همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: شکسته بندی و جا انداختن استخوان به شیوه سنتی همچنان در سراسر کشور و همچنین مناطق مختلف پایتخت رواج دارد. اما امروزه اثبات شده که این شیوه درمان شکستگی غیر علمی و همراه با عوارض زیاد و بعضا عوارض جبران ناپذیری از جوش نخوردن و کج جوش خوردن گرفته تا قطع اعضا و اندام است. دکتر اکبر اسماعیلی جاه، متخصص جراحی استخوان و مفاصل و رئیس سابق بخش ارتوپدی بیمارستان اختر هم این نکته را تایید می‌کند.
اسماعیلی درباره شکسته بندی سنتی و غیر علمی و عوارض بیان کرد: در زمان سخن گفتن از عوارض شکسته بندی به طور معمول به عوارضی نظیر بد جوش خوردن، دیر جوش خوردن و سخت جوش خوردن اشاره می‌شود. اما گاهی اوقات این عوارض فقط به جوش خوردن ختم نمی‌شود. مراجعه به شکسته بندهای سنتی می‌تواند منجر به این شود که یک شکستگی که با یک گچ گرفتن ساده حل می‌شود، به یکباره تبدیل به یک عمل جراحی می‌شود یا مشکلی که با یک عمل ساده برطرف می‌شد به قطع اندام می‌رسد. یعنی عواقب مراجعه به یک شکسته بند سنتی که این کار را به صورت غیر علمی انجام می‌دهد می‌تواند تا حد یک هزینه سنگین مالی و جسمانی غیرقابل جبران افزایش یابد.
او با بیان این که عوارض شکسته بندی سنتی فراتر از چیزی است که مردم می‌پندارند، به همین دلیل توصیه نمی‌کنیم که در زمان شکستگی به این افراد مراجعه کنید، ادامه داد: شکسته بندی وگچ گرفتگی و اعمال جراحی مرتبط با استخوان را کسی می‌تواند انجام دهد که در رشته اتوپدی دانشنامه و مدرک رسمی گرفته باشد. افراد سنتی اغلب جرئی از کار شکسته بندی سنتی که با دستان فرد دیگری انجام شده را دیده‌اند، یا به دلیل اینکه مدتی در یک بیمارستان یا با یک متخصص یا با پدر شکسته بند خود کار کرده‌اند، شیوه‌های شکسته بندی سنتی را فرا گرفته و امروز خود آن را انجام می‌دهند.
این متخصص درباره ضوابط و قوانین موجود برای برخورد با اقدامات افرادی که تحت عنوان شکسته بند به فعالیت مشغول هستند گفت: ضوابط و قوانین مکتوب موجود است اما اجرای آن همیشه با مشکل مواجه است و خدشه دارد. قانون در واقع تصریح دارد که فردی در امر پزشکی نمی‌تواند مداخله کند. اگر قانون به طور کامل اجرا شود می‌توان جلوی شکسته بندی سنتی و غیر علمی را گرفت اما اگر اجرا نشود کسی کاری نمی‌تواند انجام دهد.
اسماعیلی با اشاره به اینکه پدیده شکسته بندی سنتی رواج دارد گفت: این کار را همچنان در تهران و مرکز تهران و شمال شهر پایتخت انجام می‌دهند. در واقع شکسته بندها به طور پراکنده این کار را حتی در سراسر پایتخت انجام می‌دهند. مریض به ما مراجعه می‌کند و می‌گوید من به شکسته بند مراجعه کردم او این کار را و فلان کار دیگر را انجام داد و اکنون شک دارم که از نظر شکسته بندی کار درستی انجام داده باشد، آمده‌ام نظر شما را در این باره بپرسم.
او درباره فضای کار شسکته بندهای سنتی نیز گفت: آن‌ها یا دیگران اسم این فضای کار را مطب نمی‌گذارند، اسمش را دفتر و خانه می‌گذارند و در ظاهر هم امکان دارد منافع مادی از این کار نداشته باشند. اما زمانی که کارشان گرفت و شناخته شدند و مراجعین کافی داشتند دیگر در راه خدا و به خاطر مردم کار نخواهند کرد. آن زمان است که بحث منافع مادی و سواستفاده‌ها از این کار به میان خواهد آمد.
دکتر اسماعیلی درباره شناخته شده‌ترین عوارض شکسته بندی غیر علمی سنتی نیز گفت: این کار خیلی عوارض دارد، یکی از متداول‌ترین آن دیر جوش خوردن و کج جوش خوردن است که تازه این عوارض مربوط به استخوان‌هاست. نحوه بستن در شکسته بندی خیلی اهمیت دارد. گاهی اوقات پانسمان دور آتل را خیلی سفت می‌بندند، فرض کنید یک دست را روی یک تخته می‌گذارند و دست را به زرده تخم مرغ و زردچوبه آغشته می‌کنند و تخته‌ای دیگر روی آن می‌گذارد و رویش را با باندکشی می‌بندد، نسج نرم عضلات، عروق و اعصاب دست تحت فشار باند له و نکروز می‌شوند و از بین می‌روند، بیمار در این روند هرچه داد و فریاد می‌زند به او می‌گویند شکستگی پیش آمده و این دردد طبیعی است. در نتیجه عارضه‌ای به نام سندروم کمپارتمان یا سندروم فشاری اتفاق می‌افتد یعنی عروق و اعصاب و عضله در فشاری قرار می‌گیرند که از حد مجاز بیشتر است. در نتیجه رگ بسته و عصب سیاه می‌شود و اندام غیرقابل استفاده و غیرقابل نجات دادن می‌شود. در این وضعیت باید دست یا پا را قطع کرد.
بیشتر بخوانید:
چگونه با افزایش سن، استخوان‌هایمان سالم بمانند؟
از کجا بدانیم کمبود کلسیم داریم ؟ | علائم کمبود کلسیم در زنان
نظر شما