«بهداشت» مقولهای بسیار مهم است. دلیل اهمیت آن هم ارتباط نزدیک و تنگاتنگ آن با «سلامتی»است. این موضوع وقتی حساسیت بیشتری پیدا میکند که جنبه اجتماعیاش به جنبه فردی بودن آن غلبه کند. به عبارت سادهتر، وقتی بیماری واگیرداری اپیدمی میشود، این رعایت بهداشت فردی تکبهتک افراد اجتماع است که میتواند جلو شیوع بیماری را بگیرد.
بهداشت موضوعی بسیار گسترده و پیچیده است و رعایت آن علاوه بر سلامت فردی، سلامت اجتماع را هم به دنبال دارد. بهداشت و سلامت وقتی در عرصههای اجتماعی مثل مدارس، دانشگاهها و... مورد بررسی قرار میگیرند، اهمیتشان دوچندان میشود. این محیطها به دلیل همگانی بودن، حساسیتهای ویژه دارند. رعایت بهداشت در مدارس از مسئولان آن شروع و با رعایت ابلاغیهها و دستورالعملهای بهداشتی توسط آنها، سلامتی دانشآموزان تضمین میشود.
در محیطهای همگانی و عمومی، رعایت بهداشت اهمیت ویژهای دارد. مدرسهای را در نظر بگیرید که در آن استانداردهای بهداشتی رعایت نشده، در این صورت دانشآموزان هم به دلیل در دسترس نبودن وسایل بهداشتی، براحتی در خطر ابتلا به بیماری قرار میگیرند. به دلیل ارتباط مستقیم دانشآموزان با یکدیگر، بیماری بسرعت در مدرسه شیوع پیدا میکند.
بهداشت در مدارس موارد مختلفی را شامل میشود. این موارد قبل از آغاز سال تحصیلی مورد بررسی کارشناسان بهداشت آموزش و پرورش، کارشناس بهداشت محیط و بهداشت حرفهای و در صورت نیاز پزشکان قرار میگیرد. در نهایت مواردی که مدارس برای رعایت بهداشت باید رعایت کنند به صورت دستورالعملهای مختلف به آنها ابلاغ میشود. با رعایت این دستورالعملها از سوی مدیران مدارس، دانشآموزان کمتر در معرض بیماریها و خطرات ناشی از عدم رعایت بهداشت قرار میگیرند.
تغذیه سالم؛ بدن سالم
یکی از موارد مهمی که کارشناسان آموزش و پرورش همواره حساسیت خاصی نسبت به آن دارند، وضعیت تغذیهای دانشآموزان و بوفه مدارس است. این موضوع در مقطع ابتدایی و راهنمایی به دلیل قرار گرفتن بچهها در سن رشد اهمیت ویژهای دارد. آموزش و پرورش منطقهمان هر سال دستورالعمل فعالیت پایگاههای تغذیه سالم در مدارس را به تمام مدرسههای منطقه ابلاغ میکند.
این دستورالعمل بخشهای مختلفی دارد از جمله شرایط فروشنده مواد غذایی در بوفهها، شرایط مواد غذایی مجاز، شرایط بهداشتی پایگاههای تغذیه و بالاخره فهرست مواد غذایی مجازی که مدارس میتوانند در بوفهها عرضه کنند. «پورانی» کارشناس سلامت و تندرستی آموزش و پرورش منطقه 9 درباره دستورالعمل فعالیتهای بوفه مدارس میگوید:
«دستورالعمل فعالیت پایگاههای تغذیه سالم در مدارس، در آغاز سال تحصیلی به مدارس منطقه ابلاغ میشود. بازرسهای آموزش و پرورش هم هر چند ماه یکبار برای بازدید به مدارس منطقه سر میزنند تا بررسی کنند که مدیران تا چه اندازه به این دستورالعملها عمل کردهاند.
در صورت بروز تخلف هم هشدارهایی به مدیران مدارس داده میشود تا درصدد رفع مشکلات برآیند.» پورانی به موادغذایی مجاز و قابل عرضه در بوفههای مدارس اشاره کرده و میگوید: «موادغذایی که در بوفهها عرضه میشوند باید میان وعدههای کاملی باشند تا نیازهای تغذیهای دانشآموزان را برطرف کنند.
این مواد عبارتند از شیر و فرآوردههای آن، خشکبار، بیسکوئیت، کیک و کلوچه، کلوچههای سنتی، انواع آش، خرما، میوه، آب میوه و ساندویچ، ساندویچها هم شامل نان و پنیر و گردو، نان و پنیر و خیار و گوجه و ... هستند و نه الویه و سوسیس و کالباس،» یکی از مدیران مقطع ابتدایی منطقه 21 درباره موادغذایی مجاز قابل عرضه در بوفهها میگوید:
«طبق دستورالعمل در بوفه مدارس نباید ساندویچ سوسیس و کالباس عرضه شود اما تقاضای بچهها در اینباره بسیار زیاد است. همچنین فروش این نوع ساندویچ بسیار بالاست. به همین دلیل فروشنده بوفه هفتهای 2 بار ساندویچ سوسیس و کالباس درست کرده و میفروشد. جالب است که بچهها هم استقبال خیلی خوبی از این ماده غذایی بیارزش دارند، بسیاری از خانوادهها برای میان وعده دانشآموزان از این ساندویچها استفاده میکنند و در مجموع هر دانشآموز بطور متوسط در هفته 2 تا 3 بار از ساندویچ در میان وعدههای غذاییاش استفاده میکند.»
همشهری محله - 21