او در رشته علومانسانی و فرهنگهای مختلف در دانشگاه تحصیل کرده اما عشق عروسک او را به سمت تئاتر عروسکی و تئاتر کشاند. بهتدریج به کمک دوستانش مرکزی را طراحی کردند؛ مرکزی برای تولید نمایش عروسکی دستکشی. 35 سال است که مدیریت جشنواره بینالمللی عروسکی «از دریا میآیند» که یکی از بزرگترین جشنوارههای عروسکی در دنیاست را برعهده دارد. او برای چندمین بار است که به ایران سفر کرده است و اینبار با ارائه مقالات «پولچینلا، تئاتر دستکشی» و «تفاوت در ساختار 2نوع نمایش عروسکی دستکشی و نخی» در چهاردهمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی- سنتی به ایران آمد. همچنین با اجرای نمایش «هی تو» که با حضور هنرمندان ایرانی و ایتالیایی اجرا شد، میتوان او را در زمره پرکارترین هنرمندان حاضر در جشنواره دانست. ترجمه این گفتوگو را ساسان شمس مستوفی برعهده داشت .
- اگر موافقید گفتوگو را با اسم جشنواره و هدف تاسیس آن شروع کنیم.
«از دریا میآیند» یک هشدار است. در گذشته زمانی که دزدان دریایی حمله میکردند، مردم داد میزدند که دارند از دریا میآیند و همه مردم میترسیدند و به برجها پناه میبردند. امروز هم این اسم عکس معنی گذشتهاش را میدهد. به جای اینکه مردم با شنیدن این عنوان فرار کنند، ما مردم را دعوت میکنیم از خانه بیرون بیایند و در جشنواره شرکت کنند. این آوا 35سال است که مردم را به جشنواره دعوت میکند.
- و هدف آن؟
در 7 روزی که جشنواره برپاست ما از هنرمندان کشورهایی دعوت میکنیم که باهم در حال جنگاند؛ مثل بوسنیاییها و صربها. ما اینها را روبهروی هم قرار میدهیم.
- چه هدفی پشت این چیدمان هست؟
هدف ما سیاسی نیست بلکه کاملا هنری است. میخواهیم بگوییم هنر از سیاست جداست. خیلی جالب خواهد بود که اگر هنرمندان دنیا بتوانند جدای از سیاست در کار هنری مشترک بشوند. ما یک گروه هستیم که تئاتر اجرا میکنیم. در این دوره و در دوره قبلی هم نمایش اجرا کردیم. مسئله اصلی ما این است که فرهنگها را در کنار هم بگذاریم و آنها را به هم نزدیک کنیم. چند سال قبل ما همراه با اسرائیلیها تئاتر کار کردیم، همزمان هم با فلسطینیها یک نمایش کار کردیم و آنها را در کنار هم قرار دادیم. یا سال قبل با اسپانیا و 2سال پیش هم یک نمایش با لهستان اجرا کردیم. اما امسال قرار است نمایش از فرهنگ ایران و ایتالیا را به جشنواره ببریم. این نمایش در این جشنواره هم اجرا شد. نمایش «هی تو» کاری بود با فهیمه میرزاحسینی و 2 ایتالیایی.
- روند تولید این نمایش چطور بود؟ در ایران تمرین شد؟
فهیمه و سیما میرزاحسینی در مدرسه تئاتر من یک بورس تحصیلی به خرج مدرسه گرفتند. آنها در مدرسه 6 ماه کلاس گذارندند و در این مدت علاوه بر اینکه درس میخواندند، 3 نمایش ایرانی مانند پهلوان کچل را در 3 شهر ایتالیا اجرا کردند.
- ایده خیلی جالبی است که از کشورهای مختلف هنرمند دعوت میکنید و به آنها بورسیه میدهید. هدفتان از این کار چیست؟
به این فکر میکنیم که فرهنگها، اندیشهها و دوستیها را توسط عروسکهای بیجان نزدیک کنیم. سال قبل 11 هنرمند عروسکی و سنتی ایرانی را به ایتالیا بردیم که نمایش اجرا کنند.
عروسکهای دستکشی یک زبان مشترک دارند که در تمام دنیا مشترک است. چه به زبان فارسی و چه به ایتالیایی حرکت سلام، صبح بخیر، بله، خیلی ممنون و خداحافظ در عروسکهای دستکشی یکی است. ممکن است که لباس عروسکها یا چهرهشان متفاوت باشد. همراه عروسک سنتی ایتالیایی یک عروسک سگ است، همراه عروسک سنتی چینی یک ببر، همراه عروسک انگلیسی سوسمار و همراه عروسک سنتی برزیلی مار است. پایه عروسکهای تمام دنیا، 2 دست است و تغییراتی به مرور زمان اتفاق افتاده است و تغییراتی در نمایشها ایجاد شده است اما این دو دست به ما داده شده و این زبان مشترک همه انسانهاست که میتوانند با این دوتا دست حرف بزنند.
پولچینلا و پهلوان، 2عروسک سنتی هستند. هر دوی این شخصیتها خیلی سریع، بیمحابا و شجاعاند. تیز هستند اما احمق نیستند. این شخصیتها در مقابل بدرفتاری و زور سریع عکسالعمل نشان میدهند. در مقابل پادشاه زورگو میایستند، خیلی راحت عاشق میشوند، دوست دارند برقصدند و بخوانند.
