هر سال در تعطیلات نوروزی، به‌دلیل افزایش مسافرت‌های بین‌شهری و حضور در طبیعت، تغذیه مناسب و رعایت بهداشت مواد غذایی مصرفی اهمیت بیشتری می‌یابد. کشور ما، از مواهب طبیعی کم‌نظیری برخوردار است به همین دلیل جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد ولی متاسفانه به دلیل عدم توجه لازم، از نظر امکانات پذیرایی و رعایت موازین بهداشتی فقیر است.
پس اگر می‌خواهید خود و خانواده‌تان در طول سفرهای نوروزی سلامتی و شادابی خود را حفظ کنید، توصیه‌های مهندس مسیح انصاری دزفولی، کارشناس‌ارشد مهندس صنایع غذایی را به‌خاطر بسپارید:
برای سفر آب و مواد غذایی کافی همراه داشته باشید. غذا را به اندازه مصرف یک وعده‌تان بپزید. چرا که نگهداری صحیح غذای پخته باقی‌مانده از هر وعده در طول سفر کار آسانی نیست. به‌هرحال، اگر مجبور به چنین کاری شدید، غذا را در ظروف دربسته و در جای خنک نگهداری کنید.
همچنین، حتما قبل از مصرف غذای باقی‌مانده از قبل، آن را به مدت 20 دقیقه روی حرارت قرار دهید. بعلاوه بهتر است در طول سفر از موادغذایی خام یا نیم‌پز استفاده نکنید زیرا ممکن است آلوده به عوامل عفونی باشد. (حرارت بالا یکی از راه‌های از بین بردن عوامل عفونی در مواد غذایی است.)
همچنین در طول سفر، غذاهای خانگی مطمئن‌ترین غذا محسوب می‌شوند. اگر مجبورید در اغذیه‌فروشی‌ها یا رستوران‌های بین راه غذا صرف کنید، از تهیه بهداشتی غذاها مطمئن شوید. به نوع ظروف و وسایل مصرفی توجه داشته باشید، بهتر است در این‌گونه موارد از ظروف یکبار مصرف استفاده کنید.
از یاد نبرید که برای سلامت خود و همسفرانتان، فقط از آبی استفاده کنید که از سلامت آن اطمینان دارید. اگر از سلامت آن بی‌اطلاعید، آن را بجوشانید و سپس بنوشید. همچنین بیشتر مسمومیت‌های غذایی کشنده از طریق کنسروهای غذایی ایجاد می‌شود، به همین خاطر جوشاندن کنسروها قبل از مصرف بسیار مفید است. همچنین از مصرف کنسروهای بادکرده یا زنگ‌زده جداً خودداری کنید.
فراموش نکنید که مصرف پنیر تازه، چنانچه از شیر پاستوریزه تهیه نشده باشد، خطرناک است و امکان ابتلا به بسیاری از بیماری‌های عفونی را فراهم می‌کند. اما فرآورده‌های محلی به سبب اینکه حداقل به‌مدت 2 ماه در آب‌نمک می‌مانند معمولا سالم‌ترند و چنانچه ظاهری سالم، بدون کپک و بدون طعم ماندگی داشته باشند بسیار مناسب‌تر از پنیرهای تازه هستند.
البته بهتر است، برای حفظ سلامتی خود و خانواده‌تان، از پنیرهای پاستوریزه بسته‌بندی‌شده استفاده کنید. به علاوه اگر به شیر پاستوریزه دسترسی ندارید، لازم است شیر تازه را به مدت 10 دقیقه در حال جوشیدن به‌هم بزنید. به‌خاطر داشته باشید که جوشاندن بیش از اندازه شیر باعث ازبین‌رفتن بسیاری از مواد مفید غذایی آن و نیز چسبیدن آنها به اطراف ظرف می‌شود.
در صورت امکان از رستوران‌های معتبر بین راهی استفاده کنید. باید به کسانی که از غذا در رستوران‌های بین راهی استفاده می‌کنند متذکر شد که تقریبا هیچ رستوران استانداردی وجود ندارد. به عبارت بهتر، استاندارد مشخصی برای این رستوران‌ها تعیین نشده است. متاسفانه سطح نظارت و بهداشت در این واحدها در سطحی کاملا ابتدایی است.
چنانچه مجبور به خوردن غذا در رستوران‌های بین راهی هستید، درصورت امکان از رستوران‌های معتبر و مورد اطمینان استفاده کنید، اگر چه در صورت استفاده از وسایل نقلیه عمومی مثل اتوبوس، رانندگان، در محل‌های مورد نظر خود(رستوران‌های خاص) توقف می‌کنند و استفاده از رستوران‌های بهتر، مقدور نیست، ولی برای ارزیابی سطح (رعایت) بهداشت در این گونه واحدها باید به وضعیت دستشویی‌ها، لباس کارگران، نظافت میزها، حضور مگس‌ها و سایر حشرات، وسایل صرف غذا مانند چنگال، قاشق، لیوان، پارچ آب و غیره توجه کرد.
همچنین در این واحدها برای تشخیص سالم بودن غذا باید از حواس خود کمک بگیرید، مانند استفاده از حس بینایی برای تشخیص رنگ و کیفیت غذا، حس بویایی برای بوی غذا و حس چشایی برای طعم غذا و...همچنین غذاهایی مصرف کنید که کاملا پخته باشد زیرا ممکن است با توجه به مدت تعطیلات و احتمالا تعجیل در ساعت حرکت، در تهیه غذا کوتاهی شود، به‌گونه‌ای که غذا به‌ویژه گوشت‌های مورد استفاده به‌طور کامل پخته نشده و همین، سبب آلودگی و فساد آن شود.
برای اطمینان از پخت گوشت، می‌توان از ترمومتر استفاده کرد، همچنین از ظاهر گوشت می‌توان به میزان پخت آن پی برد، به‌عنوان مثال رنگ گوشت پخته باید قهوه‌ای باشد، ولی اکثر مواقع مغز (درون) کباب کوبیده یا برگ، قرمز رنگ است. مردم فکر می‌کنند چون گوشت روی شعله مستقیم قرار گرفته، بنابراین قسمت درونی آن پخته می‌شود ولی چنین تفکری اشتباه است.
بارها دیده شده که روی (سطح) کباب به حالت سوخته درآمده اما درون آن همچنان نپخته مانده است. حتی گاهی اوقات در بعضی از رستوران‌های درون شهری هم، چنین اتفاقی رخ داده، یعنی گوشت نزدیک استخوان خوب نپخته و خون‌آلود است، در چنین مواردی باید گوشت را مجددا روی آتش قرارداد تا به اصطلاح مغز پخت شود. همچنین ماهی، زمانی پخته است که گوشت آن به‌صورت لایه‌لایه درآید. در مورد پخت مرغ آب‌پز، وقتی آب مرغ شفاف و گوشت مرغ سفید شود مرغ پخته و آماده شده است.
همیشه قبل از آماده کردن یا خوردن غذا، دست‌هایتان را با صابون بشویید. نوعی از اسهال میکروبی در طول سفر و به‌علت عدم رعایت بهداشت قابل انتقال است. به‌خاطر داشته باشید دست‌هایتان را بعد از توالت و دست زدن سرویس‌های بهداشتی، برداشتن گوشت خام، سیگار کشیدن، دست زدن به حیوانات و یا به زباله‌ها حتما به خوبی و با صابون بشویید.
همشهری استانها
