به شکل ذرات مضر در فضا پراکنده است که به راحتی در بدن هر موجودی رخنه می‌کند، مولکول‌ها را از هم می‌پاشد و دی‌ان‌ای بدن را سریعتر از آنکه بتواند دوباره بازسازی شود از بین می‌برد، درباره خرس‌های آبی نکته عجیب اینجاست که به نظر می‌رسد آنها برای زندگی در فضا کاملا آماده هستند، طبق گفته «پیتر گیدا» - سرپرست آزمایشگاه تشعشعات فضایی ناسا- یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های همه فضانوردها، گروهی از مولکول‌ها به نام گونه‌های اکسیژن فعال است، این گونه از مولکول‌ها از تشعشعات فضایی ساطع می‌شوند.

این مولکول‌های سرکش وارد بدن هر جانداری که بشوند آسیب‌های گوناگونی به او وارد می‌کنند. خرس‌های آبی در مرحله خشک، مقدار غیرطبیعی آنتی اکسیدان تولید می‌کنند که باعث می‌شود مولکول‌های اکسیژن فعال را که وارد بدنشان می‌شود خنثی کنند، به همین خاطر، این موجودات در شرایط بیرون جو زنده می‌مانند. اینکه چگونه چنین چیزی ممکن است هنوز برای دانشمندان یک سئوال بی‌پاسخ به شمار می‌رود.