- بودجه این جشنواره از کجا تامین میشود؟ آیا دولت برای برپایی این جشنواره کمک میکند یا از اسپانسر استفاده میکنید؟
این حمایتها از طریق دولت، استانداری و مردم است. برخی هم اسپانسر میشوند. بخش دیگر هزینهها هم از فروش بلیت به دست میآید. اما هیچ وقت کافی نیست.
- این سؤال را به همین دلیل پرسیدم. برپایی جشنواره و دادن بورس تحصیلی به هنرمندان دیگر سرزمینها هزینهبر است.
این افراد یا از طرف دولت ما یا دولت خودشان حمایت میشوند، گاهی هم خودشان هزینهها را میپردازند تا این همبستگی شکل بگیرد. این اصل کار ماست. برای شکل گرفتن فرهنگ، خساست به خرج نمیدهیم. حتی در دورانی که با اروپای شرقی در جنگ سرد بودیم؛ با اینکه در دوران سختی بودیم و ارتباط گرفتن با یکدیگر خیلی سخت بود. نکته مثبت و مهم این بود که ما این جشنواره را با هر سختی برگزار کردیم.
خیلی خوب است که گروههای جوانی که ابتدای راه هستند، به کشورهای خارجی بیایند و کارهای دیگران را ببینند و خیلی هم خوب است که گروههایی خارجی به ایران بیایند و کارهای ایرانی و کشور ایران را ببینند، تا متوجه شوند که ایرانیها بسیار مهرباناند و جوانهایشان بسیار پرانرژی. این تبادل فرهنگی میتواند بدبینی خارجیها را از بین ببرد؛ درها باز شود مثل اسم جشنواره ما که ندا میدهد که آنها از دریا میآیند.
- برای چندمین بار است که به ایران میآیید؟
5 سال است که من به ایران میآیم. برخی از سالها 2بار آمدهام. رابطه خوبی با فرهنگ ایرانی، مرکز هنرهای نمایشی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارم با هنرمندان زیادی ارتباط پیدا کردم و گروههای قدیمی و جوانی که در حال فعالیتاند. سال گذشته یک خانم را به جشنواره نمایش عروسکی دانشجویی فرستادیم که نمایش ایرانی را بیاموزد.
- معمولا در جشنوارههای ایرانی از کارهای خارجی استقبال خوبی میشود. بازتاب کارهای ایرانی در کشورهای دیگر و جشنواره «از دریا میآیند» چگونه است؟
استقبال از کارهای ایرانی خیلی زیاد بوده است و مخاطبان با دیدن این کارها حقیقتهای زیادی را در مورد ایران متوجه شدهاند. استقبال از کارهای ایرانی به قدری زیاد بوده است که بعد از دیدن این کارها در جشنواره برای شرکت در جشنوارههای دیگر دعوت شدهاند. ایرانیها مردم خیلی باهوشی هستند و هنرمندان عروسکی ایرانی میتوانند در دنیا خیلی موفق باشند، به همین دلیل ارتباط تنگاتنگ کشورها باهم خیلی مهم است. اما مسئله مهم حمایت جوانان توسط دولت، شهرداری یا مردم است.
جوانانی که در این رشته فعالیت میکنند باید بازار کاری برایشان ایجاد شود. مثلا در فرهنگسراها برایشان تبلیغ بشود تا بتوانند فرهنگ تئاتر عروسکی را به میان مردم بیاورند و این خودش میتواند یک شیوه جدید برای درآمدزایی باشد. تئاتر یک بیزنس هم هست. در این چند سالی که به ایران آمدهام، بهنظرم نمایش عروسکی ایران خیلی خوب پیشرفت کرده است اما بهنظرم این قابلیت را دارد که رشد بهتری بکند. البته من فقط توانستهام در تهران نمایش اجرا کنم، میدانم که ایران کشور پهناور و زیبایی است؛ برای همین خیلی علاقهمندم در صورتی که امکان داشته باشد نمایش عروسکی در یکی از شهرهای شمالی و سپس در یکی از شهرهای جنوبی ایران به روی صحنه ببرم. امیدوارم از این طرح من در سالهای آینده استقبال شود.
- از بین کارهای شرکتکننده در جشنواره کاری به «از دریا میآیند» خواهید برد؟
میخواهیم یک گروه ایرانی به جشنواره ببریم. شاید هم برنامهای طراحی کنیم که هنرمندان عروسکی تئاتر ایرانی و ایتالیایی یک برنامه مشترک اجرا کنند. میخواهیم این کار را انجام بدهیم و موفقیت این کار مشترک را در شهرها و کشورهای اروپایی به نمایش بگذاریم. برای این کار دنبال یک اسپانسر هستیم. همچنین با صحبتهایی که با استادهای دانشگاه داشتیم قرارشد همانطور که چند ایرانی در مدرسه ما تحصیل کردند، چند ایتالیایی به کشور شما بیایند تا تئاتر عروسکی ایرانی را یاد بگیرند و به ایتالیا بیاورند.
- در ایران اسپانسر تئاتر کم داریم؛ در ایتالیا وضعیت چگونه است؟
خوب است اما میتواند بهتر شود. خیلی از کمپانیهای بزرگ ایتالیایی در ایران کار میکنند و خیلی از کمپانیهای بزرگ ایرانی در ایتالیا. میخواهیم این کمپانیها را متقاعد کنیم که برای این کار اسپانسر بشوند. این کار هنوز انجام نشده است ولی داریم برنامهریزی میکنیم که این کار به سرانجام برسد.