همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: تاثیر فضای سبز شهری بر سلامت جسم و روان شهروندان غیرقابل انکار است. فضای سبز نه تنها باعث زیبایی بصری شهرها و خنک و سایه‌دار شدن آنها می‌شود، بر سلامت عمومی افراد هم تاثیرگذار است.
محققان آمریکایی در مطالعه‌ای به این نتیجه مهم رسیدند که زندگی در نزدیکی فضای سبز شهری باعث کاهش ۶۰ درصدی اختلالات روانی در ساکنان شد. زندگی در چنین فضایی به همراه ورزش و فعالیت بدنی همچنین منجر به بهبود قوای قلبی و عروقی، افزایش قدرت ایمنی بدن و کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند دیابت و بیماری‌های قلبی می‌شود. زندگی در کنار درختان و فضای سبز همچنین روند پیر شدن انسان را کندتر می‌کند.
فضای سبز به هر نوع گیاه و درختی که در محیط‌های شهری و روستایی وجود دارد گفته می‌شود؛ از پارک‌ها و بوستان‌ها گرفته تا باغچه‌ها و میدان‌های شهری و ... درختان و گیاهان، اکسیژن تولید و دی‌اکسید کربن را جذب می‌کنند و از این طریق به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند.
دو عامل تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی
اما فضای سبز شهری چطور با بروز یا عدم بروز بیماری‌ها به خصوص بیماری‌های قلبی و عروقی ارتباط پیدا می‌کند؟ و آیا در کلانشهرها که هر سال پاییز و زمستان روزهای آلوده بسیاری را تجربه می‌کنند، موارد بیشتری از بیماران قلبی وجود دارد؟
دکتر رضا رحمانی، فوق تخصص قلب و آنژیوپلاستی در این باره به همشهری‌آنلاین می‌گوید: آلودگی هوا و آلودگی صوتی، دو عامل بروز و تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی هستند و هرچقدر اینها کمتر باشند، مسلما میزان تشدید این بیماری‌ها هم کمتر خواهد شد. فضای سبز شهری نیز از طریق کاهش آلودگی هوا می‌تواند بر پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و یا عدم تشدید آنها تاثیر بگذارد.
این فوق تخصص قلب با اشاره به این که آلودگی هوا آمار سکته‌های قلبی و مغزی را هم افزایش می‌دهد، می‌گوید: مشاهدات سالانه ما نشان می‌دهد که در روزهای آلوده سال به موارد سکته قلبی اضافه می‌شود. بر این اساس می‌شود گفت که آمار بیماری‌های قلبی در کلانشهرها بالاتر است. چون آلودگی هوا و استرس در آنها بالاتر است. ارتباط فضای سبز شهری و بیماری‌ها به خصوص بیماری‌هایی مثل فشار خون بالا هم از همین جا است.
ارتباط آلودگی هوا با بالا رفتن فشار خون
رحمانی در پاسخ به این سؤال که آلودگی هوا و آلودگی صوتی چطور بر بروز یا تشدید بیماری‌های قلبی تاثیر می‌گذارند، توصیح می‌دهد: آلودگی هوا یکی از عوامل مهم در افزایش فشار خون است. آلودگی هوا به تدریج به رگ‌های قلب آسیب می‌زند و می‌تواند به بیماری‌های قلبی و عروقی جدی مانند حمله قلبی و نارسایی قلبی و ... منجر شود. درحالی‌که درختان و گیاهان با فیلتر کردن هوای اطراف خود، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند.
این فوق تخصص قلب و عروق درباره تاثیر آلودگی صوتی بر ابتلا به بیماری‌های قلبی هم می‌گوید: قرار گرفتن مداوم در معرض صداهای بلند به خصوص در محیط‌های شهری می‌تواند منجر به استرس شود و استرس، یکی از عوامل اصلی بالا رفتن فشار خون است که به مرور زمان می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. آلودگی صوتی همچنین باعث تحریک سیستم عصبی می‌شود که منجر به افزایش تولید هورمون‌های استرس مانند کورتیزول می‌شود. این هورمون‌ها می‌توانند منجر به افزایش فشار خون شوند. در حالی که وجود درختان متعدد در یک محله به کاهش صدا کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید؛
-
ایرانی‌ها سالانه به چه دلایلی می‌میرند؟ | سن جراحی قلب به زیر ۴۰ سالگی رسید!
-
چرا سکته‌های قلبی در گرما بیشتر می‌شود ؟ | دلیل کاهش سن ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی
-
یک‌سوم ایرانی ها فشارخون بالا دارند | ارتباط ازدواج های فامیلی با فشار خون بالا
-
مهم‌ترین علت کوتاهی عمر افراد | اگر تعداد ضربان قلب‌تان بیشتر از این عدد است به پزشک مراجعه کنید
به گفته رحمانی، عوامل ژنتیکی در بروز و تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی نقش فعال‌تر و موثری دارند اما نقش محرک‌هایی مثل آلودگی هوا و آلودگی صوتی را هم نمی‌توان در بروز و تشدید این بیماری‌ها نادیده گرفت. اینها چیزهای جدیدی نیست و سال‌ها است که ثابت شده است. فکر می‌کنید چرا همیشه هشدار می‌دهند که از ورزش کردن در هوای آلوده خودداری کنید؟ شما وقتی ورزش می‌کنید، نیاز دارید که اکسیژن بیشتری وارد خون‌تان شود اما در هوای آلوده این اتفاق نمی‌افتد و بدن با کمبود اکسیژن مواجه می‌شود و همین موضوع می‌تواند به دیواره‌های قلب شما آسیب بزند. به خصوص در کسانی که به بیماری قلبی مبتلا هستند.
اختلال خواب و خطر بیماری‌های قلبی
مطالعات نشان داده که افرادی که در شهرهای دارای فضاهای سبز و مناطق آرام و با آلودگی صوتی کمتر زندگی می‌کنند، کیفیت خواب بالاتری را نیز تجربه می‌کنند. متخصصان می‌گویند خواب کافی و باکیفیت و به دور از تنش‌ها و استرس‌های روز که بخشی از آن ناشی از آلودگی صوتی است، یکی از کلیدهای سلامت قلب است. در حالی که اختلال خواب می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.
نکته جالب‌تر درباره نقش فضای سبز شهری بر سلامت این است که درختان و گیاهان از طریق فرآیند تبخیر می‌توانند دمای محیط را کاهش دهند. به گفته کارشناسان، گرمای زیاد می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و قلب را تحت فشار بیشتری قرار دهد و بنابراین طبیعت و فضای سبز می‌تواند به کنترل این شرایط کمک کند. درواقع کاهش دمای محیط به کاهش فشار بر سیستم قلبی و عروقی در روزهای گرم کمک می‌کند. بنابراین افزایش پوشش گیاهی در شهرها می‌تواند به‌عنوان یک استراتژی مؤثر برای کاهش خطر بیماری‌های مزمن مورد استفاده قرار گیرد.
نظر شما